Program „Rodzina 500+” a aktywność zawodowa kobiet w Polsce. Uwarunkowania demograficzne i koniunkturalne

Abstrakt

Celem niniejszej pracy jest ocena znaczenia programu „Rodzina 500+” dla podaży pracy kobiet w Polsce, uwzględniając uwarunkowania demograficzne i koniunkturalne. W badaniu wykorzystano dane BAEL i GUS. Miarą podaży pracy jest współczynnik aktywności zawodowej. Analiza skupia się na latach 2016–2018. W badaniu zastosowano metodę kontrfaktyczną, aby określić znaczenie zmian w strukturze wiekowej i w aktywności zawodowej poszczególnych grup wiekowych dla podaży pracy kobiet. Przyczyny dezaktywizacji zawodowej kobiet zidentyfikowano dekomponując stopę wzrostu zawodowo biernych kobiet według rodzajów bierności wyróżnianych w BAEL. Znaczenie zmian w koniunkturze gospodarczej dla podaży pracy kobiet w latach 2006–2018 przeanalizowano za pomocą regresji rekursywnej. Wyniki analizy wskazują, że program „Rodzina 500+” przyczynił się do spadku współczynnika aktywności zawodowej kobiet w wieku 25–44 lata. Spadek ten był skorelowany w czasie z transferami pieniężnymi na rzecz rodzin i dzieci w ramach programu „Rodzina 500+” oraz ze zwiększeniem liczby kobiet biernych zawodowo ze względu na „obowiązki rodzinne i związane z prowadzeniem domu”. W tym samym czasie zmiany w strukturze demograficznej sprzyjały większej aktywności zawodowej kobiet w wieku 25–44 lata, natomiast zmiany koniunkturalne nie wywierały na nią istotnego wpływu. Z regresji rekursywnej wynika, że w grupie kobiet w wieku 25–44 lata wprowadzenie programu „Rodzina 500+” zmieniło relacje między współczynnikiem aktywności zawodowej, odsetkiem kobiet „zniechęconych” i biernych ze względu na „obowiązki rodzinne” a stopą bezrobocia, choć nie zmienił się trend bezrobocia.