W kręgu inteligencji lwowskiej. Seminarium historyczne Ludwika Finkla
DOI:
https://doi.org/10.15584/galisim.2024.11.8Słowa kluczowe:
Ludwik Finkel, Uniwersytet Lwowski, profesor, seminarium, naukaAbstrakt
Ludwik Finkel (1858–1930), profesor Uniwersytetu Lwowskiego, wykładowca historii nowożytnej polskiej i powszechnej, historii austriackiej, a także metodologii i historiografii, od 1899 r. prowadził też seminarium. Do czasu przejścia na emeryturę był opiekunem naukowym pięćdziesięciu trzech studentów, którzy otrzymali doktoraty. Wielu z wychowanków L. Finkla kontynuowało kariery uniwersyteckie, inni realizowali się jako archiwiści, pracownicy bibliotek i nauczyciele. Większość z wychowanków angażowało się w prace na rzecz rozwoju nauki, wielu było aktywnymi członkami towarzystw naukowych. Seminarium Finkla przygotowywało absolwentów nie tylko do prowadzenia badań historycznych, ale uczyło też odpowiedzialności za kształt polskiej nauki, kultury i oświaty.
Downloads
Bibliografia
Derżawnyj Archiw Lwiwskoj Obłasti (dalej cyt. DALO), Fond 254 Ludwik Finkel (1858–1930), opis 1, spr. 1-501.
DALO, F. 26, op. 7, spr. 1102. Wanda Lilien-Górka.
Augustynek K., Ludwik Finkel o nauczaniu historii, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie” 1965, z. 20.
Balzer O., Ćwikliński L. [i in.], Xawery Liske, „Kwartalnik Historyczny” 1891, R. V.
Bielecka G., Dzieje Archiwum Ordynacji Potockich w Łańcucie (wkład profesora Teofila Emila Modelskiego w prace nad jego porządkowaniem), „Rocznik Przemyski” 2009, t. XLV, z. 4.
Błachowska K., Ludwik Finkel (1858–1930) [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. I, red. J. Maternicki, przy współpracy L. Zaszkilniaka, Rzeszów 2007.
Bobusia B., Maria Polaczkówna, Przemyśl 1984.
Centkowski J., Ludwik Finkel jako dydaktyk historii [w:] Wielokulturowe środowisko historyków lwowskich w XIX i XX w., t. II, red. J. Maternicki, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2004.
Chałubińska A., Maria Polaczkówna (1878–1944) [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVII, Wrocław 1982.
Chilicki J., Marcin Dragan – nauczyciel, historyk, archiwista, „Dziennik Bałtycki” z 5 sierpnia 1922 r., https://dziennikbaltycki.pl/marcin-dragan-nauczyciel-historyk-archiwista/ar/c116550263 [dostęp 8.11.2023].
Czapliński W., Wereszycki H., Dorobek naukowy Adama Szelągowskiego, „Kwartalnik Historyczny” 1962, nr 3.
Dunin-Wąsowicz K., Adam Feliks Próchnik [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVIII, Warszawa–Kraków–Wrocław– Gdańsk 1984–1985.
Finkel L., Pojęcie, zakres i zadania dziejów powszechnych. Wstęp do Wielkiej Historii Powszechnej, Warszawa 1936.
Halecki O., Ludwik Finkel jako historyk ostatnich Jagiellonów, „Kwartalnik Historyczny” 1931, R. XLV, z. 1.
Hłuszyk I., Studenckie koła historyków [w:] Historia w Uniwersytecie Lwowskim. Badania i nauczanie (do 1939 roku), red. J. Maternicki, J. Pisulińska i L. Zaszkilniak, Rzeszów 2016.
Hordyński Z., Ksawery Liske, „Kwartalnik Historyczny” 1891, R. V, s. 465–539.
Hoszowska M., Działalność Macierzy Polskiej we Lwowie w latach 1882–1894, „Galicja. Studia i materiały” 2015, t. 1.
