Politeness and the pope. Linguistic etiquette acts in the private letters of John Paul II to Marek and Zofia Skwarnicki
Abstract
The article presents linguistic acts of politeness found in 110 private letters of John Paul II to Marek and Zofia Skwarnicki published in a collection “Pozdrawiam i blogostawig” (“I Greet and Bless You”). The analysed letters were written in the years 1978-2005 (one letter comes from 1973). The analysis focuses on the autonomous acts of politeness and linguistic formulaic acts. In the letters under study, approached as a separate genre, the following issues are being discussed: address forms and such etiquette acts as positive judgment of a partner, congratulations, thanks, greetings, requests, condolences, invitations, wishes.
Downloads
References
Antas J., 2002, Polskie zasady grzeczności [w:] Język trzeciego tysiąclecia II, t. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, red. G. Szpila, Kraków, s. 347-363.
Anusiewicz J., Marcjanik M., 1992, Język a Kultura, t. 6: Polska etykieta językowa, Wrocław.
Awdiejew A., 2004, Gramatyka interakcji werbalnej, Kraków.
Bieńkowska D., 2004, , Tryptyk rzymski” Jana Pawła Il. Rozważania semantyczno-stylistyczne, „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 3, s. 23-30,
Ceglińska A., 1996, Stylizacja biblijna w dramacie ,,Jeremiasz” Karola Wojtyły, ,.Rozprawy Komisji Językowej LTN”, t. 41, s. 5-32.
Ceglińska A., 2000, Piękno papieskiego słowa. O stylu encyklik Jana Pawła Il, Łódź.
Data K., 1989, Struktura tekstu listowego, Język Polski”, z, 3/5, . 142-152.
Dąbrowska A., Nowakowska A. (red.), 2005, Język a Kultura, t. 17: Życzliwość i agresja w języku i kulturze, Wrocław.
Grzegorczykowa R., 2001, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, wyd. 3 popr. i rozszerzone, Warszawa.
Huszcza R., 2006, Honoryfikatywność, Gramatyka, Pragmatyka. Typologia, Warszawa.
Jan Paweł II, 2005, Pozdrawiam i błogosławie, oprac. M. Skwarnicki, Warszawa.
Kałkowska A., 1982, Struktura składniowa listu, Wrocław.
Kamińska M., 2001, Piękno papieskiego słowa, Wybrane problemy stylu Jana Pawła II [w:] Język w komunikacji, t. 2, red. G. Habrajska, Łódź, s, 5-10,
Kominek A., 1992, Funkcje grzecznościowe ,,proszę” we współczesnej polszczyźnie [w:] Język a Kultura, t. 6: Polska etykieta językowa, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wrocław, s. 89-95.
Komorowska E., 2002, Prośba niejedno ma imię, czyli o wykładnikach prośby w języku rosyjskim i polskim [w:] Język trzeciego tysiąclecia II, t. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, red. G. Szpila, Kraków, s. 371-379.
Labocha J., 1985, Sposoby wyrażania zadania we współczesnej polszczyźnie mówionej (cz. 1), „Polonica”, t. XI, s. 119-146,
Laskowska E., 2001, Wartościowanie w wypowiedziach Jana Pawła II, Język Polski”, z. 1-2, s. 20-23,
Laskowska E., 2005, Językowy obraz nadawcy wypowiedzi w tekstach Jana Pawła II (wygłoszonych podczas pielgrzymki do Polski w roku 1999) [w:] Język religijny dawniej i dziś II, Materiały z konferencji. Gniezno 3-5 czerwca 2004, red. S. Mikołajeczak, T. Więcławski, Poznań, s, 82-87.
Laskowska E., 2010, Wartościowanie w homiliach Jana Pawła II wygłaszanych podczas pielgrzymek do Polski [w:] Karol Wojtyła — Jan Paweł II. Słowa prawdy i życia, Szkice lingwistyczne, red. K. Ożóg, B. Taras, Rzeszów, s. 107-116.
Łaziński M., 2006, O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Warszawa.
Makarski W., 2005, Onimiczny kształt ,.Tryptyku rzymskiego” Jana Pawła II, , Język Polski”, z. 3, s. 161-170
Marcjanik M., 1997, Polska grzeczność językowa, Kielce.
Marcjanik M., 2001a, Etykieta językowa [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 281-291.
Marcjanik M., 2001b, W kręgu grzeczności. Wybór prac z zakresu polskiej etykiety językowej, Kielce.
Marcjanik M., 2002, Proces przewartościowywania polskiej grzeczności językowej [w:] Język trzeciego tysiąclecia II, t. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, red. G. Szpila, Kraków, s. 391-396.
