Studenci i absolwenci wyższych szkół warszawskich z lat 1808–1869 wśród inteligencji galicyjskiej
DOI:
https://doi.org/10.15584/galisim.2024.11.5Schlagworte:
inteligencja, wyższe wykształcenie, migracje, GalicjaAbstract
Pole obserwacji obejmuje uczniów Szkoły Lekarskiej i Szkoły Prawa istniejących w latach 1808–1816, Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1816–1831), półwyższych i wyższych uczelni z lat międzypowstaniowych oraz Szkoły Głównej Warszawskiej (1862–1869). Niektórzy z nich przybywali do Galicji dobrowolnie, inni w związku z prześladowaniami politycznymi w zaborze rosyjskim. Znajdowali pracę na uczelniach, w instytucjach samorządowych lub w sektorze wolnych zawodów. Osiedlanie się tzw. koroniarzy w Galicji nasiliło się po powstaniu styczniowym. Niektórym udało się zrobić kariery lub wykazać się twórczością pisarską czy artystyczną i odegrać istotną rolę nie tylko w życiu nowej małej ojczyzny.
Downloads
Literaturhinweise
Djakow W.A., Gałkowski A., Śliwowska W., Zajcew W.A., Uczestnicy ruchów wolnościowych w latach 1832–1855 (Królestwo Polskie). Przewodnik biograficzny, Wrocław 1990.
Gerber R., Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808–1831. Słownik biograficzny, Wrocław 1977.
Kośmiński S., Słownik lekarzów polskich, Warszawa 1883.
Micińska M., Galicjanie – zesłańcy po powstaniu styczniowym, Warszawa 2004.
Polski słownik biograficzny, t. I–LIV, 1935–2023.
Słownik biologów polskich, Warszawa 1987.
Słownik biograficzny techników polskich, t. I–XXIX, Warszawa 1992–2022.
Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa 1972, suplement Warszawa–Łódź 1986.
Śliwowska W., Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Słownik biograficzny, Warszawa 1998.
Baudouin de Courtanay J., Myśli nieoportunistyczne, Kraków 1998.
Bartkiewicz B., Cesarsko-Królewska Akademia Medyko-Chirurgiczna i Wydział Lekarski Szkoły Głównej Warszawskiej (1857–1869), Kraków 1901.
Bender R., Ksiądz Karol Mikoszewski (X. Sykstus) 1832–1886 – członek tymczasowego Rządu Narodowego 1863, emigrant, zesłaniec, Warszawa 1982.
Borowski S., Szkoła Główna Warszawska 1862–1869. Wydział Prawa i Administracji, Warszawa 1937.
Buszko J., Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848–1918, Warszawa 1996.
Czepulis-Rastenis R., „Klassa umysłowa”. Inteligencja Królestwa Polskiego 1832–1862, Warszawa 1973.
Dygasiński A., Listy, oprac. T. Nuckowski, Warszawa 1972.
Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1807–1915, red. S. Kieniewicz, Warszawa 1981.
Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1816–1915, red. T. Kizwalter, Warszawa 2016.
Fita S., Pokolenie Szkoły Głównej w życiu społecznym i kulturze polskiej, Warszawa 1980.
Florkowska-Francić H., Emigracyjna działalność Agatona Gillera po powstaniu styczniowym, Wrocław–Kraków 1985.
Franaszek P., Zdrowie publiczne w Galicji w dobie autonomii (wybrane problemy), Kraków 2002.
Grodziski S., Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, t. I–II, Warszawa 1993.
Fras Z., Florian Ziemiałkowski (1817–1900). Biografia polityczna, Wrocław–Warszawa–Kraków 1991.
Homola I., „Kwiat społeczeństwa...” (Struktura społeczna i zarys położenia inteligencji krakowskiej w latach 1860–1914), Kraków–Wrocław 1984.
Jedlicki J., Przedmowa [w:] M. Janowski, Narodziny inteligencji 1750–1831 [= Dzieje inteligencji polskiej do roku 1918, t. I, red. J. Jedlicki], Warszawa 2008, s. 7–23.
Kita J., Z dworu ziemiańskiego na uniwersytecką katedrę. Przyczynek do genezy inteligencji polskiej, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej” 2018, t. XIX, s. 101–122. DOI: https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.06
Kramarz H., Nauczyciele gimnazjów w Galicji 1867–1914. Studium historyczno-socjologiczne, Kraków 1987.
Kucharzewski J., Epoka paskiewiczowska. Losy oświaty, Warszawa–Kraków 1914.
Kras J., Życie umysłowe w Krakowie w latach 1848–1870, Kraków 1977.
Kuzicki J., Galicja w 1831 roku w opiniach emigrantów – uczestników powstania listopadowego, „Galicja. Studia i materiały” 2020, t. VI, s. 403–430. DOI: https://doi.org/10.15584/galisim.2020.6.19
Lam J., Koroniarz w Galicji czyli powagi powiatowe, Lwów 1921.
Landau Z., Bank Gospodarstwa Krajowego, Warszawa 1998.
Michalska-Bracha L., Józef Kajetan Janowski (1832–1914) po powstaniu styczniowym: emigrant, weteran 1863 roku, lwowianin z wyboru, Warszawa 2021.
Michalska-Bracha L., Od powstania styczniowego do niepodległości. O lwowskiej inteligencji z powstańczą biografia w tle, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku” 2018 t. XIX, s. 15–32. DOI: https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.02
Molik W., Emigracja polskiej inteligencji z Poznańskiego [w:] Nikodem Pajzderski. Muzealnik – konserwator – historyk sztuki, red. E. Siejkowska-Askutja, Poznań 2014, s. 59–76.
Poznański K., Oświata i szkolnictwo w Królestwie Polskim 1831–1868. Lata zmagań i nadziei, t. I–III, Warszawa 2001–2004.
Skała A., Adolf Dygasiński – niepoprawny pozytywista. Między tradycją a nowoczesnością, Lublin 2013.
Słoniowa A., Benedykta Dybowskiego program odrodzenia ludzkości, „Galicja. Studia i materiały” 2022, t. VIII, s. 13–28. DOI: https://doi.org/10.15584/galisim.2022.8.2
Szkoła Główna. Kręgi wpływów, red. U. Kowalczyk, Ł. Książek, t. I–II, Warszawa 2017–2019.
Szwarc A., O kryteriach i granicach wewnętrznych podziałów w badaniach nad inteligencją polską XIX i początków XX wieku [w:] Polska w XIX i XX wieku – społeczeństwo i gospodarka. Księga jubileuszowa dedykowana Pani Profesor Reginie Renz, red. W. Caban [i in.], Kielce 2014, s. 151–160.
Szwarc A., Od Wielopolskiego do Stronnictwa Polityki Realnej. Zwolennicy ugody z Rosją, ich poglądy i próby działalności politycznej 1864–1905, Warszawa 1996.
Szwarc A., Warszawa bez uniwersytetu 1831–1857 [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1816–1915, red. T. Kizwalter, Warszawa 2016, s. 363–413. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323523765.pp.363-414
Weiss T., Pokraków czy „Nowe Ateny”?, „Kraków” 1987, nr 3 (15).
[Wiśniewski W.], Galicya czyli rok 1863 i 1864 przez autora Wspomnień kapitana wojsk polskich z r. 1863, Lipsk 1865.
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz
Copyright (c) 2024 Galicja.Studia i materiały
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
