Współczesne determinanty efektywności rynku kapitałowego na GPW w Warszawie
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2022.2.10Słowa kluczowe:
rynek kapitałowy, efektywność rynku, typy efektywności, badanie, inwestorAbstrakt
Celem artykułu jest charakterystyka wybranych zagadnień, dotyczących historycznego i współczesnego postrzegania reakcji cen aktywów finansowych na rynku kapitałowym. Podjęto w nim również próbę cząstkowej analizy najistotniejszych przyczyn obecnego poziomu efektywności Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, co istotowo wiąże się z powszechnym zainteresowaniem inwestorów funkcjonowaniem rynków kapitałowych, a szczególnie giełdami papierów wartościowych.
Rodzi to zatem konieczność zidentyfikowania mechanizmów kształtujących ceny akcji. Pomocne w tym zakresie mogą okazać się prezentacje założeń następujących kluczowych teorii: Hipotezy o efektywnym rynku; Koncepcji rynku koherentnego; Hipotezy rynków adaptacyjnych. Efektywność rynku kapitałowego, zwłaszcza giełdowego rynku akcji, może być rozumiana w różny sposób, jakkolwiek najczęściej w badaniach ekonomicznych pojęcie to jest utożsamiane z efektywnością informacyjną. Co istotne, dbałość o sprawny rynek kapitałowy jest kluczowa z punktu widzenia rozwoju gospodarczego na bazie innowacji, które w dużej mierze finansowane są właśnie przez ten rynek. Efektywność rynku kapitałowego jest jednym z najczęściej poruszanych wątków wśród praktyków, ponieważ niesie za sobą bardzo poważne konsekwencje dla inwestorów. W artykule dokonano prezentacji najnowszych unormowań, mających wpłynąć pozytywnie na rozwój rynku kapitałowego w Polsce i na terenie Unii Europejskiej oraz historycznych treści w zakresie wyżej wymienionej hipotezy o efektywnym rynku, koncepcji rynku koherentnego i hipotezy rynków adaptacyjnych. Autorka podjęła również próbę scharakteryzowania współczesnych uwarunkowań wpływających bądź mających wpływać w niedalekiej przyszłości na rozwój rodzimego rynku kapitałowego.
Bibliografia
Alexander, S.S. (1961). Price Movements in Speculative Markets: Trends of Random Walks. Industrial Management Review; Cambridge Mass. Tom 2. Nr/wydanie 2. (May 1, 1961), 7–26.
Bandura, A. (1973). Aggression. A social learning analysis. Oxford: Prentice-Hall Inc.
Bandura, A. (2007). Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: PWN.
Brzeszczyński, J., Kelm, R. (2002). Ekonometryczne modele rynków finansowych. Modele kursów giełdowych i kursów walutowych. Warszawa: WIG PRESS.
Callen, E., Shapero, D. (1974). A Theory of Social Imitation. Physics Today, 27(7), 23–27. DOI: 10.1063/1.3128690.
Ciołek, M. (2018). Efektywność informacyjna polskiego rynku akcji. Warszawa: CeDeWu.
Chang, B., Ahmed, P., Ghumro, N., Bhayo, M-U-R. (2018). Are gold markets weak form efficient? Evidence from China, India and Russia, Sukkur IBA Journal of Management and Business, 5(1), 55–65.
Cootner, P. (1964). The Random Character of Stock Market Prices. Cambridge, Massachusetts: MIT.
Czekaj, J., Woś, M., Żarnowski, J. (2001). Efektywność giełdowego rynku akcji w Polsce. Warszawa: PWN.
Fama, E.F. (1969). Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work. The Journal of Finance, 25(2), 28–30. DOI: 10.2307/2325486.
Fama, E.F., French, K. (1993). Common Risk Factors in the Returns of Stocks and Bonds. Journal of Financial Economics, 33, 3–11.
Federation of European Securities Exchanges (2018). Pobrane z: https://ec-europa-eu.translate.goog/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/1723-A-simplified-prospectus-for-companies-and-investors-in-Europe/F16079_sk?_x_tr_sl=sk&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc (2022.06.23).
Federation of European Securities Exchange (2020). Capital Markets Union by2024 a Vision for Europe, FESE Brussels. Pobrane z: https://www.fese.eu/app/uploads/2019/08/FESE-Blueprint-2019.pdf (2022.06.23).
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie – statystyki. Pobrane z: https://www.gpw.pl/statystyki-gpw (2022.06.23).
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie – statystyki rynku Catalyst. Pobrane z: https://newconnect.pl/statystyki-okresowe (2022.06.23)
Grupa Kapitałowa GPW, komunikaty prasowe, 2021. Pobrane z: https://www.gpw.pl/komunikaty-i-uchwaly-gpw (2022.06.23).
