Likwidacja Papieskiego Kolegium Ormiańsko-Ruskiego we Lwowie w 1784 roku przez władze austriackie: geneza, przebieg, skutki
DOI:
https://doi.org/10.15584/galisim.2024.10.1Słowa kluczowe:
Papieskie Kolegium Ormiańsko-Ruskie, Ormianie, Rusini, teatyni, Kongregacja Rozkrzewiania WiaryAbstrakt
W artykule przedstawiono ostatnie lata funkcjonowania Kolegium Ormiańsko-Ruskiego we Lwowie przypadające na okres zaboru austriackiego. Decyzją cesarza Józefa II Habsburga 5 kwietnia 1784 r. uczelnia została zlikwidowana, a wykładowcy i studenci eksmitowani. Analiza materiału źródłowego przechowywanego w archiwach w Rzymie, Wiedniu i Lwowie umożliwiła zaprezentowanie kulisów negocjacji władz kościelnych (Nuncjatury Apostolskiej w Wiedniu i Kongregacji Rozkrzewiania Wiary) z kancelarią cesarską mające na celu uzyskanie rekompensaty za utracone mienie oraz wysiłki zmierzające do reaktywacji kolegium poza granicami cesarstwa austriackiego.
Downloads
Bibliografia
Archivio della Sacra Congregazione di Propaganda Fide [Archive of the Congregation for the Propagation of the Faith in Rome]
Scritture riferite nei Congressi. Collegio Armeno e Ruteno di Leopoli, vol. 2
Lettere della Sacra Congregazione di Propaganda Fide, vol. 244
Centralnyj Derżawnyj Istorycznyj Archiw Ukrajiny u Lvovi [Central State Historical Archives of Ukraine in Lviv]; fond 146, description 84, Governorship of Galicia in Lviv; case 2149, documentation regarding the liquidation of the Roman Catholic Theatine monastery in Lviv, vol. 1; case 2152, Documentation regarding the liquidation of the Roman Catholic Theatine monastery in Lviv, vol. 4; case 2153, Documentation regarding the liquidation of the Roman Catholic Theatine monastery in Lviv, vol. 5; fond 146, description 50, Governorship of Galicia in Lviv; case1576, materials regarding the financial status of the scientific institution (Collegium Pontificium) at the former Theatine monastery in Lviv, vol. 1; fond 453, description 1, collection of documents regarding the sale of royal and church properties; case 1194, documents regarding the confiscation of the Theatine monastery’s assets in Lviv
Haus-, Hof- und Staatsarchiv [Archive of the House, Court, and State in Vienna]
Staatskanzlei, Provinzen Galizien, 3–3, Korrespondenz der Staatskanzlei mit dem päpstlichen Nuntius und der vereinigten Hofkanzlei betreffend die Verwendung des aus dem Verkaufe des Theatiner Klostergebäudes zu Lemberg gelösten Kulturschillings, 1783–1829
Lvivska Natsionalna Naukova Biblioteka Ukrainy imeni V. Stefanyka; fond 26, description 1, Conservator’s Office of the Lviv Voivodeship Case 53, Materials concerning the building of the Theatine monastery in Lviv 1785–1786
Acta S. C. de Propaganda Fide Ecclesiam Catholicam Ucrainae et Bielarusjae spectantia, Vol. 5: 1769–1862, collegit et adnotationibus illustravit Athanasius G. Welykyj, Romae 1955
Arat M. K., Die Wiener Mechitharisten. Armenische Mönche in der Diaspora, Wien–Köln 1990
Barącz S., Rys dziejów ormiańskich, Tarnopol 1869
Blazejovskyj D., I Teatini e i Pontifici Collegi Armeno e Ucraino di Leopoli (1665–1784),
„Regnum Dei. Collectanea Theatina a Clericus Regularibus edita”, Romae 1979, p. 205–248
Blazejovskyj D., Ukranian and Armenian Pontifical Seminaries of Lviv (1665–1784), Roma 1975
Chotkowski W., Dzieje klasztorów i monasterów galicyjskich w czasach rozbiorowych, part 1: Zakony doszczętnie zniesione, in: W. Chotkowski, Kasaty klasztorów w Galicji. Wybór prac, ed. A. Gąsior, J. Królikowski, Kraków 2019, p. 231–248 DOI: https://doi.org/10.15633/9788374386906
Iwaszczonek A., La presenza Teatina tra gli Armeni, „Regnum Dei. Collectanea Theatina a Clericus Regularibus edita”, Romae 2019, p. 11–30
Kowalczyk J., Gmach kolegium Teatynów we Lwowie i jego twórcy – Salvi i Chiaveri, in: Sztuka Kresów Wschodnich, vol. 5, ed. A. Betlej, P. Krasny, Kraków 2003, p. 53–64
Lechicki Cz., Kościół ormiański w Polsce (zarys historyczny), Lwów 1928
Mas B., I Teatini e l’unione degli Armeni di Leopoli con la Santa Sede, „Regnum Dei. Collectanea Theatina a Clericus Regularibus edita”, Romae 1951, p. 154–163
Mieszek M., Kilka uwag o intermediach z lwowskiego kolegium księży teatynów, „Acta Universitatis Lodzensis. Folia Litteraria Polonica” 2007, no 9, p. 53–61
Miławicki M., Źródła do dziejów Kościoła ormiańskokatolickiego w Galicji w zbiorach wiedeńskich, „Lehahayer. Czasopismo Poświęcone Dziejom Ormian Polskich” 2019, vol. 6, p. 125–147 DOI: https://doi.org/10.12797/LH.06.2019.06.04
Paszkiewicz U., Cathalogus cathalogorum, vol. 1: Inwentarze i katalogi bibliotek z ziem wschodnich Rzeczypospolitej od XVI wieku do 1939 roku. Spis scalony, poprawiony i uzupełniony, Warszawa 2015
Petrowicz G., L’Unione degli Armeni di Polonia con la Santa Sede (1626–1686), Roma 1950
Petrowicz G., La Chiesa Armena in Polonia e nei paesi limitrofi (1686–1954), Roma 1988
Scarabelli G., I Teatini a Leopoli, „Regnum Dei. Collectanea Theatina a Clericus Regularibus edita”, Romae 2003, p. 211–223
Tryjarski E., Ze studiów nad rękopisami i dialektem kipczackim Ormian polskich, part 3: Katalogi alumnów Kolegium teatyńskiego we Lwowie, „Rocznik Orientalistyczny” 1960, vol. 24, p. 43–87
Tryjarski E., Ze studiów nad rękopisami i dialektem kipczackim Ormian polskich, part 2: O nauce języków obcych w Kolegium teatyńskim we Lwowie, „Rocznik Orientalistyczny” 1960, vol. 23, p. 30–55
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Galicja. Studia i materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
