Nowa orientacja instytucjonalna rozwoju nauki, wiedzy i kapitału ludzkiego w Polsce a zintegrowany rozwój
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.3.5Słowa kluczowe:
gospodarka Polski, polityka gospodarcza, kapitał ludzki, rozwój zintegrowany, zarządzanie publiczne, zarządzanie wiedząAbstrakt
Autor artykułu dowodzi, że dla przezwyciężania współczesnych zagrożeń rozwojowych konieczne jest przejście do nowego modelu gospodarki opartej na wiedzy. Konfrontuje cechy tego modelu z amerykańskim modelem gospodarki napędzanej innowacjami i europejskim modelem gospodarki opartej na wiedzy. Na tym tle ukazuje wady reform sektora wiedzy przeprowadzanych po roku 1990 w Polsce. Koncentruje analizę na wdrażanej w Polsce od końca 2018 r. reformie w sferze nauki i szkolnictwa wyższego. Pomimo, że oparto ją na zaleceniach nowego zarządzania publicznego, zauważa w niej obok zalet wady, które mogą okazać się przeszkodami w modernizacji kapitału ludzkiego zorientowanej na efektywne harmonizowanie celów rozwojowych we wszystkich sferach bytu i działania ludzkiego. Dla ograniczenia tych wad postuluje: wprowadzenie do Rady Uczelni obserwatora reprezentującego jej organ założycielski z głosem doradczym, uruchomienie ścieżki grantów adresowanych personalnie zorientowanych na interdyscyplinarne badania, rzetelne rozliczanie uczelni i jej jednostek organizacyjnych z deklarowanych programów rozwoju naukowego, dydaktyki i transferu własnych osiągnięć, standaryzację i obligatoryjność studenckich ocen programów dydaktycznych, zdefiniowanie wzorca kryteriów awansów za osiągnięcia dydaktyczne, dowartościowanie nagradzania za mistrzostwo dydaktyczne, obligatoryjny permanentny monitoring procedur zarządzania w uczelniach w celu ich odbiurokratyzowania.
Bibliografia
Akerlof, G. A., Shiller, J. A. (2015). Phishing for Phools. The Economics of Manipulation and Deception. New Jersey, Princeton: Princeton University Press.
Attali, J. (1998). Dictionnaire du sécul XXI. Paris: Fayard.
Bal-Woźniak, T. (2020). Sfera technologii w perspektywie podmiotowej. In: M. G. Woźniak (Ed.), Gospodarka Polski 1918–2018. Modernizacja w kierunku zintegrowanego rozwoju, vol. 3 (pp. 207–248). Warszawa: PWN.
Barber, B. R. (2009). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli. Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza.
Bauman, Z. (2010). Życie w czasie pożyczonym. Rozmowa z Citali Rovinsona Madrazo. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Carayanis, F. G., Barth, T. D., Campbell, D. F. (2012). The Quintuple Helix Innovation Model: Global Warming as a Challenge and Driver for Innovation. Journal of Innovation and Entrepreneurship, 2(1), 1–12. DOI: 10.1186/2192-5372-1-2.
COM (2010). Europe – 2020. A European strategy for smart, sustainable and inclusive growth. European Commission Brussels, 3.3.2010.
Cygler, J., Aluchna, M., Marciszewska, E., Witek-Hajduk, M. K., Materna, G. (2003). Kooperencja przedsiębiorstw w dobie globalizacji. Wyzwania strategiczne, uwarunkowania prawne. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer Business.
Debord, G. (1967). La Société du Spectacle. Paris: Buchet-Chastel Ėditeur.
Dembinski, P. H. (2011). Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu. Warszawa: Studio EMKA.
Etzkowitz, H., Leydesdorff, L. (2000). The Dynamics of Innovation: From National Systems and ‘Mode 2’ to a Triple Helix of University-Industry-Government Relations. Research Policy, 29(2), 109–123. DOI: 10.1016/S0048-7333(99)00055-4.
