Hooked Pins in the Przeworsk Culture – Typology, Chronology, Distribution and Function
DOI:
https://doi.org/10.15584/anarres.2021.16.6Słowa kluczowe:
metal tools, pins, spinning, Przeworsk cultureAbstrakt
Thanks to the analysis of hooked pins in the Przeworsk culture, a new division of this category was introduced. A new typological classification of the hooked pins was made and their two types (1–2) and their subtypes (A–B) were defined. The article takes into account the territorial and chronological range of their occurrence, from the early Pre-Roman Period to Roman Period and the Migration Period. The function of the hooked pins is also presented.
Bibliografia
Almgren O. 1923. Studien über nordeuropäische Fibelformen der ersten nachchristlichen Jahrhunderte mit Berücksichtigung der provinzialrömischen und südrussischen Formen (= Mannus-Bibliothek 32). Leipzig: Verlag von Curt Kabitzsch.
Andrzejowski J. 1998. Nadkole 2. A Cemetery of the Przeworsk Culture in Eastern Poland (= Monumenta Archeologica Barbarica 5). Warszawa, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.
Balke B. 1976. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Brzeźcach pow. Białobrzegi, stanowisko 1. Wiadomości Archeologiczne 41, 37–63.
Beckmann B. 1966. Studien über die Metallnadeln der römischen Kaiserzeit im Freien Germanien. Saalburg Jahrbuch 23, 1–101.
Biborski M. and Kaczanowski P. 2001. Neue römische Importe aus dem Gebiet Polens. Pyxidi aus Lędyczek, Kr. Piła. In A. Bursche and J. Kolendo (eds.), Korpus der römischen Funde im europäischen Barbaricum. Nowe znaleziska importów rzymskich z ziem Polski, 2. Warszawa: Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 69–88.
Błażejewski A. 1998. Obrządek pogrzebowy kultury przeworskiej na Śląsku. Wrocław: Katedra Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Chmielewski T. 2009. Po nitce do kłębka… o przędzalnictwie i tkactwie w młodszej epoce kamienia w Europie Środkowej. Warszawa: Semper.
Chmielowska A. 1971. Grzebienie starożytne i wczesnośredniowieczne z ziem polskich (= Acta Archaeologica Lodziensia 20). Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Czarnecka K. 1990. Struktura społeczna ludności kultury przeworskiej. Próba rekonstrukcji na podstawie źródeł archeologicznych i analizy danych antropologicznych z cmentarzyska. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.
Czarnecka K. 2007. Oblin. Ein Gräberfeld der Przeworsk- Kultur in Südmasowien (= Monumenta Archaeologica Barbarica 13). Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Fundacja Monumenta Archaeologica Barbarica.
Dąbrowska I. 1958. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Osiecku, pow. Garwolin. Materiały Starożytne 4, 255–300.
Dąbrowska T. 1973. Cmentarzysko kultury przeworskiej w Karczewcu, pow. Węgrów. Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne 2, 383–531.
Dąbrowska T. 1974. Cmentarzysko kultury czerniachowskiej w Gródku Nadbużnym, pow. Hrubieszów. Wiadomości Archeologiczne 39, 229–236.
Dąbrowska T. 1997. Kamieńczyk. Ein Gräberfeld der Przeworsk- Kultur in Ostmasowien (= Monumenta Archaeologica Barbarica 3). Warszawa, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.
Dąbrowska T. 2002. Cmentarzysko kultury przeworskiej w Kołaczu, stan. 2, gm. Mrozy, pow. Mińsk Mazowiecki, woj. mazowieckie. In J. Andrzejowski, R. Prochowicz and A. Żórawska (eds.), Varia Barbarica Zenoni Woźniak ab amicis dicata (= Monumenta Archaeologica Barbarica. Series Gemina 1). Warszawa, Lublin: Fundacja Przyjaciół Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, 219–262.
Dąbrowska T. 2008. Młodszy okres przedrzymski na Mazowszu i zachodnim Podlasiu. Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne 7, 1–214.
Dłubakowski Z. 2005. Stanowisko wielokulturowe w miejscowości Pajewo-Szwelice, woj. Mazowieckie. Warszawskie Materiały Archeologiczne 9, 9–218.
Dymaczewski A. 1958. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Młodzikowie pow. Środa. Fontes Archaeologici Posnanienses 8/9, 179–433.
Dzięgielewska M. and Kulczyńska M. 2008. Ciebłowice Duże. Ein Gräberfeld der Przeworsk-Kultur in südwestlichen Masowien (= Monumenta Archaeologica Barbarica 14). Warszawa: Fundacja Monumenta Archaeologica Barbarica, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.