Marcjanik M., 2007, Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa.
Mastowska E., 1992, Proszę, dziękuje, przepraszam [w] Język a Kultura, t. 6: Polska etykieta językowa, red. J. Anusiewiez, M. Marcjanik, Wrocław, s. 81-88.
Miodek J., 1984, Osobliwości stylu Jana Pawła Il, Język Polski”, z. 3, s. 173-176.
Ożóg K., 1990, Zwroty grzecznościowe współczesnej polszczyzny mówionej (na materiale języka mówionego mieszkańców Krakowa), Kraków.
Ożóg K., 2001, Uwagi o współczesnej polskiej grzeczności językowej [w:] tegoż, Polszczyzna przełomu XX i XX1 wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów, s. 73-84.
Ożóg K., 2005a, Ojczyzna polszczyzna - z niej się wyłaniam, w niej się zakorzeniam. Karol Wojtyła a język polski [w'] Znaleźć Źródło. Twórczość literacka Karola Wojtyły — Jana Pawła II, red. Z. Andres, J. Pasterska, Rzeszów, s. 44-62.
Ożóg K., 2005b, Współczesny model polskiej grzeczności językowej [w:] Język a Kultura, t. 17: Życzliwość i agresja w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska, Wrocław, s. 9-15.
Ożóg K., 2010, Karola Wojtyły ,,Znak, któremu sprzeciwiać się bedą. Rekolekcje w Watykanie" z roku 1976. Kształt językowy i horyzont aksjologiczny (wybrane zagadnienia) [w:] Karol Wojtyła — Jan Paweł II. Słowa prawdy i życia. Szkice lingwistyczne, red. K. 026g, B. Taras, Rzeszów, s. 117-131.
Piotrowicz A., 2007, Kilka uwag o słowie w tekstach Jana Pawła II [w:] Język religijny dawniej i dziś III. Materiały z konferencji. Poznań 24-26 kwietnia 2006, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 79-87,
Przybylska R., 2004, Uwagi o języku listów Karola Wojtyły do Mieczysława Kotlarczyka, "Język Polski”, z. 2, s. 81.
Sikora K., 2010, Grzeczność językowa wsi, cz. I: System adresatywny, Kraków.
Szpila G, (red.), 2002, Język trzeciego tysiąclecia II, t. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, Kraków.
Szpila G. (red.), 2005, Język trzeciego tysiąclecia III, t. 1: Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny, Kraków.
Tomiczek E., 1983, System adresatywny współczesnego języka polskiego i niemieckiego. Socjolingwistyczne studium konfrontatywne, Wrocław.
Walczak B., 2001, Jan Paweł Il a język polski [w:] Jan Paweł II - człowiek i dzieło, red. B. Walczak, Poznań, s. 157-164.
Walczak B., 2004, Jan Paweł II a sztuka słowa [w:] O człowieku w późnej nowoczesności. Jan Paweł II - osoba, życie, pontyfikat, red. B. Walczak, Poznań, s. 67-77.
Walczak B., 2009, Kilka uwag o języku i stylu encyklik Jana Pawła II w:] Jan Paweł II - Wychowawca Młodych. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej z okazji VII Dnia Papieskiego, red. M. Rybka, Poznań, s. 173-181.
Wiatrowski P., 2007a, Elementy stylu religijnego w listach prywatnych Jana Pawła II do Marka i Zofii Skwarnickich [w:] Język religijny dawniej i dziś III. Materiały z konferencji. Poznań 24-26 kwietnia 2006, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 131-139.
Wiatrowski P., 2007b, Nadawa i odbiorca w listach prywatnych Jana Pawła II do Marka i Zofii Skwarnickich, ,Poradnik Językowy”, 2. 3, s. 13-24.
Wiatrowski P., 2007, Struktura listów prywatnych Jana Pawła II do Marka i Zofii Skwarnickich [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. XVI, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznań, s. 141-153.
Wiatrowski P. (w druku), Prywatny Świat emocji Jana Pawła II. Spojrzenie językoznawcy.
Wierzbicka A., 1983, Genry mowy [w:] Tekst i zdanie. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Wrocław, s. 125-137.
Wojtak M., 2010, Wybrane przemówienia papieskie w analizie genologicznej [w:] Karol Wojtyła - Jan Paweł II. Słowa prawdy i życia. Szkice lingwistyczne, red. K. Ożóg, B. Taras, Rzeszów, s. 97-106.
Zdunkiewicz D., 1991, Językowe środki perswazji w homiliach (na przykładzie tekstów Jana Pawła II) [w:] Język a Kultura, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław 1991, s. 149-157.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2011 Słowo. Studia językoznawcze
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
