Wpływ ograniczeń epidemiologicznych COVID-19 na działalność instytucji kultury w Polsce

Autor

  • Katarzyna Szara Katedra Ekonomiki i Zarządzania Uniwersytet Rzeszowskii
  • Eliza Frejtag-Mika Katedra Ekonomiki i Zarządzania Uniwersytet Rzeszowski

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.1.12

Słowa kluczowe:

instytucje kultury, pandemia COVID-19, ograniczenia działalności

Abstrakt

Celem pracy jest próba identyfikacji wpływu ograniczeń związanych z pandemią COVID-19 na działalność instytucji kultury. Realizując przyjęty cel zastosowano metodę krytycznej analizy literatury wykorzystując dane wtórne GUS dotyczące instytucji kultury od chwili ogłoszenia pandemii w Polsce. Podjęte zagadnienie ma istotne znaczenie w odniesieniu do następstw pandemii i poszukiwania rozwiązań łagodzących jej negatywny wpływ. Temat pracy jest aktualny ze względu na ciągłość trwania pandemii, niepewność funkcjonowania instytucji kultury mimo przywrócenia ich działań, konieczności dostosowania się do nowej rzeczywistości oraz możliwość aplikacji o środki mające przeciwdziałać kryzysowi.

Zawieszenie działania przez instytucje kultury było podstawowym czynnikiem organizacyjnym, który wywołał m.in. zwolnienia pracowników, pracę zdalną. Ta forma prezentacji efektów pracy miała przyczynić się do podtrzymania relacji z odbiorcami. Porównując I i II kwartał 2020 roku należy zauważyć, wzrost „znacznych” skutków pandemii we wszystkich jednostkach instytucji kultury wyróżnionych ze względu na formę prawną. Największy wpływ pandemii dotyczył wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Zaś w strukturze PKD były to instytucje świadczące działalność związaną z produkcją filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych. Największy spadek przychodów powyżej 90% odnotowano dla wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
Podjęte przez MKIDN działania obejmujące ratowanie kultury wiążą się ze wsparciem w ramach dotacji, programów stypendialnych, jednak potrzebna jest długofalowa polityka i radykalna rewizja działania tak, by instytucje kultury zaczęły uzyskiwać przychody.

Bibliografia

Betzler, D., Loots, E., Prokupek, M., Marques, L., Grafenauer, P. (2020). COVID-19 and the arts and cultural sectors: investigating countries’ contextual factors and early policy measures. International Journal of Cultural Policy, 1–20. DOI:10.1080/1028663 2.2020.1842383

Brown, A. (2020). Life after COVID: Who Will Survive? Arts Professional. Pobrane z: https://www.artsprofessional.co.uk/magazine/article/life-after-covid-who-will-survive (2020.08.01).

Buczek, M., Głowacki, J., Gronicki, M., Hausner, J., Markiel, K., Purchla, J., Szeliga-Sanetra, J., Wąsowska-Pawlik, A., Worek, B. (2009). Kultura w kryzysie czy kryzys w kulturze. Raport przygotowany na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kraków: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Czyżewski, K., Fogler, J., Gałązka, A., Hausner, J., Machnowska-Góra, A., Niezabitowski, M., Komar, M., Łysak, P., Opatowicz, A., Piaskowski, R., Purchla, J., Ronduda, Ł., Sanetra-Szeliga, J., Szlendak, T., Szymańska, A., Świątkowska, B. (2020). Raport kultura. Pierwsza do zamknięcia, ostatnia do otwarcia. Kultura w czasie pandemii Covid-19. Kraków: Fundacja GAP.

Didier, T., Huneeus, F., Larrain, M., Schmukler, S. (2020). Financing Firms in Hibernation during the COVID-19 pandemic. Pobrane z: http://documents.worldbank.org/ curated/en/228811586799856319/Financing-Firms-in-Hibernation-During-the-COVID-19-Pandemic (2020.08.01).

