Bezpieczeństwo w społeczności lokalnej w kontekście przejawów demoralizacji nieletnich
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.4.15Słowa kluczowe:
społeczności lokalne, bezpieczeństwo lokalne, nieletni, przejawy demoralizacjiAbstrakt
Celem niniejszego artykułu jest próba ukazania znaczenia stosunków międzyludzkich i wybranych przykładów patologii społecznej w społecznościach lokalnych w kontekście determinant przejawów demoralizacji nieletnich. Postawiono tezę o wpływie na demoralizację nieletnich patologicznych cech środowiska lokalnego i usposabianiu nieletnich pozytywnie w wyniku poczucia bezpieczeństwa poprzez doświadczanie pozytywnych relacji w najbliższym otoczeniu. Została ona poddana weryfikacji w oparciu o wyniki ilościowych badań empirycznych przeprowadzonych metodą sondażową, za pomocą techniki ankietowania uczniów w szkołach podstawowych i gimnazjach w Białymstoku i Rzeszowie, przy zastosowaniu kwestionariusza ankiety w formie elektronicznej. Na podstawie przeprowadzonych analiz wyników badań ankietowych można stwierdzić, że postrzegane przez nieletnich zachowania patologiczne w ich lokalnym środowisku motywują ich do zachowań demoralizujących. Czynnikami mającymi istotny wpływ na nielegalne zachowania przez nieletnich są negatywne cechy najbliższej okolicy, dotyczące występowania w niej przestępczości i innych czynów karalnych jak bójki, kontaktów z substancjami psychoatywnymi. Do zachowań demoralizujących pobudza także możliwość spotkań gangów młodzieżowych w pustostanach i szukanie kryjówek w gęstej zabudowie. Natomiast pozytywne cechy społeczności lokalnej w opiniach nieletnich, określane jako dobrosąsiedzkie stosunki, rozpoznawalność respondenta, współpraca, zaufanie, zżycie i chęć udzielania pomocy wpływają na wzrost bezpieczeństwa w środowisku zamieszkania. Diagnoza motywacji młodego pokolenia do zachowań zarówno pozytywnych, jak i negatywnych przyczynia się do wypracowania programów prewencji i profilaktyki wpływających na podniesienie poziomu bezpieczeństwa.
Bibliografia
Bałandynowicz, A. (2009). Kształtowanie bezpieczeństwa i porządku prawnego w oparciu o model Policji wspólnotowej. W: A. Jaworska, G. Durka (red.), Wspólnotowa odmiana prewencji kryminalnej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Błachut, J., Gaberle, A., Krajewski, K. (2004). Kryminologia. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.
Bratton, W. (1999). Preventive Program Quality of the Life. New York: City of NY Department of Police.
Broniatowski, K. (2017). Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w cyberprzestrzeni – regulacje w prawie polskim i unijnym. Opracowanie przygotowane na zamówienie przewodniczącego Senackiego Zespołu do spraw Bezpieczeństwa Dzieci i lat (Młodzieży w Świecie Wirtualnym), Senatora Łukasza Mikołajczyka, Warszawa: Kancelaria Senatu, Biuro Spraw Senatorskich.
Działoszyński, M. (2012). Community Policing. Pojęcie i zakres funkcjonowania. Policja, 4, 2–7.
Gontarzewski, Z. (2007). Dzielnicowy moderatorem lokalnych koalicji na rzecz bezpieczeństwa. W: A. Jaworska, M. Stefański (red.), Prewencja i edukacja w kształtowaniu bezpieczeństwa społeczności lokalnej (s. 51–60). Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
Hołyst, B. (2011). Policja na świecie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jaworska, A., Stefański, M. (2007). Poczucie bezpieczeństwa publicznego i ocena pracy Policji w percepcji mieszkańców Słupska. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
Jędrzejko, M. Z., Staśczak, Z., Białas, T. (2018). Narkotyki. Dopalacze. Nowe środki psychoaktywne. Co warto wiedzieć? Jak chronić dzieci i młodzież? Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA (ASPRA-JR F.H.U.) i Centrum Profilaktyki Społecznej – Oficyna Wydawnicza von Velke.
Kaczmarek, T. (1990). Psychospołeczne i ustawowe kryteria odróżniania nieletnich od dorosłych w polskim prawie karnym. Nowe Prawo, 1–3, 15–30.
Kappeler, V. E., Gaines, L. K. (2011). Community Policing. A Contemporary Perspective. London, New York: Routledge.
Kelling, G. L., Coles, C. M. (2000). Wybite szyby. Jak zwalczyć przestępczość i przywrócić ład w najbliższym otoczeniu. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
Lubelski, M. J. (1988). Odpowiedzialność karna młodocianych. Studium nad kryteriami karania. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Miller, L. S., Hess, K. M., Orthmann, C. H. (2014). Community Policing. Partnerships for Problem Solving. New York: Delmar Cengage Learning.
Moczuk, E. (2015). Młodzież Miasta Rzeszowa wobec problematyki przemocy w szkole i używania środków psychoaktywnych i uzależnień behawioralnych. Rzeszów: Urząd Miasta Rzeszów, Stowarzyszenie „Pomoc”.
Moczuk, E. (2009). Socjologiczne aspekty bezpieczeństwa lokalnego. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Pieprzny, S. (2007). Policja. Organizacja i funkcjonowanie. Kraków: Zakamycze.
Płowucha, S. (1995). Straże komunalne – prawne podstawy działania, kompetencje w zakresie bezpieczeństwa lokalnego. W: M. Filar (red.), Problemy bezpieczeństwa lokalnego. Materiały I Konferencji Krajowej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Safjański, T., Jędrzejko, M. Z., Kozielewski, J. (2016). Skala i charakter używania narkotyków i dopalaczy w Polsce. Przestępczość narkotykowa. W: M.Z. Jędrzejko (red.), Narkotyki i dopalacze. Zjawisko, zagrożenia, rozpoznawanie zachowań, profilaktyka. Warszawa–Milanówek: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
Skiba, F. (2013). Duże miasta i ich problemy społeczne. Przegląd Policyjny, 1, 208–232.
Sochacki, A. (2008). Postępowanie w sprawach nieletnich. Słupsk: Wydawnictwo Szkoły Policji w Słupsku.
Sowa, K. Z. (1988). Lokalizm, centralizm i rozwój społeczny. Państwo i Kultura Polityczna. Zeszyty Politologiczne, 5.
Spelman, W., Eck, J. E. (1989). Problem-Oriented Policing. Washington: National Institute of Justice, Research in Brief.
Trojanowicz, R. C., Carter, D. (1988). The Philosophy and Role of Community Policing. Michigan: Michigan State University.
Wieruszewska, M. (1989). Tożsamość kulturowa jako wartość i czynnik konstytutywny społeczności lokalnej. W: B. Jałowiecki, K. Z. Sowa, P. Dudkiewicz (red.), Społeczności lokalne. Teraźniejszość i przyszłość (s. 302–324). Warszawa: IGP UW.
Ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz.).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Uniwersytet Rzeszowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.