Początki szkoły lwowsko-warszawskiej
DOI:
https://doi.org/10.15584/galisim.2016.2.14Słowa kluczowe:
szkoła lwowsko-warszawska, K. Twardowski, racjonalizm, realizm, antypsychologizm, klasyczna koncepcja prawdyAbstrakt
Artykuł przedstawia galicyjski etap szkoły lwowsko-warszawskiej, przypadający na lata 1895–1918. Eksponuje postać jej twórcy, Kazimierza Twardowskiego, jego działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną. Omawia również przypadający na okres galicyjski dorobek innych przedstawicieli szkoły (J. Łukasiewicza, S. Leśniewskiego, W. Witwickiego, T. Kotarbińskiego, Z. Zawirskiego, S. Baleya, M. Borowskiego, W. Tatarkiewicza, K. Ajdukiewicza, T. Czeżowskiego). Szkołę charakteryzowały: racjonalizm, scjentyzm, realizm, antypsychologizm, intencjonalność świadomości, klasyczna koncepcja prawdy, obiektywizm i absolutyzm w teorii poznania i aksjologii oraz szczególne zainteresowanie dyscyplinami poznawczymi (logiką, semiotyką, metodologią, psychologią).
Downloads
Bibliografia
Skróty: PF – „Przegląd Filozoficzny”, RF – „Ruch Filozoficzny”.
Ajdukiewicz K., W sprawie odwracalności stosunku racji do następstwa, PF 1913 (16).
Ajdukiewicz K., Pozanaukowa działalność Kazimierza Twardowskiego, RF 1959 (19).
Borowski M., Krytyka pojęcia związku przyczynowego, PF 1907 (10).
Borowski M., O pojęciu konieczności, PF 1909 (12).
Borowski M., O rozwoju życia psychicznego, „Świat i Człowiek” 1913 (4).
Borowski M., Stosunek etyki do ontologii i historii filozofii, PF 1916 (19).
Chwistek L., Trzy odczyty odnoszące się do pojęcia istnienia, PF 1917 (20).
Czeżowski T., Niektóre zasadnicze twierdzenia logiki klas, RF 1914 (10).
Czeżowski T., Teoria klas, Lwów 1918.
Czeżowski T., Wkład Kazimierza Twardowskiego w teorię nauki, RF 1959 (19).
Gromska D., Poglądy etyczne Kazimierza Twardowskiego, RF 1959, 17 (1/2).
Ivanyk S., Ukraińscy filozofowie na łamach „Ruchu Filozoficznego” w latach 1911–1930, „Czasopismo Filozoficzne” 2011 (7, on-line: http://www.czasopismofilozoficzne.us.edu.pl/pliki/nr_7/czasfilo7_ivanyk.pdf (11.12.2011).
Ivanyk S., Czy Kazimierz Twardowski wpłynął na historiografię ukraińskiej filozofii?, „Studia z Historii Filozofii”, 2013 (4), on-line: http://www.academia.edu/7066258/Czy_Kazimierz_Twardowski_wplynal_na_historiografie_ukrainskiej_filozofii (28.06.2014).
Ivanyk S., Psychoanaliza w szkole lwowsko-warszawskiej: Stepan Baley o motywie endymiońskim w twórczości literackiej Tarasa Szewczenki i Juliusza Słowackiego, „Logos i Ethos” 2012, 1 (32), s. 43–62, on-line: http://upjp2.edu.pl/download/lg32_3.pdf (28.06.2014).
Kotarbiński T., Szkice pragmatyczne, Warszawa 1913.
Kotarbiński T., Zagadnienie istnienia przyszłości, PF 1913 (6).
Kotarbiński T., Utylitaryzm w epoce Milla i Spencera, Kraków 1915.
Kotarbiński T., Dążności rozkładowe postępu wiedzy, PF 1915 (18).
Kotarbiński T., Styl pracy Kazimierza Twardowskiego, RF 1959 (19).
Leśniewski S., Przyczynek do analizy zdań egzystencjalnych, PF 1911 (14).
Leśniewski S., Próba dowodu ontologicznej zasady sprzeczności PF 1912 (15).
Leśniewski S., Krytyka logicznej zasady wyłączonego środka, PF 1913 (16).
Leśniewski S., Czy prawda jest tylko wieczna, czy też wieczna i odwieczna?, „Nowe Tory” 1913 (16).
Leśniewski S., Czy klasa klas nie podporządkowanych sobie jest podporządkowana sobie? PF 1914 (17).