Hoszowska M., Historia historiografii, metodologia historii i dydaktyka historii [w:] Historia w Uniwersytecie Lwowskim. Badania i nauczanie (do 1939 roku), red. J. Maternicki, J. Pisulińska i L. Zaszkilniak, Rzeszów 2016.
Hoszowska M., Historia historiografii w twórczości naukowej i działalności dydaktycznej Ludwika Finkla [w:] Historia historiografii i metodologia historii w Polsce i na Ukrainie, red. J. Maternicki, J. Pisulińska i L. Zaszkilniak, Rzeszów 2015.
Hoszowska M., Kazimierz Hartleb (1886–1951) [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. II, red. J. Maternicki, P. Sierżęga, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2014.
Hoszowska M., Ludwik Finkel a lwowskie środowisko historyków oświaty i wychowania [w:] Badacze przeszłości wobec wyzwań XIX–XXI wieku, red. K. Błachowska, Z. Romek, M. Wolniewicz, Warszawa 2013.
Hoszowska M., Ludwik Finkel i Akademia Umiejętności. Z dziejów współpracy naukowej Lwowa i Krakowa na przełomie XIX i XX wieku, Rzeszów 2011.
Hoszowska M., Najważniejsza monografia historyczna Ludwika Finkla (w stulecie druku „Elekcji Zygmunta I”) [w:] Między Odrą a Uralem. Księga dedykowana Prof. Władysławowi A. Serczykowi, red. W. Wierzbieniec, Rzeszów 2010.
Hoszowska M., Polityka węgierska ostatnich Jagiellonów w pracach Ludwika Finkla [w:] Polska. Słowacja. Europa Środkowa w XIX i XXI wieku. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Ewie Orlof, red. J. Pisuliński, E. Rączy, K. Żarna, Rzeszów 2011.
Hoszowska M., Sprawa objęcia prezesury lwowskiej Macierzy Polskiej przez Ludwika Finkla [w:] Polska leży na Zachodzie. Studia z dziejów Polski i Europy dedykowane Pani Profesor Teresie Kulak, red. W. Wrzesiński, M. Masnyk, K. Kawalec, Toruń 2011.
Hoszowska M., Szymon Askenazy i jego korespondencja z Ludwikiem Finklem, Rzeszów 2013.
Hutnikiewicz A., Naglerowa Herminia (1890–1957) [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXII, Warszawa–Kraków–Wrocław–Gdańsk 1977.
Julkowska V., Ksawery Liske (1838–1891) [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. I, red. J. Maternicki, przy współpracy L. Zaszkilniaka, Rzeszów 2007.
Kawalec A., Seminarium historii powszechnej Ksawerego Liskego [w:] Historia – ciągłość i zmiana. Studia ofiarowane Profesorowi Jerzemu Maternickiemu, red. M. Hoszowska, J. Pisulińska, P. Sierżęga, Rzeszów 2016.
Kawalec A., Seminarium historii powszechnej Ksawerego Liskego. Lista studentów i prac seminaryjnych, „Galicja. Studia i materiały” 2015, t. 1.
Kloc K., Michał Sokolnicki 1880–1967. Piłsudczyk – historyk – dyplomata, Kraków 2018.
Kłapcińska E., Profesor Teofil Emil Modelski (1881–1967). Organizator Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego i jego pierwszy dyrektor, „Sobótka” 2010, nr 4.
Knot A., Ksawery Liske, pseud. Poznańczyk (1838–1891) [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1972.
Kronika Uniwersytetu Lwowskiego, II (1898/9–1909/10), zestawił W. Hahn, Lwów 1912.
Komarnicka-Kapuścińska E., Dyrektor Irena Porębska [w:] Księga wspomnień XXVII Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Czackiego w Warszawie, https://www.czacki.edu.pl/absolwenci/ksiega-wspomnien [dostęp 8.11.2023].
Lipska H., Kuntze Edward (6 III 1880 Lwów – 3 VI 1950 Kraków) [w:] Słownik pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa–Łódź 1972.
