Bożonarodzeniowe herody w Dalachowie i sąsiednich wioskach – analiza gatunku teatralnego i języka folkloru
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2016.7.17Abstrakt
In this article I analyze four versions of the Christmas show about king Herod - one of the twentieth century (the turn of the 70s and 80s) and three contemporary (2012). In the first part I examine the influence of pagan beliefs and Christian religion on the analyzed habit, and I also look for its roots in medieval and folk theatre genres. Pointing to the differences and similarities between them and the show about king Herod, I mention: liturgical drama, mystery, nativity play, morality, interlude and carnival. In the second part I analyze the language of folklore on the basis of the collected material. Following Jerzy Bartmiński I point out the main features of the language that we find in the tested habit. These include: typifying characters, the use of augmentatives and diminutives, the use of repetition, parallelism and symbols, and dialogism and variations of show about Herod.Downloads
Bibliografia
Adamowski J., Bartmiński J., 1986, Herody lubelskie – między misterium a kolędą życzeniową [w:] Kolędowanie na Lubelszczyźnie, red. J. Bartmiński, C. Hernas, Wrocław, s. 240–293.
Bartmiński J., 1973, O języku folkloru, Wrocław–Kraków–Gdańsk.
Bartmiński J., 1990, Folklor – język – poetyka, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Bartmiński J., 2001, Ludowy styl artystyczny [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 223–233.
Bogatyriew P., 1979, Semiotyka kultury ludowej, Warszawa.
Borejszo M., 1996, Boże Narodzenie w polskiej kulturze, Poznań.
Brzezina M., 1986, Polszczyzna Żydów, Warszawa–Kraków.
Czajkowski A. (red.), 1998, Słownik gwary śląskiej, Katowice.
Dąbrowska G., 1968, Obrzędy i zwyczaje jako widowiska, cz. I, Warszawa.
Dąbrowska G., 1989, Dramat i teatr obrzędowy [w:] Folklor Górnego Śląska, red. D. Simonides, Katowice, s. 699–749.
Gusiew W., 1974, Estetyka folkloru, Wrocław.
Kopaliński W., 2001, Słownik symboli, Warszawa.
Kosiński D., 2010, Teatra polskie – historie, Warszawa.
Krzyżanowski J., 1965, Słownik folkloru polskiego, Warszawa.
Kuchowicz Z., 1975, Obyczaje staropolskie, Łódź.
Kwaśniewicz K., 1976, Zwyczaje ludowe okresu Bożego Narodzenia. Studium monograficzne wsi Dzierążnia w województwie kieleckim, „Rocznik Muzeum Etnograficznego w Krakowie”, Kraków, s. 213–249.
Michałowska T., 1999, Formy i nurty życia teatralnego [w:] tejże, Średniowiecze, Warszawa, s. 237–254.
Moszyński K., 1939, Literatura ustna [w:] tegoż, Kultura ludowa Słowian, t. 2, z. 2, Kraków, s. 1347–1529.
Moszyński K., 1939, Dramat [w:] tegoż, Kultura ludowa Słowian, t. 2, z. 2, Kraków, s. 973–1008.
Nicoll A., 1962, Dramat religijny i świecki w wiekach średnich [w:] tegoż, Dzieje dramatu od Ajschylosa do Anouilha, Warszawa, s. 127–161.
Smosarski J., 1990, Oblicza świąt, Warszawa.
Wojciechowska B., 2000, Od Godów do św. Łucji. Obrzędy doroczne w Polsce późnego średniowiecza, Kielce.
Ziomek J., 1995, Dramat nieregularny [w:] tegoż, Renesans, Warszawa, s. 102–128.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Słowo. Studia językoznawcze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
