Problem nierówności dochodowych w ujęciu Johna Kennetha Galbraitha i Miltona Friedmana

Abstrakt

Artykuł przedstawia podejście do nierówności dochodowych dwóch wielkich amerykańskich ekonomistów: przedstawiciela neoinstytucjonalizmu – Johna Kennetha Galbraitha oraz twórcy monetaryzmu – Miltona Friedmana. Obaj sporo miejsca w swoich publikacjach poświęcili temu problemowi. Celem artykułu jest wykazanie różnic zarówno w poszukiwaniu źródeł nierówności, jak i sposobów ich zwalczania. Wprawdzie obaj ekonomiści byli przeciwni nadmiernym nierównościom, ale każdy z nich inaczej widział sposoby ich przezwyciężania. Galbraith uważał, że należy uaktywnić państwo. Proponował więc wdrożenie różnych programów pomocowych twierdząc, że w bogatych krajach nie powinno być ludzi biednych, nawet jeśli nie wszyscy uczciwie z takiej pomocy korzystają. Również w państwach ubogich należy wprowadzać różne formy niwelowania biedy. Natomiast Friedman uznał, że najlepszym sposobem łagodzenia różnic dochodowych jest brak interwencji ze strony państwa i pozostawienie swobody działania wolnemu rynkowi. Według niego tylko rynek potrafi zmniejszyć rozpiętości w dochodach. Wszelkie programy wdrażane w celu ich przezwyciężania uważał za nietrafione, ponieważ rozleniwiały społeczeństwo, bo rosła liczba osób korzystających z tych form pomocy. Ponadto państwo nie jest instytucją charytatywną i w jego gestii nie powinna się mieścić taka forma działania, która przystoi tylko organom specjalnie do tego powołanym (charytatywnym). W artykule zastosowano metodę analizy źródeł oraz metodę porównawczą. Wykorzystano przede wszystkim główne prace obu ekonomistów, starając się uwypuklić specyfikę ich podejścia.