Synchroniczna analiza plateonimów – propozycja metody
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2023.14.1Słowa kluczowe:
onomastyka, językoznawstwo synchroniczne, kultura, poznanie, urbanonimyAbstrakt
Niniejszy artykuł podejmuje temat nowej metody badań onomastycznych, która swoje założenia opiera na trychotomii: język – kultura – poznanie. Propozycja ta wpisuje się w nurt badań językoznawstwa synchronicznego i dzieli plateonimy na nazwy synchronicznie martwe oraz synchronicznie żywe. Analiza dokonywana jest z punktu widzenia interpretatora, nie kreatora, a jej wynikiem ma być ilościowe przedstawienie przynależności onimów do czasów minionych lub współczesnych. Głównym celem pracy jest przedstawienie założeń metody, natomiast pośrednim – prezentacja przykładowych wyników badań przeprowadzonych na materiale składającym się z nazw krakowskich ulic. Artykuł ma charakter teoretyczno-materiałowy.
Downloads
Bibliografia
Bartmiński, J. (2008). Etnolingwistyka, lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna? W: A. Dąbrowska (red.), Język a Kultura, 20 (s. 15–23). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Dzikowski, W., Kopertowska, D. (1976). Toponimia Kielc. Warszawa–Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Głaz, A. (2015). Czym jest językoznawstwo kulturowe? Etnolingwistyka, 27, 221–225.
Handke, K. (1970). Semantyczne i strukturalne typy nazw ulic Warszawy. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Handke, K. (1992). Polskie nazewnictwo miejskie. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PAN.
Kiklewicz, A. (2011). Paradygmaty teorii języka vs. paradygmaty literatury. W: M. Cyzman, A. Skubaczewska-Pniewska (red.), Teoria literatury w świetle językoznawstwa (s. 25–38). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Kiklewicz, A. (2016). Granice i pogranicza (bezgranicza?) językoznawstwa. Prace Językoznawcze, 18/2, 67–82.
Lech-Kirstein, D. (2015). Zwrot kulturowy w badaniach onomastycznych. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, 30, 85–95.
Lubaś, M. (2003). Rozum i etnografia. Przyczynek do krytyki antropologii postmodernistycznej. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
Mrózek, R. (2010). Synchroniczne i diachroniczne granice oraz pogranicza urbanonimii. W: I. Sarnowska-Griefing, M. Graf (red.), Miasto w perspektywie onomastyki i historii (s. 31–38). Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Mrózek, R. (2016). Kontynuacyjno-innowacyjna aktualizacja zadań onomastyki. Onomastica, LX, 27–35.
Myszka, A. (2016). Urbanonimia Rzeszowa. Językowo-kulturowy obraz miasta. Rzeszów: Wydaw-nictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Myszka, A. (2018). Pamiątkowe nazwy ulic – rozważania terminologiczne. Onomastica, LXII,113–128.
Orska, A. (2013). „Oddano w posiadanie wybitnej jednostce...”: onomastyka miejskiej ulicy. Górnośląskie Studia Socjologiczne Seria Nowa 4, 286–303.
Pajdzińska, A. (2001). My, to znaczy... (z badań językowego obrazu świata). Teksty Drugie, 1.
Rutkowski, M. (2022). Metodologie w onomastyce a kultura. Onomastica, LXVI, 37–50.
Rzetelska-Feleszko, E. (1998). Nazwy miejscowe. W: E. Rzetelska-Feleszko (red.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia (s. 191–230). Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Rzetelska-Feleszko, E. (2001). Zagadnienia klasyfikacyjne i terminologiczne w pracach z zakresu toponimii. W: A. Cieślikowa, B. Czopek-Kopciuch (red.), Toponimia i oronimia (s. 33–29). Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN.
SJP – Słownik języka polskiego. https://sjp.pl/sztygar.
Supranowicz, E. (1995). Nazwy ulic Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Słowo. Studia Językoznawcze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