Hungtington, S. P. (1996). The Clash of Civilization and the Remarking of World Orde.London: Simon & Schuster.
Kołodko, G. W., Koźmiński, A. (2017). Nowy pragmatyzm kontra nowy nacjonalizm. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Kołodko, G. W. (2013). Dokąd zmierza świat. Ekonomia polityczna przyszłości. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Olson, M. (2000). Big bills left on the sidewalk. Why some nations are rich, and others poor. In: M. Olson, S. Kähkönen (Eds.), A Not-so-dismal Science (pp. 52–54). Oxford: Oxford University Press.
Osborne, D., Gaebler, T. (1992). Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną. Poznań: Media Rodzina of Poznań.
Piketty, T. (2015). Kapitał XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Piontek, F. (2020). Zarządzanie nauką i edukacją a budowa nowej cywilizacji. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy (Social Inequalities and Economic Growth), 61, 184–196. DOI: 10.15584/nsawg.2020.1.13.
Porter, M. E. (1998). On Competition. Boston: Harvard Business School.
Randers, J. (2014). Globalna prognoza na następne czterdzieści lat. Raport dla Klubu Rzymskiego dla upamiętnienia 40 rocznicy „Granic wzrostu”. Warszawa: WSP im. J. Korczaka w Warszawie.
Rodrik, D. (2008). One Economics, Many Recipes: Globalization, Institutions, and Economic Growth. Princeton: Princeton University Press.
Romer, P. (1986). Increasing Returns and Long-Run Growth. Journal of Political Economy, 94(5), 1002–1037.
Shell, K. (1966). Towards a Theory of Inventive Activity and Capital Accumulation. American Economic Review, 56(1/2), 62–68.
Standing, G. (2011). The Precariat: the New Dangerous Class. London and New York: Blomsbary Academic.
Stiglitz, J. E. (2002). Globalization and Its Discontents. Washington, DC: W.W. Norton Company.
Stiglitz, J. E. (2006). Making Globalization Work. New York-London: W.W. Norton Company.
Ustawa o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Dz.U. 2011, nr 84, poz. 455 z późniejszymi zmianami.
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz.U. 2018, z dnia 30 sierpnia 2018 r., poz. 1668.
Wielecki, K. (2003). Podmiotowość w dobie kryzysu postmodernizmu. Między indywidualizmem a kolektywizmem. Warszawa: Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawkiego.
Williamson, J. (1990). What Washington Means by Policy Reform. In: J. Williamson (Ed.), Latin American Adjustment: How Much Has Happened? Washington: Institute for International Economics.
Woźniak, M. G. (1993). Kierowanie. Rynek. Transformacja. Bariery stabilizacji. Kraków: Instytut Badań Rynkowych.
Woźniak, M. G. (2012a). Gospodarka Polski 1990–2011. Transformacja, vol. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Woźniak, M. G. (2012b). Holistyczna modernizacja refleksyjna kapitału ludzkiego odpowiedzią na wyzwania i zagrożenia rozwojowe współczesnej fali globalizacji liberalizacji. In: M.G. Woźniak (Ed.), Gospodarka Polski 1990–2011. Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, vol. 3 (pp. 191–230). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Woźniak, M. G. (2019a). Gospodarka Polski 1918–2018. W kierunku zintegrowanego rozwoju, vol. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Woźniak, M. G. (2019b). Integrated development and modernisation of human capital are needed. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy (Social Inequalities and Economic Growth), 60, 7–30. DOI 10.15584/nsawg.2019.4.1.
Woźniak, M. G. (2020). Duchowe wyznaczniki modernizacji w kontekście aksjologii zintegrowanego rozwoju. In: M. G. Woźniak (Ed)., Gospodarka Polski 1918–2018. Modernizacja w kierunku zintegrowanego rozwoju, vol. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zalewski, A. (2005). Reformy sektora publicznego w duchu nowego zarządzania publicznego. In: A. Zalewski (Ed.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samo-rządzie terytorialnym (pp. 17–66). Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Głównej Handlowej.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Uniwersytet Rzeszowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
