Przestrzenie sacrum i wartości w życiu oraz twórczości Witolda Cęckiewicza
DOI:
https://doi.org/10.15584/setde.2024.17.1Słowa kluczowe:
Witold Cęckiewicz, architektura sakralna, przestrzenie sacrum, wartościAbstrakt
Śp. profesor Witold Cęckiewicz (1924–2023) był jedną z czołowych postaci polskiej architektury i urbanistyki po II wojnie światowej. Jego zasługi w tych dziedzinach są nie do przecenienia. Szczególną rolę w jego twórczości odegrały obiekty o przeznaczeniu sakralnym. Na przestrzeni niemal 50 lat zrealizował kilkanaście kościołów, katedrę, kaplice, sanktuarium, rozbudowę cmentarza, a także odpowiadał za przebudowy istniejących świątyń. Artykuł porusza tematy dotyczące okoliczności ich powstawania, motywacje autora, wartości, przyświecające idee oraz istotne wydarzenia z życia. Stanowi także próbę analizy ewolucji tendencji projektowych na przykładach realizowanych obiektów o wspomnianym przeznaczeniu. Na tle innych budowli ukazują największe przeobrażenia alfabetu architektury, którym się posługiwał – od koncepcji w duchu międzywojennej klasycystycznej stylistyki i socrealizmu, poprzez tendencje modernistyczne, odwołania do cech regionu, a skończywszy na postmodernistycznych inklinacjach.
Bibliografia
Budujemy kościół. Współczesna architektura sakralna w Nowej Hucie, red. M. Niezabitowski, Kraków 2010.
Cęckiewicz W., Architekci 2000: [wywiad], rozm. M. Lovell, „Architektura & Biznes” 11, 1993, nr 16.
Cęckiewicz W., Architektura współczesna. Ewolucja i kryzys podstawowych wartości, w: Prace polskich architektów na tle kierunków twórczych w architekturze i urbanistyce w latach 1945–1995, red. Z. Białkiewicz, A. Kadłuczka, B. Zin, Kraków 1995.
Cęckiewicz W., Krótkie eseje i najkrótsze myśli o architekturze, Kraków 2008.
Cęckiewicz W., Witold Cęckiewicz: twórczość, red. J. Gyurkovich, Kraków 2016.
Cichońska I., Popera K., Snopek K., Architektura VII dnia, Wrocław 2016.
Kępiński K., Ruch tektoniczny. Przewodnik po powojennej architekturze województwa świętokrzyskiego, Warszawa 2023.
Kucza–Kuczyński K., Mroczek A.A. (fot.), Nowe Kościoły w Polsce, Warszawa 1991.
Malinowska–Petelenz B., Miejsce kościoła w mieście: analiza myśli kompozycyjnej w wybranych obiektach sakralnych autorstwa Witolda Cęckiewicza, Kraków 2006.
Peters L., Artysta architektury, „Nasza Politechnika” 2, luty 2023, nr 234.
Ratzinger J. (Benedykt XVI), W drodze do Jezusa Chrystusa, Kraków 2004.
Szafer P., Nowa architektura polska: diariusz lat 1966–1970, Warszawa 1972.
Szafer P., Nowa architektura polska: diariusz lat 1971–1975, Warszawa 1979.
Szafer P., Nowa architektura polska: diariusz lat 1976–1980, Warszawa 1981.
Transatlantyk z latarnią morską: rozmowa z prof. Witoldem Cęckiewiczem, rozm. K. Kurzydło, „Arkada” 3, 2002, nr 27.
Udział pracowników Politechniki Krakowskiej w życiu Kościoła katolickiego za pontyfikatu Jana Pawła II, red. K. Flaga, M. Paluch, B.M. Pawlicki, Kraków 1998.
Wąs C., Antynomie współczesnej architektury sakralnej, Wrocław 2008.
Wąs C., Bunt kwiatu przeciw korzeniom. Polska architektura sakralna lat 1980–2005 wobec modernizmu, „Quart” 1, 2006.
Witold Cęckiewicz: Tom I. Rozmowy o architekturze. Projekty, red. M. Karpińska, D. Leśniak-Rychlak, M. Wiśniewski, Kraków 2015.
Witold Cęckiewicz: Tom II. Socrealizam, socmodernizm, postmodernizm. Eseje, red. M. Karpińska, D. Leśniak-Rychlak, M. Wiśniewski, Kraków 2015.
Wroński J.Sz., Kościoły Krakowa zbudowane w latach 1945–1989: jako wyraz przemian architektury sakralnej w Polsce na tle rozwoju architektury na świecie: studium historyczno–architektoniczne, Kraków 2010.
Film pt.: Lekcja życia: prof. dr hab. arch. Witold Cęckiewicz, prof. dr hab. arch. Stanisław Juchnowicz, reż. J. Michalczak, prod. Małopolska Okręgowa Izba Architektów, Kraków 2014.
Film pt.: Architekt Witold Cęckiewicz o papieskich ołtarzach i sanktuarium w Łagiewnikach, Centrum Myśli Jana Pawła II (prowadz. T. Sobiecki), Kraków 17.12.2010, https://jp2online.pl/obiekt/architekt-witold-ceckiewicz-o-papieskich-oltarzach-i-sanktuarium-w-lagiewnikach;T2JqZWN0OjE4NjU= [dostęp: 28.09.2023].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Jakub Turbasa
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Zgodnie z polityką Open Access autorzy zachowują pełnię praw autorskich do swoich artykułów – bez ograniczeń.
Autorzy mogą deponować swoje artykuły w wybranym przez siebie repozytorium.