Ludwik Kolankowski 1882–1956. Zapiski pamiętnikarskie, Toruń 2012.
Ławrecki R., Isydor Szaranewicz (1829–1901) [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. I, red. J. Maternicki, przy współpracy L. Zaszkilniaka, Rzeszów 2007.
Łosowski J., Polaczkówna Maria (1878–1944) [w:] Słownik biograficzny twórców oświaty i kultury XIX i XX wieku Polski południowo-wschodniej, red. A. Meissner, K. Szmyd, Rzeszów 2011.
Maternicki J., Adam Szelągowski (1873–1961) [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. I, red. J. Maternicki, przy współpracy L. Zaszkilniaka, Rzeszów 2007.
Maternicki J., Adam Szelągowski – ostatni polski polihistor [w:] tegoż, Historia jako dialog, Rzeszów 1996.
Maternicki J., Historia nowożytna w latach 1869–1918 [w:] Historia w Uniwersytecie Lwowskim. Badania i nauczanie (do 1939 roku), red. J. Maternicki, J. Pisulińska i L. Zaszkilniak, Rzeszów 2016.
Maternicki J., Trudna profesura. Adam Szelągowski wśród przeciwieństw i niepowodzeń życiowych we Lwowie w latach 1909–1939 [w:] tegoż, Historia i historycy, Rzeszów 2005.
Maternicki J., Złote lata historiografii polskiej we Lwowie, Rzeszów 2015.
Modelski T.E., Ludwik Finkel (20 III 1858 – 24 X 1930). Zarys biograficzny, „Kwartalnik Historyczny” 1932, R. XLVI, z. 1–2.
Nicieja S.S., Adam Próchnik, historyk – polityk – publicysta, Warszawa 1986.
Nowak A., Złote lata bibliografii polskiej. Ludwik Finkel i jego dzieło, Warszawa 2007.
Pamiętnik III Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich. Protokoły obrad, t. II, Kraków 1901.
Pindlowa W., Próchnik Adam Feliks (1 VIII 1892 Lwów – 21 V 1942 Warszawa) [w:] Słownik pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa–Łódź 1972.
Piszczek S., Hrabyk Piotr [w:] Przemyski słownik biograficzny, red. E. Grin-Piszczek, T. Pudłocki, A. Siciak, Przemyśl 2016
Pisulińska J., Doktoraty historyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza 1918–1939 [w:] Wielokulturowe środowisko Lwowa w XIX i XX w., t. I, red. J. Maternicki, Rzeszów 2004.
Przemówienie Rektora Uniwersytetu Lwowskiego Dra Ludwika Finkla na inauguracji roku akademickiego 1911/12, Lwów 1912.
Red., Ludwik Finkel [w:] Polski słownik biograficzny, t. VI, Kraków 1948.
Rutkowski J., Wspomnienie o seminarium historycznym prof. Ludwika Finkla [w:] Z zagadnień dydaktycznych wyższego szkolnictwa. Praca zbiorowa, z. 1, red. J. Rutkowski, Poznań 1948.
Samolewicz P., Osiem lat łagru za jedno opowiadanie (rozmowa z dr hab. Anną Wal), „Kurier Galicyjski” 28.01.2018, https://web.archive.org/web/20200719071651/https://www.kuriergalicyjski.com/component/content/article?id=6561:osiem-lat-lagru-za-jedno-opowiadanie [dostęp 8.11.2023].
Sierżęga P., Eugeniusz Barwiński (1874–1947) [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. II, red. J. Maternicki, P. Sierżęga, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2014.
Sierżęga P., Kazimierz Tyszkowski (1894–1940). Z dziejów nauki polskiej w międzywojennym Lwowie, Rzeszów 2011.
Sierżęga P., Kazimierz Tyszkowski – redaktor wydawnictw Polskiego Towarzystwa Historycznego i Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Śląski Kwartalnik Historyczny „Sobótka”, [Historiae deditus Profesorowi Adamowi Galosowi w 85. rocznicę urodzin pod red. K. Matwijowskiego i W. Mrozowicza], R. LXIV, Wrocław 2009, nr 2–3.
