Szara strefa tytoniowa w Polsce

Abstrakt

Geograficzne położenie Polski sprzyja dokonywaniu przestępstw gospodarczych o charakterze transgranicznym, związanych z naruszaniem przepisów o podatku akcyzowym. Szara strefa stanowi działalność gospodarczą, której czynności omijają rządowe regulacje prawne zatem znajdują się poza wiedzą organów państwa. Obejmuje ona transakcje pieniężne i niepieniężne o charakterze prawnym, czyli działalność, która podlegałyby opodatkowaniu, gdyby została zgłoszona odpowiednim władzom. Poziom szarej strefy tytoniowej w Polsce w latach 2015-2020 ulegał znacznemu obniżeniu. Celem artykułu jest omówienie poziomu szarej strefy i identyfikacja determinant wpływających na jej poziom w badanym okresie. Do osiągnięcia zamierzonych celów przeprowadzono analizę literatury krajowej oraz międzynarodowej, a także raportów. Wnioski sformułowano dedukcyjnie. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że przewidywalna i racjonalna polityka akcyzowa, skuteczne egzekwowanie zaostrzanych kar oraz doskonalenie sprawności operacyjnej odpowiednich służb stanowią kluczowe determinanty obniżającego się poziomu szarej strefy w badanym okresie.