Changes in the level of social development in voivodeships for the years 2010 and 2019 with the use of a dynamic synthetic measure
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.1.6Keywords:
social situation, voivodeships, dynamic indicator of the level of development, rankingAbstract
The aim of the work is to compare the level of progress of social development in voivodeships during the period 2010–2019 with the application of a dynamic synthetic measure. The work is based on data published by the Central Statistical Office characterizing the social situation in individual voivodeships for 2010 and 2019. The linear ordering of multi-feature objects method was used, where the normalization of the variables was carried out using the zero unitarization method. The analysis was carried out in static and dynamic terms. In addition to the indicative values, which included 11 features describing the demographic situation, labor market, education and living conditions, the rankings of voivodeships were prepared in terms of the level of social development in the analyzed years using a static and a dynamic approach. Based on the dynamic synthetic measure, the direction and size of changes that took place in individual voivodeships in the period 2010–2019 were ranked.
Research shows that only in 7 voivodeships (Mazowieckie, Małopolskie, Pomorskie Dolnośląskie, Podkarpackie, Kujawsko-Pomorskie and Podlaskie) did the situation improve in terms of the adopted set of diagnostic features, while in the other cases it worsened. In 2019, the best situation occurred in the following voivodeships: Mazowieckie, Małopolskie, Pomorskie and Wielkopolskie, and the lowest indexes were recorded in the following voivodeships: Świętokrzyskie, Warmińsko-Mazurskie, Opolskie and Zachodniopomorskie. In the examined period, the disproportions between voivodeships increased in terms of the studied phenomenon. The application of a dynamic index of development growth allowed not only linear ordering of objects, but also evaluation of the direction and magnitude of the changes in individual objects in the analyzed period.
References
Bożek, J. (2002). O niektórych metodach porządkowania liniowego. Wiadomości Statystyczne, 9, 10–16.
Bożek, J. (2016). Differentiation of districts of the małopolskie voivodeship with respect to chosen social problems. Journal of Agribusiness and Rural Development, 2(40), 249–256. DOI:10.17306/JARD.2016.28.
Bożek, J., Szewczyk, J. (2014). Zróżnicowanie powiatów województwa małopolskiego pod względem poziomu infrastruktury technicznej i społecznej. Zeszyty Naukowe SGGW, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 108, 69–78. DOI:10.22630/EIOGZ.2014.108.40.
Chojnicki, Z. (1989). Podstawowe aspekty rozwoju społeczno-gospodarczego. W: A. Kukliński (red.), Współczesne problemy gospodarki przestrzennej Polski. Seria: Rozwój Regionalny, Rozwój Lokalny, Samorząd Terytorialny, 18 (s. 107–121). Warszawa: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Instytut Gospodarki Przestrzennej.
Chrzanowska, M., Drejerska, N. (2016). Ocena rozwoju społeczno-gospodarczego gmin województwa mazowieckiego z wykorzystaniem metody analizy wielowymiarowej. Wiadomości Statystyczne, 6, 59–69.
Czapiński, J., Panek, T., Batorski, D. (red.). (2013). Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków. Raport. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
Czyż, T. (2012). Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego Polski w ujęciu subregionalnym. Przegląd Geograficzny, 84, 219–236. DOI:10.7163/PrzG.2012.2.3.
Dyba, W. M., Stryjakiewicz, T. (2012). Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin województwa wielkopolskiego w świetle realizacji polityki intraregionalnej. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Encyklopedia PWN (1997). Warszawa: PWN.
Grabiński, T., Wydymus, S., Zeliaś, A. (1989). Metody taksonomii numerycznej w modelowaniu zjawisk społeczno-gospodarczych. Warszawa: PWN.
https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/temat (2020.11.12).
Jarocka, M. (2015). Wybór procedury normalizacyjnej w analizie porównawczej obiektów wielocechowych. Economics and Management, 1, 113–126. DOI: 10.12846/j.em.2015.01.08.
Kukuła, K. (2000). Metoda unitaryzacji zerowanej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kukuła, K. (2017). Zanieczyszczenia środowiska a działalność proekologiczna w Polsce w 2015 roku w świetle wielowymiarowej analizy porównawczej. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, 17(3), 226–238. DOI: 10.22630/PRS.2017.17.3.69.
Łuczak, A., Wysocki, F. (2012). Zastosowanie uogólnionej miary odległości GDM oraz metody TOPSIS do oceny poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów województwa wielkopolskiego. Przegląd Statystyczny, 59(2), 298–311.
Malina, A. (2020). Analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego województw Polski w latach 2005–2017. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 61(1), 138–155. DOI: 10.15584/nsawg.2020.1.10.
Miś, Ł. (2012). Pytanie o cud. Problemy społeczne i praca socjalna. Kraków: Nomos.
Olak, A. (2014). Zjawisko bezrobocia a zagrożenie społeczne. Modern Management Review, 21(4), 141–155. DOI: 10.7862/rz.2014.mmr.52.
Piszczek, S. (2013). Zróżnicowanie przestrzenne poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 31, 334–346.
Pociecha, J., Podolec, B., Sokołowski, A., Zając, K. (1988). Metody taksonomiczne w badaniach społeczno-ekonomicznych. Warszawa: PWN.
Samuelson, P. A., Nordhaus, W. D. (2012). Ekonomia. Warszawa: Rebis.
Schumpeter, J. A. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: PWN.
Siudek, T., Drabarczyk, K., Zawojska, A. (2018). Rozwój społeczny powiatów województwa mazowieckiego – kwantyfikacja i ocena. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 123, 17–42. DOI:10.22630/EIOGZ.2018.123.19.
Sompolska-Rzechuła, A. (2016). Zróżnicowanie rozwoju społecznego w ujęciu przestrzennym. Wiadomości Statystyczne, 1, 62–78.
Sztompka, P. (2005). Socjologia zmian społecznych. Kraków: Znak.
Szymańczak, J. (2012). Starzenie się polskiego społeczeństwa – wybrane aspekty demograficzne. Studia BAS, 2(30), 9–28.
Wojewodzic, T. (2002). Ocena poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin województwa małopolskiego. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Agrobiznes, 941, 483–487.
Ziemiańczyk, U. (2010). Ocena poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin wiejskich i miejsko-wiejskich w województwie małopolskim. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 14, 31–40.
Zioło, M., Jaworska, M. (2007). Zróżnicowanie banków spółdzielczych województwa lubelskiego pod względem wskaźników efektywności. Roczniki Naukowe SERiA, 9(3), 247–251.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