Gleba M. 2008. Textile Production in Pre-Roman Italy (= Ancient Textile Series 4). Oxford: Oxbow Books.
Godłowski K. 1977. Materiały do poznania kultury przeworskiej na Górnym Śląsku. Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne 4, 7–237.
Godłowski K. and Szadkowska L. 1972. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Tarnowie, powiat Opole. Opolski Rocznik Muzealny 5, 5–246.
Godłowski K. and Wichman T. 1998. Chmielów Piaskowy. Ein Gräberfeld der Przeworsk-Kultur im Świętokrzyskie-Gebirge (= Monumenta Archaeologica Barbarica 6). Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Muzeum Archeologiczne w Krakowie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Graef B. and Langlotz E. 1925. Die antiken Vasen von der Akropolis zu Athen. Berlin: De Gruyter.
Jamka R. 1957/1958. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Starachowicach. Przegląd Archeologiczny 11, 32–62.
Jankowska B. 1962. Cmentarzysko z późnego okresu rzymskiego w Warszawie-Kawęczynie. Wiadomości Archeologiczne 28, 330–358.
Jaskanis J. 2005. Krupice. Ein Gräberfeld der Przeworsk- und Wielbark-Kultur in Ostpolen (= Monumenta Archaeologica Barbarica 10). Warszawa: Fundacja Przyjaciół Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Warszawie, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.
Jasnosz S. 1952. Cmentarzysko z okresu późnolateńskiego i rzymskiego w Wymysłowie, pow. Gostyń. Fontes Archaeologici Posnanienses 2, 1–282.
Kaczanowski P. 1987. Drochlin, ciałopalne cmentarzysko kultury przeworskiej z okresu wpływów rzymskich (= Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 828. Prace Archeologiczne 40). Kraków: Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kaszewska E. 1964. Materiały z cmentarzyska w Zadowicach pow. Kalisz. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria archeologiczna 11, 101–189.
von Kimakowicz-Winnicki M. 1910. Spinn- und Weberwerkzeuge. Entwicklung und Anwendung in vorgeschichtlicher Zeit Europas (= Mannus Bibliothek 2). Würzburg: Kabitzsch (Stuber).
Kmieciński J. 1962. Zagadnienie kultury gocko-gepidzkiej, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Kokowski A. 1993. Période Romanie tardive. Civilisation de Černjachov. Inventaria Archaelogica 50, 1–26.
Kokowski A. 2005. Starożytna Polska. Od trzeciego stulecia przed narodzeniem Chrystusa do schyłku starożytności. Warszawa: Trio.
Kostrzewski B. 1947. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Koninie (woj. Poznań). Przegląd Archeologiczny 8, 192– 294.
Kostrzewski B. 1953. Cmentarzysko z okresu późnolateńskiego i rzymskiego w Domaradzicach, pow. Rawicz. Fontes Archaeologici Posnanienses 4, 153–274.
Kostrzewski B. 1956. Cmentarzyska z okresu rzymskiego w Czaczu i Kokorzynie w pow. kościańskim i w Pieczkowie w pow. średzkim. Fontes Archaeologici Posnanienses 6, 65–103.
Kostrzewski J. 1919. Die ostgermanische Kultur der Spätlatènezeit (= Mannus-Bibliothek 18–19). Würzburg: Verlag von Curt Kabitzsch.
Kozłowska R. 1958. Cmentarzysko z okresu późnolateńskiego i wczesnorzymskiego w Niecieplinie, pow. Garwolin. Materiały Starożytne 4, 337–365.
Kozłowska R. 1972. Cmentarzysko z okresów późnolateńskiego i wpływów rzymskich w Wesółkach, pow. Kalisz (stan. 5). Sprawozdania Archeologiczne 24, 349–390.
Kurowicz P. and Olędzki M. 2002. Cmentarzysko ludności kultury przeworskiej w Charłupi Małej koło Sieradza. Łódź: Ibidem.
Laser R. 1987. Wozu dienten die spätkaiserzeitlichen Bronzenadeln mit tordiertem Schaft und hakenförmigen Kopfteil. Zeitschrift für Archäologie 21, 57–52.
Liana T. 1976. Kurhan i cmentarzysko płaskie kultury przeworskiej na stan. II w Łęgonicach Małych, pow. Opoczno. Wiadomości Archeologiczne 41, 64–127.