Ekspertyza 12. Adaptacja, hibernacja czy redefinicja. Polskie instytucje kultury w czasie pandemii. (2020). Oprac.: P. Knaś, J. Sanetra-Szeliga. Kraków: GAP.

Franczak, K. (2015). Kultura jako źródło zysku? Etos kreatywności i współczesny dyskurs modernizacyjny. Przegląd Socjologiczny, LXIV 64(2), 89–112.

https://www.gov.pl/web/kultura/informacje-ogolne2Culture as a first necessity investment (2020.09.15).

https://www.gov.pl/web/kultura/takdk14 (2020.09.20).

https://www.oecd.org (2020.08.01).

Koronawirus: Zawieszenie działalności instytucji kultury i placówek szkolnictwa artystycznego. Informacja z dnia 11.03.2020 roku. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/kultura/zawieszenie-dzialalnosci-instytucji-kultury-i-placowek-szkolnictwa-artystycznego (2020.08.01).

Kultura w 2019 roku. Wyniki finansowe instytucji kultury w okresie I–VI 2020 roku. Informacja sygnalna z 23.09.2020 roku. Kraków: Urząd Statystyczny w Krakowie.

Minister kultury przedstawił środowiskom twórczym zakres działań pomocowych. Informacja z dnia 28.04.2020 roku. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/kultura/minister-kultury-przedstawil-srodowiskom-tworczym-zakres-dzialan-pomocowych (2020.08.01).

Nieczynne do odwołania? Strategie działania instytucji kultury w warunkach pandemii. (2020). https://www.facebook.com/events/2753337621430106 (2020.09.15).

Nobre, G. (2020). Creative Economy and Covid-19, Technology, Automation and the New Economy. Pobrane z: http://www.researchgate.net/profile/Guilherme_Nobre/publication/340438912_Creative_Economy_and_Covid19_technology_automation_and_the_new_economy/links/5e8a71f4299bf130797ffc1e/Creative-Economy-and-Covid-19-technology-automation-and-the-new-economy.pdf (2020.08.01).

O’Connor, J. (2020). Art and Culture after Covid-19. Pobrane z: https://wakeinalarm.blog/2020/04/09/artand-culture-after-covid-19/ (2020.08.01).

Ponte, B. (2020). The Cultural Ecosystem Endangered. Pobrane z: https://www.artsmana-gement.net/Articles/International-Arts-Management-und-COVID19-The-cultural-ecosystem-endangered,4137 (2020.08.01).

Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 194).

Wpływ pandemii COVID-19 na podmioty działające w obszarze kultury w drugim kwartale 2020 r. Informacja sygnalna z 19.10.20 roku. Kraków: Urząd Statystyczny w Krakowie.

Wsparcie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/kultura/wsparcie-ministra-kultury-i-dziedzictwa-narodowego (2020.08.01).

Wyniki finansowe instytucji kultury w okresie I–VI 2020 r. Informacja sygnalna 23.09.2020. Kraków: Urząd Statystyczny w Krakowie.

Voucher dla instytucji kultury. Informacja z dnia 27.05.2020 roku. Pobrane z: https:// www.gov.pl/web/gov/voucher-dla-instytucji-kultury (2020.08.01).

Życie Regionów. Kultura w czasach pandemii. Jak samorządy i instytucje wspierają artystów. Wydanie specjalne „Rzeczpospolitej” z dnia 30.06.2020 roku. Pobrane z: https://regiony.rp.pl/wp-content/uploads/2020/06/ŻR-Kultura-w-czasach-pandemii.pdf (2020.08.01).

Pobrania

Opublikowane

2021-03-31

Jak cytować

Szara, K., & Frejtag-Mika, E. (2021). Wpływ ograniczeń epidemiologicznych COVID-19 na działalność instytucji kultury w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (65), 212–223. https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.1.12

Numer

Dział

Artykuły