Semantic motivation of selected multilingual toponyms of the main range of the High Tatra Mountains
DOI:
https://doi.org/10.15584/slowo.2022.13.12Keywords:
toponyms of the High Tatra Mountains, roper names in borderlands, naming tendencies, nomination, Polish and foreign proper namesAbstract
Toponyms of the High Tatra Mountains are the naming tendencies from the time of the first settlers, wherein the Tatra Mountains created a natural border between different ethnic groups and languages (with four languages being dominant in the area, namely Polish, Slovakian, German, and Hungarian). The interaction between the ethnic groups led to the gradual evolution of naming trends (some objects are named in each of the languages mentioned, i.e. Hinterer Mönch, Zadni Mnich, Druhý Mních, Hátsó Barát). The primary aim of the analysis is to contrast more than 260 selected Polish and foreign oronyms in an effort to compare the system of values and perception of the world conveyed in them. The classification has two parts. The first part is based on the constitutive elements of toponyms, and the second on its distinctive components. It should be highlighted that some toponyms are universal in the sense they do not differ in terms of nomination or motives leading to the formation of a given proper name.
Downloads
References
Bartmiński, J. (2006). Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curii-Skłodowskiej.
Bauko, J. (2012). Komparácia slovenských a maďarských oroným vo Vysokých Tatrách, W: M. Ološtiak (red.), Jednotlivé a všeobecné v onomastike, 18. slovenská onomastická konferencia, Prešov 12–14 septembra 2011. Prešov: Univerzitná knižnica Prešovskej univerzity v Prešove, 180–190.
Bijak, U. (2017). Transonimizacja, czyli „wędrówki nazw”, Folia Onomastica Croatica, 26, 1–14.
Bohuš, I. (1996). Od A po Z o názvoch Vysokých Tatier. Tatranská Lomnica: Štatne lesy TANAP-u.
Chwaściński, B. (1979). Z dziejów taternictwa. O górach i ludziach. Warszawa: Sport i Turystyka.
Cywiński, W. (2001). Tatry. Przewodnik szczegółowy. T. 9. Rysy. Poronin: Wydawnictwo Górskie.
Drabik, L. (oprac.). 2018. Słownik wyrazów obcych z przykładami i poradami. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dunaj, B., Mycawka, M. (2012). Kilka uwag o klasyfikacjach nazw własnych. W: I. Łuc, M. Pogródek (red.), W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Robertowi Mrózkowi (s. 165–175). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Gałkowski, A., Bijak, U. (2018). Polish Equivalents of ICOS Key Onomastic Terms. https://icosweb.net/wp/wp-content/uploads/2021/12/Polish_ICOS-Terms-pl-1.pdf
Górnowicz, H. (1981). Klasyfikacja zapożyczonych nazw własnych. W: Idem (red.), Nazewnictwo obszarów językowo mieszanych księga referatów Międzynarodowej Konferencji Onomastycznej w Gdańsku 25–27 października 1977 (s. 35–44). Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Jurczak-Trojan, Z., Mieczkowska, H., Orwińska, E., Papierz, M. (red.). (2005). Słownik słowacko-
-polski, t. I i II. Kraków: Universitas.
Jurczyńska-Kłosok, A. (2020). Nazewnictwo Tatr Wysokich. Konceptualizacja przestrzeni górskiej. Kraków: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej.
Karłowicz, J. (1900–1911). Słownik gwar polskich, t. I–VI (t. IV–VI do druku przygot. J. Łoś), Kraków: Akademia Umiejętności.
Komorowska, E. (2000). Metafora w oronimii tatrzańskiej, Onomastica XLV, s. 73–106.
Kosecki, K. (2006). Metaphor and Metonymy in the Names of Tatra Peaks, Passes, and Valleys. W: Rozprawy Humanistyczne PWSZ we Włocławku 7 (s. 67–80). Włocławek: Wydawnictwo Państwowej Wyższej szkoły Zawodowej we Włocławku.
Kosecki, K. (2014). Metafory i metonimie w oronimach tatrzańskich. W: A. Gałkowski, R. Gliwa (red.), Mikrotoponimia i makrotoponimia. Problematyka wstępna (s. 207–218). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Mrózek, R. (1998). Nazwy górskie. W: E. Rzetelska-Feleszko (red.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia (s. 259–268). Kraków–Warszawa: Wydawnictwo IJP PAN. https://rcin.org.pl/dlibra/publication/15385/edition/2738/content
Nyka, J. (1971). Niegóralskie nazwiska na polskiej mapie Tatr, Taternik XLVII, 167–170.
Nyka, J. (2001). Skąd te nazwy? – Zadni Mnich, Głos Seniora 6, 1–2.
Pančíková, M. (1994). Poľské a slovenské oronymá v Tatrách, W: Jazyková a mimojazyková stránka vlastných mien. 11. slovenská onomastická konferencia Nitra 19.-20. maja 1994 zborník referátov, (s. 211–216). Bratislava–Nitra: Jazykovedný ústav Ĺ. Štúra SAV.
Piotrowski, T. (red.). (2011). Słownik polsko-angielski, angielsko-polski, Warszawa: Langenscheidt.
Przybylska, R. (2002). Polisemia przyimków polskich w świetle semantyki kognitywnej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Przybylska, R.. (2004). Kategoria punktu widzenia w badaniach nad relacjami przestrzennymi w języku. W: J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, R. Nycz (red.), Punkt widzenia w języku i w kulturze (s. 149–160). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Przybylska, R. (2005). Strategie konceptualizacji wymiaru przestrzennego ‘przód–tył’. W: J. Adamowski (red.), Przestrzeń w języku i w kulturze. Problemy teoretyczne. Interpretacje tekstów religijnych, (s. 61–72). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Radwańska-Paryska, Z. (1963). Zielony świat Tatr. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Radwańska-Paryska, Z., Paryski, W.H. (2004). Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie.
Reychman, J. (red.). (1980). Wielki słownik węgiersko-polski. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Rymut, K. (red.). (2003). Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany (T. 16). Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN.
Rzetelska-Feleszko, E. (1993). Niemieckie nazwy miejscowe w Polsce. W: M. Kamińska (red.), Wpływy obce w nazewnictwie Polski, (s. 273–281). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Słownik Glosbe, https://glosbe.com
Wiktorowicz, J., Frączek, A. (red.). (2010). Wielki słownik niemiecko-polski. Großwörterbuch Deutsch-Polnisch. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wolnicz-Pawłowska, E. (1998). Pogranicze południowe. W: E. Rzetelska-Feleszko (red.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia (s. 467–478). Kraków–Warszawa: Wydawnictwo IJP PAN. https://rcin.org.pl/dlibra/publication/15385/edition/2738/content
Zborowski, J. (2009). Słownik gwary Zakopanego i okolic, oprac. i uzup. z materiałów Aut. Przez Zespół Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk pod kier. J. Okoniowej. Zakopane–Kraków: Wydawnictwa Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego.
Zarzycki, K., Zwolińska, Z. (1984). Rośliny Tatr Polskich. Ilustrowany przewodnik turystyczny. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka.
Zgółkowa, H. (red.). (1998). Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny (t. 16). Poznań: Wydawnictwo Kurpisz.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Słowo. Studia językoznawcze
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