Sierżęga P., Kazimierz Tyszkowski i jego rola w rewindykacji zbiorów kultury polskiej z Rosji [w:] Znani i nieznani XIX-wiecznego Lwowa. Studia i materiały, red. M. Przeniosło i L. Michalska-Bracha, Kielce 2009.
Sierżęga P., Nieizwiestnaja stranica iz istorii wozwraszczenija kulturnych cennostiej. Diejatielnostʹ Kazimieża Tyszkowskogo w Rossijskoj Publicznoj Bibliotiekie w Pietrogradie [w:] Uczenyje zapiski kafiedry nowoj i nowiejszej istorii Stawropolskogo gosudarstwiennogo uniwiersitieta, Wypusk II, Stawropol 2009.
Sierżęga P., Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Wilnie (1925–1939), „Journal of Humanities and Social Sciences” 2022, t. 22, nr 1. DOI: https://doi.org/10.15584/johass.2022.1.3
Sierżęga P., Teofil Emil Modelski i jego współpraca z Polskim Towarzystwem Historycznym [w:] Krakowska szkoła historyczna a Polskie Towarzystwo Historyczne, red. P. Biliński, P. Plichta, Warszawa–Kraków 2017.
Sierżęga P., „Wiadomości Historyczno-Dydaktyczne” (1933–1939) [w:] Wielokulturowe środowisko historyczne Lwowa w XIX i XX wieku, t. V, red. J. Maternicki i L. Zaszkilniak, Rzeszów 2007.
Sierżęga P., Z dziejów czasopiśmiennictwa okresu międzywojennego. „Ateneum Wileńskie” 1923–1939, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2020, t. XXIII, z. 3 (59). DOI: https://doi.org/10.24425/rhpp.2020.134431
Sierżęga P., Ziemia Czerwieńska (1935–1938) [w:] Wielokulturowe środowisko historyczne Lwowa w XIX i XX wieku, t. II, red. J. Maternicki i L. Zaszkilniak, Rzeszów 2004.
Sokolnicki M., Czternaście lat, Warszawa 1936.
Szelągowski A., Paweł Piasecki, historyk polski XVII w., Lwów 1899.
Topolski J., Jan Rutkowski 1886–1949, przejrzał i uzupełnił T. Schramm [w:] Wybitni historycy wielkopolscy, red. J. Strzelczyk, Poznań 2010.
Topolski J., Jan Rutkowski [w:] Wielkopolanie XX wieku, red. A. Gulczyński, Poznań 2001.
Topolski J., Jan Rutkowski [w:] Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa–Poznań 1981.
Topolski J., O nowy model historii. Jan Rutkowski (1886–1949), Warszawa 1986.
Topolski J., Rutkowski Jan [w:] Polski słownik biograficzny, t. 33, Wrocław–Warszawa–Kraków 1991–1992.
Tyrowicz M., Krzemicka z Kolischerów Zofia Amelia (1887–1943) [w:] Polski słownik biograficzny, t. XV/4, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970.
Tyszkiewicz J., Teofil Emil Modelski (1881–1967) [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. I, red. J. Maternicki, przy współpracy L. Zaszkilniaka, Rzeszów 2007.
Uljasz A., Z tradycji zarządzania polskimi bibliotekami akademickimi. Edward Kuntze (1880–1950), „Toruńskie Studia Bibliologiczne” 2012, nr 2 (9). DOI: https://doi.org/10.12775/TSB.2012.017
Wierzbicka M., Ludwik Finkel [w:] Słownik historyków polskich, Warszawa 1994.
Wykaz rozpraw doktorskich z zakresu historii wykonanych na Wydziale Filozoficznym/Humanistycznym Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1871–1939, oprac. J. Pisulińska [w:] Historia w Uniwersytecie Lwowskim. Badania i nauczanie (do 1939 roku), red. J. Maternicki, J. Pisulińska i L. Zaszkilniak, Rzeszów 2016.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Galicja.Studia i materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