Maciałowicz A. 2010. Interesujący zespół grobowy z nowych badań na cmentarzysku kultury przeworskiej w Gołębiewie, pow. Nidzica. In A. Urbaniak, R. Prochowicz, I. Jakubczyk, M. Levada and J. Schuster (eds.), Terra Barbarica. Studia ofiarowane Magdalenie Mączyńskiej w 65. rocznicę urodzin (= Monumenta Archaeologica Barbarica. Series Gemina 2). Łódź, Warszawa: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Monumenta Archaeologica Barbarica, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, 367–386.
Madyda-Legutko R., Rodzińska-Nowak J. and Zagórska-Telega J. 2011. Opatów, Fpl 1. Ein Gräberfeld der Przeworsk-Kultur im nordwestlichen Kleinpolen. Katalog (= Monumenta Archaeologica Barbarica 15/1). Warszawa, Kraków: Fundacja Monumenta Archaeologica Barbarica, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.
Magomedov B. V. 2015. Keramičeskie prâslica černâhovskoj kul’tury. Kiev: Institut arheologii. Nacional’naâ akademiâ nauk Ukrainy.
Maik J. 2012. Włókiennictwo kultury wielbarskiej. Łódź: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Mączyńska M. and Jagusiak M. 2002. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Czarnocinie pow. Piotrków Trybunalski, stanowisko 1. In J. Andrzejowski, R. Prochowicz and A. Żórawska (eds.), Varia Barbarica Zenoni Woźniak ab amicis dicata (= Monumenta Archaeologica Barbarica. Series Gemina 1). Warszawa, Lublin: Fundacja Przyjaciół Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, 353–374.
Mycielska R. and Woźniak Z. 1988. Cmentarzysko wielokulturowe w Błoniu. Materiały Archeologiczne 24, 5–326.
Nowakowski Z. and Tyszler I. 1998. Terra sigillata z cmentarzyska w Żdżarowie, stan. 1, woj. skierniewickie. In J. Kolendo (ed.), Korpus der römischen Funde im europäischen Barbaricum. Nowe znaleziska importów rzymskich z ziem polskich, 1, Warszawa: Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 105–118.
Olędzki M. 1985. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Kucowie, gm. Kleszczów woj. Piotrków Tryb. (stan. 7). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 7, 33–125.
Olędzki M. 2000. Cmentarzysko z młodszego okresu przedrzymskiego i okresu rzymskiego w Wólce Domaniowskiej koło Radomia, Łódź: Katedra Badań Wschodu ISM UŁ.
Piętka-Dąbrowska T. 1959/1960. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w miejscowości Domaradzyn, pow. Łowicz. Wiadomości Archeologiczne 26, 225–230.
Przewoźna K. 1954. Osada i cmentarzysko z okresu rzymskiego w Słopanowie, pow. Szamotuły. Fontes Archaeologici Posnanienses 5, 60–140.
Schuster J. 2010. Germanische Spinnrocken im nördlichen, pow. Nidzica. In A. Urbaniak, R. Prochowicz, I. Jakubczyk, M. Levada and J. Schuster (eds.), Terra Barbarica. Studia ofiarowane Magdalenie Mączyńskiej w 65. rocznicę urodzin (= Monumenta Archaeologica Barbarica. Series Gemina 2). Łódź, Warszawa: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Monumenta Archaeologica Barbarica, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, 755–765.
Szpunar A. 1987. Cmentarzysko w Łętowicach gm. Wierzchosławice, woj. Tarnów, badania 1984–1985. Sprawozdania Archeologiczne 34, 179–192.
Szydłowski J. 1964. Cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich w Choruli, pow. Krapkowice. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wołągiewicz R. 1995. Lubowidz. Ein birituelles Gräberfeld der Wielbark-Kultur aus der Zeit vom Ende des 1. Jhs. v. Chr. bis zum Anfang des 3. Jhs. n. Chr (= Monumenta Archaeologica Barbarica 1). Kraków, Szczecin: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Muzeum Narodowe w Szczecinie.
Ziemlińska-Odojowa W. 1999. Niedanowo. Ein Gräberfeld der Przeworsk- und Wielbark-Kultur in Nordmasowien (= Monumenta Archaeologica Barbarica 7). Kraków, Olsztyn: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Ziętek J. 2004. Cmentarzysko kultury przeworskiej w Mierzynie-Grobli, stan. 2, gm. Rozprza, woj. łódzkie. In. M. Olędzki and J. Skowron (eds.), Kultura przeworska. Odkrycia – interpretacje – hipotezy. Łódź: Instytut Studiów Międzynarodowych UŁ, 25–83.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Analecta Archaeologica Ressoviensia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
