Pilgrimage Crosses from Explorations of the Parish Church in Końskowola (Lubelskie province)

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/anarres.2021.16.8

Słowa kluczowe:

pilgrimage crosses, wood, modern period, church, Końskowola, Poland

Abstrakt

Archaeological explorations carried out inside the crypts of Catholic churches typically deliver a wealth of movable historical artefacts, including numerous devotional objects such as pilgrim souvenirs. During excavation works in the crypts of Końskowola parish church of The Discovery of The Holy Cross and St. Andrew the Apostle, two wooden crosses made of dark wood were found. Looking at the history of devotionalism and the pilgrimage movement, it became possible to define the role of the described objects when they reached Końskowola. Type analysis of the material used in the production of the objects can help in further studies on wooden objects brought to Poland over the centuries.

Bibliografia

Białobłocki K. 1991/1992. Zespół medalików z wykopalisk archeologicznych w Lubiniu pod Kościanem. Slavia Antiqua 33, 161–185.

Biblia Tysiąclecia. 2002. Księga Powtórzonego Prawa 16, 16–17.

Chudzińska B. 2008. Nowożytne dewocjonalia z badań archeologicznych z terenu Polski południowo-wschodniej i wschodniej Słowacji. Materìali ì doslìdžennâ z arheologìï Prikarpattâ ï Volinì 12, 346–359.

Greguss P. 1959. Holzanatomie der europaischen Laubholzer und Straucher. Budapest: Akademiai Kiado.

Gueranger P. 2018. Szkic o pochodzeniu i łaskach medalika albo krzyża św. Benedykta. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.

Hiżycki S. 2011. Medalik świętego Benedykta. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.

Jahanbanifard M., Beckers V., Koch G., Beeckman H., Gravendeel B., Verbeek F., Baas P., Priester C. and Lens F. 2020. Description and evolution of wood anatomical characters in the ebony wood genus Diospyros and its close relatives (Ebenaceae): a first step towards combatting illegal logging. IAWA Journal 41(4), 577–619.

Linan A. G., Schatz G. E., Lowry II P. P., Miller A. and Edwards C. E. 2019. Ebony and the Mascarenes: the evolutionary relationships and biogeography of Diospyros (Ebenaceae) in the western Indian Ocean. Botanical Journal of the Linnean Society 190, 359–373.

Michalik J. 2016. Poźnośredniowieczne i nowożytne dewocjonalia ze stałej wystawy muzealnej „Sztum i Ziemia Sztumska” – opis, analiza i konserwacja. Toruń: a manuscript of a bachelor thesis in the archive of Nicolaus Copernicus University.

Michalik J. 2017. Ze zbiorów stałej wystawy muzealnej w Sztumie. Medaliki i krzyżyki św. Benedykta. Schody Kawowe 4/72, 16–17.

Michalik J. 2020. Krzyżyk czy medalik św. Benedykta na podstawie znaleziska z badań archeologicznych w Gniewie (woj. pomorskie, Polska). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 35, 167–187.

Mróz F. and Mróz Ł. 2013. Droga św. Jakuba – Camino de Santiago – najpiękniejsza droga świata. In S. Cadra and T. Kowalik (eds.), Beskidzkie dziedzictwo. Szczyrk: Beskidzki Instytut Nauki o Człowieku, 33–51.

Niedźwiadek R., Drążkowska A., Hupało W. and Przymorska-Sztuczka M. 2015. Wyposażenie nowożytnych pochówków na podstawie wybranych stanowisk z Polski, Ukrainy i Litwy. In A. Drążkowska (ed.), Kultura funeralna elit I Rzeczpospolitej w XVI–XVIII wieku na terenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Próba analizy interdyscyplinarnej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 70–125.

Niedźwiadek R. and Tkaczyk J. 2011. Wyniki nadzorów archeologicznych. In P. Pytlak (ed.), Konserwacja i remont Fary w Końskowoli – zabytki o istotnym znaczeniu dla historii Regionu Lubelskiego. Końskowola: Towarzystwo Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Fara Końskowolska, 10–40.

Nowak M. and Przymorska-Sztuczka M. 2013. Szkaplerze szczuczyńskie (cz. 1). In T. Dudziński and M. Grupa (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelcow Konnych w Grajewie, 54–58.

Nowosad W., Grupa M., Kozłowski T., Nalaskowski F., Grupa D., Kulesz A., Openkowski R., Dobek M., Majorek M. and Michalik J. 2021. W źródłach utrwalone – krypty w Końskowoli. Końskowola, Łodź: Towarzystwo Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Fara Końskowolska, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.

Pałubska Z. 2008. Medalik Cudowny. In E. Ziemann (ed.), Encyklopedia Katolicka, 12. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 379–381.

Paner H. 2013. Średniowieczne świadectwa kultu maryjnego. Pamiątki pielgrzymie w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku (= Fontes Commentationesque ad res gestas Gedani et Pomeraniae 4). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.

Paner H. 2016. Gdańsk na pielgrzymkowych szlakach średniowiecznej Europy. Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.

Podbielkowski Z. and Sudnik-Wojcikowska B. 2003. Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.

Pytlak P. 2006. Fara Końskowolska, www.konskowola.eu (access: 01.06.2021).

Rębkowski M. 2004. Pielgrzymki mieszkańcow średniowiecznych miast południowego wybrzeża Bałtyku w świetle archeologii. Wstęp do badań. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 52(2), 153–188.

Romanowska L. 2007. Pochówki nowożytne z kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu (badania z lat 1982–83). Toruń: a manuscript of a master thesis in the archive of Nicolaus Copernicus University.

Sawicki J. and Wachowski K. 2018. Akcesoria pielgrzymie i dewocjonalia. In J. Piekalski and K. Wachowski (eds.), Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu – Studium strefy placu Nowy Targ we Wrocławiu (= Wratislavia Antiqua 23). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, 719–746.

Schoch W., Heller I., Schweingruber F. H. and Kienast F. 2004. Wood anatomy of central European Species, www.woodanatomy.ch (access: 01.06.2021).

Schweingruber F. H. 2013. Anatomie europaischer Holzer – Anatomy of European Woods. Remagen-Oberwinter: Verlag Kessel.

Seneta W. and Dolatowski J. 2012. Dendrologia, ed. 4. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szczaniecki P. 2016. Historia i symbolika medalika św. Benedykta. Krakow: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.

Trzeciecki M. 2000. Kultura materialna średniowiecznego Płocka. In A. Gołembnik (ed.), Historia Płocka w ziemi zapisana. Płock: Stowarzyszenie Starówka Płocka, 87–132.

Włodarczyk Z. 2011. Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki Polskiej Akademii Nauk.

Wojciechowska I. 2019. Średniowieczne plakietki pielgrzymie i świeckie z badań w Stargardzie. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 67(2), 139–149.

Wyrwa A. 2015. Święty Jakub Apostoł. Malakologiczne i historyczne ślady peregrynacji z ziem polskich. Lednica: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.

Zachwieja M. 2005. Sanktuarium Cudownego Medalika w Paryżu jako ośrodek kultu maryjnego. Peregrinus Cracoviensis 16, 129–138.

Opublikowane

2022-01-12

Jak cytować

Dobek, M., & Michalik, J. (2022). Pilgrimage Crosses from Explorations of the Parish Church in Końskowola (Lubelskie province). Ana­lecta Archa­eolo­gica Res­so­viensia, 16, 147–156. https://doi.org/10.15584/anarres.2021.16.8

Numer

Dział

Artykuły