Prawdziwe oblicza prawdy – znaczenia słowa prawda w wybranych utworach lirycznych C.K. Norwida

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.2022.11.12

Słowa kluczowe:

prawda, wartość, poznanie, wiedza, słowo, wyraz, myśl, idea, znaczenie, ontologia

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu było wykazanie zróżnicowanej płaszczyzny semantycznych znaczeń słowa prawda zastosowanych w kontekście różnych utworów poetyckich Cypriana Kamila Norwida (literatura podmiotowa). Określenie funkcji wspomnianego wyrazu pozostaje w bezpośrednim związku z sytuacją liryczną w twórczości polskiego poety romantycznego. Zestawienie symbolicznych konotacji prawdy odniesiono więc do wybranych założeń filozoficznych (m.in. aksjologicznych, estetycznych), historycznych, religijnych i społecznych. W tym celu poszczególne tezy i wnioski oparto na materiale teoretycznoliterackim, będącym kluczową pomocą w sformułowaniu wywodu (literatura przedmiotowa). Autor wskazuje ponadto na bogactwo znaczeń kulturowych zawierających się w pojęciu "prawdy" oraz ich wpływie na myśl społeczną.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Brenskott K., Namysł nad rolą kabały w twórczości Czesława Miłosza na przykładzie tomu , „Teksty Drugie” 2018, nr 5, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/84037/brenskott_oswoic_historie_namysl_nad_rola_kabaly_2018.pdf?sequence=1&isAllowed=y.

Cirlot J.E., Słownik symboli, przekł. I. Kania, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006.

Jastrzębski B., Ekscerpty z filozoficznych opowieści o prawdzie [w:] Mit, prawda, imaginacja, red. P. Kowalski, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011.

Kasperowicz R., Dante Romantyków. O sile recepcji i interpretacji, „Teksty Drugie” 2005.

Klauza K., Prawda – informacja – moralność, http://dlibra.kul.pl/Content/26846/6_prawda.pdf.

Korwin-Piotrowska D., Poetyka – przewodnik po świecie tekstów, wyd. I, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.

Krupska M., Norwid – świat wartości, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie, Kraków 2002.

(nie)Prawda w literaturze i sztuce, red. C. Słowik, A. Dobrowolska, M. Siedlecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.

Kwaśniewska P., Prawda? Jedna, żadna, sto tysięcy. Koncepcja prawdy w dramacie

Maj J., Rzeczywiste, możliwe, zmyślone. (nie)prawda literackiej historiografii Jarosława Marka Rymkiewicza (na przykładzie tomu Leśmian. Encyklopedia) [w:] (nie)Prawda w literaturze i sztuce, red. C. Słowik, A. Dobrowolska, M. Siedlecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.

Wróblewski Ł., Wspaniała masakra. Czy Jarosław Marek Rymkiewicz napisał prawdę o powstaniu warszawskim? [w:] (nie)Prawda w literaturze i sztuce, red. C. Słowik, A. Dobrowolska, M. Siedlecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.

Laszczyńska-Fankanowska K., Człowiek i wartości w myśli Cypriana Norwida (praca doktorska pod kier. J. Machnacza), Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, https://www.dbc.wroc.pl/Content/47442/PDF/Laszczynska.pdf.

Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, tłum. K. Romaniuk, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań 1989.

Lwowski A., Miłosierny Samarytanin w refleksji teologicznej Josepha Ratzingera/Benedykta XVI [w:] Miłosierdzie – próba spojrzenia interdyscyplinarnego, red. nauk. P. Sawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018, https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/18865/1/Lwowski_milosierny_samarytanin_w_refleksji.pdf.

Lyszczyna J., Cyprian Norwid. Poeta wieku dziewiętnastego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016.

Łaciak P., Prawda jako idea regulatywna. Husserlowska fenomenologia wobec absolutyzmu i relatywizmu, „Folia Philosophica” 2008, nr 26.

Makaruk M., Nad trumną bohatera romantycznego, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2018, nr12, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Folia_Philosophica/Folia_Philosophica-r2008-t26/Folia_Philosophica-r2008-t26-s237-255/Folia_Philosophica-r2008-t26-s237-255.pdf.

Piotrowska-Grot M., Chciałbyś usłyszeć, jak to jest w starości? Realistyczny i metafizyczny wymiar starości w późnej poezji Czesława Miłosza (praca magisterska), Katowice 2011, https://www.sbc.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/34790?id=34790.

Puzynina J., Norwid – jaki i dla kogo?, „Kwartalnik Filozoficzny” 2014, t. XLII, z. 4, https://pau.krakow.pl/KwartalnikFilozoficzny/KF_XLII_2014_z4_01.pdf.

Bańka J.S., Nauka o prawdzie Arystotelesa: podstawa ontologicznej jedności syntezy kategorialnej, „Folia Philosophica” 2000, 18, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Folia_Philosophica/Folia_Philosophica-r2000-t18/Folia_Philosophica-r2000-t18-s69-76/Folia_Philosophica-r2000-t18-s69-76.pdf.

Słownictwo etyczne Cypriana Norwida, cz. 1: Prawda, fałsz, kłamstwo, red. J. Puzynina, Prace Wydziału Polonistyki, Pracownia Słownika Języka Cypriana Norwida, Warszawa 1993.

Szymik J., . Prymat Boga i jego konsekwencje według J. Ratzingera/Benedykta XVI, „Studia Bobolanum” 2011, nr 3, Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/16640/1/szymik_prymat_boga.pdf.

Szymura J., Język, mowa i prawda w perspektywie fenomenologii lingwistycznej J.L. Austina, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1982.

Pobrania

Opublikowane

2022-12-30

Jak cytować

Kozioł, B. (2022). Prawdziwe oblicza prawdy – znaczenia słowa prawda w wybranych utworach lirycznych C.K. Norwida. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 11, 213–231. https://doi.org/10.15584/kpe.2022.11.12

Numer

Dział

Człowiek wobec aktualnych przemian społeczno-kulturowych