Historyczne nazwiska odimienne w antroponimii Żydów piotrkowskich
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2022.13.3Słowa kluczowe:
onomastyka, antroponimia, patronimy, matronimyAbstrakt
Nazwiska odimienne należące do piotrkowskich Żydów są zróżnicowane genetycznie. Podstawę derywacyjną stanowią głównie imiona starotestamentowe, w różnej wariantywnej (językowej) postaci, ale także ukształtowane w jidysz. Do najczęstszych należały: Jacob, Mojżesz, Izaak. Antroponimy Żydów na ziemi piotrkowskiej tworzone były sufiksami o różnej genezie, głównie słowiańskimi i o rodowodzie niemieckim. Żydowskie nazwiska odimienne reprezentują kognitywne kategorie: osoba i pokrewieństwo. Prototypowym modelem nazwisk utworzonych od imion męskich jest: imię biblijne + sufiks -owicz/-ewicz, a powstałych od imion kobiet: imię jidyjskie + sufiks -ski.
Downloads
Bibliografia
Abramowicz, Z. (2001). Antroponimia Żydów białostockich jako zwierciadło kontaktów językowych i kulturowych. Białostockie Archiwum Językowe, 1, 7–14.
Abramowicz, Z. (2003). Słownik etymologiczny nazwisk Żydów białostockich. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Abramowicz, Z. (2010). Antroponimia Żydów białostockich, Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Abramowicz, Z. (2016). Imiona starotestamentowe w kulturze podlaskich Żydów i chrześcijan. Onomastica, 60, 69–89.
Beider, A. (2008). A Dictionary of Jewish Surnames from the Russian Empire. New Jersey: Avotaynu Bergenfield.
Breza, E. (2001). Polskie nazwiska zakończone na -man. Rocznik Slawistyczny, 52, 75–96.
Dacewicz, L. (2001). Nazewnictwo osobowe Białegostoku pod zaborem pruskim. Białostockie Archiwum Językowe, 1, 43–50.
Dacewicz, L. (2008). Antroponimia Żydów Podlasia w XVI-XVIII wieku. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Dacewicz, L. (2019). Sposoby identyfikacji Żydów białostockich w świetle spisów ludności z lat 1799–1853 (okres zaboru rosyjskiego). Studia Wschodniosłowiańskie, 19, 321–333.
Frąckiewicz, M. K. (2020). Antroponimia Żydów łomżyńskich w kontekście kulturowym (opracowanie ze słownikiem). Łomża: Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe.
Gala, S. (2014). Rola antroponimicznego przyrostka -ski w kulturze nazewniczej. W: I. Jaros (red.), Wybór pism dialektologicznych i onomastycznych (s. 573–580). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Jaracz, M. (2015). Antroponimia Żydów w przestrzeni nazewniczej międzywojennej Bydgoszczy – system imion. LingVaria, X (2015)/ 1(19), 253–269.
Klimas, A. (2021). Obcojęzyczne XIX-wieczne nazwiska mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego z sufiksem -er. Prace Językoznawcze, 33/2, 217–228.
Lica, Z. (2020). O niemieckich nazwiskach współczesnych Polaków. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Raszewska-Klimas, A. (2018). Wieloznaczność nazwisk Polaków. Łódź: Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.
Sarnowska-Giefing, I. (2015). Patronimy jako składniki osobowego kodu identyfikacyjnego Żydów poznańskich od XVI do XVIII wieku. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, 30, 153–164.
Tronina, A. (2002). Geneza nazwisk żydowskich według źrodeł biblijnych. W: Wielojęczyność i wielokulturowość na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim. Studia Slawistyczne. T. 3 (s. 111–115). Białystok: Drukarnia „Libra”.
Warzocha, D. (2017). Piotrkowskie judaika. Przewodnik. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn.
Wiśniewski, T. (2012). Nawracanie Żydów na ziemiach polskich Misja. Barbikańska w Białymstoku. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn.
Ziętek, J. (2012). Historia miasta Piotrkowa Trybunalskiego. Piotrków Trybunalski: Muzeum.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Słowo. Studia językoznawcze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
