„Całe wodne wre i ryczy piekło”. O językowej kreacji żywiołu wody w poezji Adama Asnyka
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2016.7.16Abstrakt
This article attempts to answer the question, how is in the poetry of Adam Asnyk functioning the concept of water element, how it is conceptualized, and also what are the relationships between conventionalized way of understanding the water element and the artistic text. It would be, therefore, important to restore richness of language and culture features of any given semanteme, that is to show it along with all collocations on the cultural background and to reconstruct the linguistic image of the world contained in general language. This article presents the semantics of the water semanteme, which in the poetry of Adam Asnyk exists in various forms. Asnyk used the biblical way of looking at water as both destructive and rescuing force. The water was shown from the perspective associated with a time, but in Asnyk it is additionally enriched with an image of transient life. Also emerge numerous references to juxtaposition of discussed semanteme with human language.Downloads
Bibliografia
Asnyk A., 1973, Wiersze wybrane, Warszawa.
Anusiewicz J., Dąbrowska A., Fleischer M. 2000, Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej, „Język a Kultura”, t. 13: Językowy obraz świata i kultura, Wrocław, s. 11–44.
Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa.
Bańko M. (red.), 2008, Wielki słownik wyrazów bliskoznacznych, Warszawa.
Bartmiński J., 1999, Słownik stereotypów i symboli ludowych, cz. 2, Lublin.
Bartmiński J. 2007, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.
Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., 1997, Językowy obraz polskiego nieba i piekła [w:] Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, s. 195–203.
Białoskórska M., Rzepka W., 1999, Językowa kreacja żywiołu wody w „Sonetach krymskich” na tle wybranych utworów Adama Mickiewicza, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 5, cz. 2, Poznań.
Brückner A. (red.), 1970, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Dąbrowska A., 2000, Tę żabę trzeba zjeść. Językowo-kulturowy obraz żaby w polszczyźnie, „Język a Kultura”, t. 13: Językowy obraz świata i kultura, Wrocław, s. 181–203.
Dąbrówka A., Geller E., Turczyn R. (red.), 1993, Słownik synonimów, Warszawa.
Długosz-Kurczabowa K., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Doroszewski W. (red.), 1969, Słownik języka polskiego, Warszawa.
Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa.
Dziewońska-Kiss D., 2013, Językowy obraz czterech żywiołów w polskiej i węgierskiej frazeologii, „Studia Slavica Savariensia”, t. 2, s. 185–198.
Filar D., 2000, Językowy obraz świata a obraz świata w tekście poetyckim, „Język a Kultura”, t. 13: Językowy obraz świata i kultura, Wrocław, s. 169–179.
Gigilewicz E. (red.), 2014, Encyklopedia katolicka, t. 20, Lublin.
Grzegorczykowa R., 2001, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa.
Karłowicz J., Kryński A. (red.), 1953, Słownik języka polskiego, Warszawa.
Kłosińska A., Sobol E., Stankiewicz A., 2005, Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, Warszawa.
Kochmańska W., 2012, O języku programu telewizyjnego (na przykładzie „Roweru Błażeja”), Rzeszów.
Kopaliński W. (red.), 2001, Słownik symboli, Warszawa.
Krauz M., Filip G., 2006, Językowy obraz świata uczuć w „Dziejach grzechu” Stefana Żeromskiego, [w:] Wokół językowej funkcji emocjonalnej. Fakty dawne i współczesne, red. K. Wojtczuk, W. Mochnicka, Siedlce, s. 53–69.
Krzyżanowski J., 1972, Nowa księga przysłów i wyrazów przysłowiowych polskich, t. 3, Warszawa.
Lakoff G., Johnson M., 2010, Metafory w naszym życiu, Warszawa.
Łucarz S. (red.), 2014, Oblicza wody w kulturze, Kraków.
Masłowska D., Masłowski W. (red.), 2008, Wielka księga przysłów polskich, Warszawa.
Parandowski J, 1992, Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Londyn.
Rittel S.J., 2013, Obrazy wody w Biblii: interpretacje realioznawcze, Kielce.
Sandomirska I., 2000, O metaforach ŻYCIA i ŚMIERCI w stałych związkach frazeologicznych, „Język a Kultura”, t. 13: Językowy obraz świata i kultura, Wrocław, s. 355–367.
Sieradzka-Baziur B., 2000, Językowy obraz serca w polskich utworach Jana Kochanowskiego, „Język a Kultura”, t. 14: Uczucia w języku i tekście, Wrocław, s. 209–231.
Skorupka S. (red.), 1977, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 2, Warszawa.
Sokólska U., 2006, Słownictwo odnoszące się do żywiołu wody w cyklu poetyckim „Pocałunki” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, „Białostockie Archiwum Językowe”, nr 6, 126–139.
Sokólska U., 2007, Językowy obraz żywiołu ognia w „Balladach i romansach” Adama Mickiewicza [w:] Światło w dolinie. Prace ofiarowane Profesor Halinie Krukowskiej, red. K. Korotkich, J. Ławski, Białystok, s. 627–640.
Szymczak M. (red.), 1988, Słownik języka polskiego, t. I–III, Warszawa.
Treska J., 2015, Językowy obraz wody we frazeologii oraz paremiologii polskiej i czeskiej, „Poradnik Językowy”, z. 6.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Słowo. Studia językoznawcze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