Leśniewski S., Podstawy ogólnej teorii mnogości, Moskwa 1916.
Łukasiewicz J., O indukcji jako inwersji dedukcji, PF 1903 (6).
Łukasiewicz J., O dwóch rodzajach wnioskowań indukcyjnych, PF 1906 (9).
Łukasiewicz J., Logika a psychologia, PF 1907 (10).
Łukasiewicz J., O wnioskowaniu indukcyjnym, PF 1907 (10).
Łukasiewicz J., Zadania i znaczenie ogólnej teorii stosunków, PF 1908 (11).
Łukasiewicz J., O prawdopodobieństwie wniosków indukcyjnych, PF 1909 (12).
Łukasiewicz J., O zasadzie sprzeczności u Arystotelesa, Kraków 1910.
Łukasiewicz J., O twórczości w nauce [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu 250 rocznicy założenia Uniwersytetu Lwowskiego, Lwów 1912.
Łukasiewicz J., Logiczne podstawy rachunku prawdopodobieństwa [w:] Z zagadnień logiki i filozofii: pisma wybrane, Warszawa 1961, I wyd. niem. 1913.
Łukasiewicz J., W sprawie odwracalności stosunku racji i następstwa, PF 1913 (16).
Łukasiewicz J., O nauce i filozofii, PF 1915 (18).
Łukasiewicz J., O pojęciu wielkości, PF 1916 (19).
Słoniewska H., Kazimierz Twardowski w psychologii polskiej, RF 1959 (19).
Smolka F., O niektórych znanych paradoksach, RF 1913 (3).
Sośnicki K., Działalność pedagogiczna Kazimierza Twardowskiego, RF 1959 (19).
Tatarkiewicz W., Układ pojęć w filozofii Arystotelesa, Warszawa 1978, I wyd. niem. 1910.
Twardowski K., O treści i przedmiocie przedstawień [w:] K. Twardowski, Pisma wybrane, Warszawa 1965, I wyd. niem. 1894.
Twardowski K., Kultura etyczna, „Przełom” 1895 (8).
Twardowski K., Etyka wobec teorii ewolucji, „Przełom” 1896 (18).
Twardowski K., Psychologia wobec fizjologii i filozofii [w:] K. Twardowski, Pisma wybrane, Warszawa 1965, I wyd. 1897.
Twardowski K., Czy człowiek zawsze postępuje egoistycznie? „Iris” 1899 (5).
Twardowski K., O tzw. prawdach względnych [w:] K. Twardowski, Pisma wybrane, Warszawa 1965, I wyd. 1900.
Twardowski K., Główne pojęcia dydaktyki i logiki, Lwów 1901.
Twardowski K., Prawdomówność jako obowiązek etyczny, PF 1906 (9).
Twardowski K., O idio- i allogenetycznych teoriach sądu, PF 1907 (10).
Twardowski K., O zadaniach etyki naukowej, PF 1907 (10).
Twardowski K., O czynnościach i wytworach [w:] K. Twardowski, Pisma wybrane, Warszawa 1965, I wyd. 1912.
Twardowski K., O psychologii, jej przedmiocie, zadaniach, metodzie, stosunku do innych nauk i o jej rozwoju [w:] K. Twardowski, Pisma wybrane, Warszawa 1965, I wyd. 1913.
Twardowski K., Franciszek Brentano a historia filozofii, „Przełom” 1895 (11).
Twardowski K., Pisma wybrane, Warszawa 1965.
Twardowski K., Wykłady z etyki. O sceptycyzmie etycznym, „Etyka” 1971 (9).
Twardowski K., Wykłady z etyki. O zadaniach etyki naukowej, „Etyka” 1973 (12).
Twardowski K., Wykłady z etyki. Główne kierunki etyki naukowej, „Etyka” 1974 (13).
Zawirski Z., Ilość praw kojarzenia przedstawień, Rzeszów 1910.
Zawirski Z., Przyczynowość a stosunek funkcjonalny, Lwów 1912.
Zawirski Z., O modalności sądów, Lwów 1914.
Witwicki W., Analiza psychologiczna ambicji, PF 1900 (3).
Witwicki W., Z psychologii stosunków osobistych, PF 1907 (10).
Witwicki W., W sprawie przedmiotu i podziału psychologii, Lwów 1912.
Woleński J., Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska, Warszawa 1985.
Woleński J., Towarzystwo Naukowe Warszawskie i rozwój logiki w Polsce, http://www.tnw.waw.pl/hist_ja_wol.html (28.06.2014)
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Galicja. Studia i materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
