Zdrowie uczniów przedmiotem dyskusji podczas Zjazdów Lekarzy i Przyrodników Polskich na przełomie XIX i XX wieku

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.2024.1

Słowa kluczowe:

zdrowie uczniów, wychowanie zdrowotne, higiena szkolna, zjazdy lekarskie

Abstrakt

Na przełomie XIX i XX wieku, w związku z niepokojącymi wynikami badań lekarskich,  w całej Europie rozgorzały burzliwe dyskusje dotyczące ochrony zdrowia dzieci i młodzieży. Wychodząc z założenia, że efekty pracy dydaktycznej uwarunkowane są dobrym zdrowiem fizycznym i psychicznym, zastanawiano się jak zapewnić dzieciom optymalne warunki rozwoju i zapobiec chorobom. Na ziemiach polskich, forum wymiany poglądów stały się m. in, Zjazdy Lekarzy i Przyrodników Polskich, których zorganizowano 15, w latach 1869 – 1937. W artykule poddano analizie treść wygłaszanych podczas zjazdów referatów, dotyczących zdrowia uczniów, celem określenia poruszanych w nich wątków. Analizy dokonano na podstawie Sprawozdań i Dzienników z poszczególnych Zjazdów. Podczas obrad najczęściej dyskutowano o stanie zdrowia uczniów,  prezentowano wyniki badań lekarskich, rozmawiano o warunkach higienicznych panujących w szkołach oraz formułowano propozycje rozwiązań poprawiających istniejący stan. Zjazdy obudziły społeczną świadomość w zakresie ochrony zdrowia uczniów i odegrały znaczącą rolę w rozwoju myśli i praktyki edukacyjnej na przełomie XIX i XX wieku.

Bibliografia

Akta c.k. Krajowej Rady Zdrowia, Centralnyj Dierżawnyj Istoričnyj Archiv Ukrainy u L’vovi, Vond 668, opis 1, spr 66.

Adrian Baraniecki, Sławni i zapomniani, Encyklopedia Krakowa, https://encyklopediakrakowa.pl/slawni-i-zapomniani/86-b/867-baraniecki-adrian.html (19.09.2024)

Atroszko B., Dlaczego uczniowie polskich szkół są przeciążeni nauką? [w:] "Reviewed Proceedings of the Interdisciplinary Scientific International Conference for PhD. students and assistants QUAERE 2021 vol. XI. June 28 – 30, 2021", Hradec Králové, The Czech Republic, 2021. https://www.researchgate.net/publication/356439479_Dlaczego_uczniowie_polskich_szkol_sa_przeciazeni_nauka (16.09.2024)

Bojarska I., Adrian Baraniecki, Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935.

Demel M., Z dziejów promocji zdrowia w Polsce, Kraków 2000.

Demel M., Nauczyciel zdrowia, Warszawa 1972.

Dolata E., Tadeusz Żuliński – biogram, [w:] Opieka nad dzieckiem w Galicji. Seria: Galicja i jej dziedzictwo, t.16, Rzeszów 2002.

Dolata E., Galicyjscy popularyzatorzy zdrowia i higieny przełomu XIX i XX wieku, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 2016, nr 4, s.79-97.

Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, T.III, Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa 2004.

Dziennik IX Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich, red. J. Raczyński, Kraków 1900.

Dziennik VI Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich, Kraków 1891.

Dziennik XIV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Poznaniu, red. J. Jakubowski, Poznań 1933.

Dziennik XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie, Lwów 1937.

I Zjazd Lekarzy i Przyrodników w Krakowie, Kraków.

Jamrożek W. , Kongresy i Zjazdy pedagogiczne w rozwoju polskiej myśli i praktyki edukacyjnej ( do 1939 roku), Poznań 2015;

Kongresy i Zjazdy pedagogiczne w Polsce w XX wieku, red. A. Kicowska, Toruń 2001.

Księga pamiątkowa XI Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Krakowie, 18 – 22 lipca 1911, Kraków 1911.

Łoza S., Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania, Warszawa 1937.

Pamiętnik II Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie, Lwów 1876, s. 409.

Polak J., Podstawy higieny społecznej ( odczyt miany na Zjeździe Lekarzy i Przyrodników Polskich), „Zdrowie’, 1888.

Program XVIII Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich, który miał się odbyć w Poznaniu,

Słownik Pedagogów Polskich, red. Bobrowska – Nowak, D. Drynda, Katowice 1988.

Słowo na poparcie wniosku o hygienie, posłanego przez Towarzystwo Paryskie Lekarzy polskich na Zjazd lekarzy i przyrodników do Krakowa w 1869 roku Dr Tadeusza Żulińskiego, Lwów 1869.

Smarzyński H., Henryk Jordan. Pionier nowoczesnego wychowania fizycznego w Polsce, Kraków 1958.

Sprawozdanie z posiedzeń naukowych w sekcjach X Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie, red. W. Sieradzki, Lwów 1907/8.

Toporowicz K., Eugeniusz Piasecki. Życie i dzieło, Warszawa- Kraków, 1988.

Wystawy, „Muzeum” 1907, t.1, s.217.

XI Zjazd Lekarzy i Przyrodników Polskich, „Muzeum” 1910, T.1, s.320.

Pobrania

Opublikowane

2024-12-25

Jak cytować

Dolata, E. (2024). Zdrowie uczniów przedmiotem dyskusji podczas Zjazdów Lekarzy i Przyrodników Polskich na przełomie XIX i XX wieku. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 14, 13–27. https://doi.org/10.15584/kpe.2024.1

Numer

Dział

Historyczne źródła, ciągłość i zmiana myśli edukacyjnej