Grupa Kapitałowa GPW, komunikaty prasowe, 2022. Pobrane z: https://www.gpw.pl/komunikaty-i-uchwaly-gpw (2002.06.23).
https://www.parkiet.com/gospodarka-swiatowa/art19910821-rozpoczela-sie-gleboka-i-nietypowa-recesja (2020.03.25).
Jensen, M. (1978). Some Anomalous Evidence Regarding Market Efficiency. Journal of Financial Economics, 6, 95–101. DOI: 10.1016/0304-405X(78)90025-9.
Kasolik, M. (2016). Weryfikacja wybranych zastosowań hipotezy rynku adaptacyjnego na rynkach finansowych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 10(958), 51–59. DOI: 10.15678/ZNUEK.2016.0958.1004.
Kim, J., Shamsuddin, A., Lim, K.-P. (2011). Stock return predictability and the adaptive markets hypothesis: Evidence from century-long U.S. data. Journal of Empirical Finance, 18(5), 870–875.
Kulesza, W. (2018). Efekt kameleona. Psychologia naśladownictwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kołatka, M. (2019). Adaptacyjność polskiego rynku kapitałowego. Sopot: Katedra Mikroekonomii Uniwersytet Gdański.
Lim, K.-P., Luo, W., Kim, J. (2013). Are US stock index returns predictable? Evidence from automatic autocorrelation-based test. Applied Economics, 45(8), 955–962. DOI:10.1080/00036846.2011.613782.
Lo, A. (2005). Reconciling Efficient Markets with Behavioral Finance: The Adaptive Markets Hypothesis. Journal of Investment Consulting, 7(2), 21–44.
Majewska, A., Majewski, S. (2001). The Coherent Market Hypothesis by Vaga of the Example of Warsaw Stock Exchange – Theoretical Aspects. Folia Economica Stetinensia, 7, 155–161.
Majewski, S. (2004). Badanie efektu długotrwałej pamięci na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie na przykładzie wybranych spółek i indeksu WIG. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 11, 459–467.
Nawrocki, T., Jabłoński, B. (2011). Inwestowanie na rynku akcji: jako ocenić potencjał rozwojowy spółek notowanych na GPW w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
Ndubuisi, P., Okere, K. (2018). Stock returns predictability and the adaptive market hypothesis in emerging markets: evidence from the Nigerian capital market. Asian Journal of Economic Modelling, 6(2), 148–155. DOI: 10.18488/journal.8.2018.62.147.156.
Noda, A. (2016). A test of the adaptive market hypothesis using a time-varying AR model in Japan. Finance Research Letters, 17, 69–71. DOI: 10.1016/j.frl.2016.01.004.
Papla, D. (2003). Średnioterminowa analiza ponadprzeciętnych stóp zwrotu. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 991, 448–457.
Patell, J.M., Wolfson, M.A. (1984). The Intraday Speed of Adjustments of Stock Prices to Earnings and Dividend Announcements. Journal of Financial Economics, 13, 223–252.10. 1016/0304-405X(84)90024-2.
Peters, E.E. (1997). Teoria chaosu a rynki kapitałowe. Warszawa: WIG-Press.
Roberts, H. (1967). Statistical Versus Clinical Prediction of the Stock Market. Chicago: University of Chicago, Centre for Research in Security Prices.
Rokita, P. (2009). Wykorzystanie hipotezy rynku adaptacyjnego w analizie polskiego rynku kapitałowego – wprowadzenie teoretyczne. Studia i Prace Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Współczesne problemy modelowania i prognozowania zjawisk społeczno-gospodarczych, 2, 1–12.
Samuelson, P. (1965). Proof that properly anticipated, prices fluctuate randomly. Industrial Management Review, 6(2), 41–49.
Strategia Rozwoju Rynku Kapitałowego. (2019). Uchwała nr 114 Rady Ministrów z dnia 1 października 2019 r. (M. P. z 2019 r., poz. 1027).
Szyszka, A. (2003). Efektywność Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie na tle rynków dojrzałych. Poznań: Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
Tarczyński, W. (2003). Efektywność działania Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Ekonomista, 4, 521–538.
Todea, A., Ulici, M., Silaghi, S. (2009). Adaptive markets hypothesis: evidence from Asia-Pacific financial markets. The Review of Finance and Banking, 1(1), 8–12.
Urquhart, A., McGroarty, F. (2016). Are stock markets really efficient? Evidence of the adaptive market hypothesis. International Review of Financial Analysis, 47, 39–49. DOI: 10.1016/j.irfa.2016.06.011.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 2286 ze zm.).
Vaga, T. (1990). The Coherent Market Hypothesis. Financial Analysis Journal, 11/12, 36–48.
Zielonka, P. (2004). Technical analysis as the representation of typical cognitive biases. International Review of Financial Analysis, 13(2), 217–225. DOI: 10.1016/j.irfa.2004.02.007.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
