True or False – Difficulties in Interpreting the Funeral Dress from the Burial of the “Bride” in the Szczuczyn Crypt, Poland
DOI:
https://doi.org/10.15584/anarres.2022.17.5Słowa kluczowe:
women's clothing, textles, crypts, Szczuczyn, PolandAbstrakt
Funeral costumes are elements of funerary furnishings with very different characteristics. Their form has not only been influenced by local funeral customs but also by the property status of the families of the deceased and the fashion trends prevailing in a given region. The study of funerary clothing clearly translates into the general development of knowledge about the evolution of fashion, and thus the issue is no longer only the domain of costume specialists, but also archaeology. This is clearly discernible on the example of the results of archaeological research conducted in the crypts of the Church of St. Name of the Blessed Virgin Mary – over 100 burials turned out to be hiding the largest archaeological collection of modern funerary clothing from the former Polish-Lithuanian Commonwealth. Against the background of these costumes, the clothes in which the woman placed in burial no. 8 (EA crypt) stands out. Her attire took an exceptionally impressive form, as evidenced by the fact that this tomb aroused the interest of the local population long before archaeologists arrived in Szczuczyn. According to the stories of the locals, she was buried in a wedding dress. As a result of the verification carried out both on the stand and as a result of laboratory analyses, it was determined whether this theory can be confirmed with the use of scientific methods. The analyses, apart from referring to the theory of stories told by local history enthusiasts, turned out to contribute a lot to the current state of knowledge on the development of 18th-century women’s fashion.
Bibliografia
Badzińska K. and Schild M. 2007. Katalog stanowisk archeologicznych badanych metodą wykopaliskową. Podkarpacki Biuletyn Konserwatorski 2, 29–32.
Birecki P. 2020. Kobieta w sztuce nowożytnej Prus Królewskich. Szkic portretu. In W. Zawadzki (ed.), Kobiety w Prusach Krolewskich. Pelplin: Bernardinum, 167–183.
Boucher F. 2012. Historia mody. Dzieje ubiorow od czasow prehistorycznych do końca XX wieku. Warszawa: Arkady.
Dobek M. 2021. Dziecięce stroje grobowe ze szczuczyńskich krypt. Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media 2(8), 303–311.
Dobek M. 2022. Ubiór i wyposażenie grobowe doby sarmatyzmu w świetle analizy wybranych pochówków z kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny w Szczuczynie. Toruń: manuscript of diploma thesis in archive of Nicolaus Copernicus University.
Drążkowska A. 2006. Jedwabna odzież grobowa z XVII i XVIII wieku wydobyta w kościele p.w. Niepokalanego poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Dubnie (Ukraina). Materiali i doslidženna z arheologii Prikarpatta i Volini 10, 239–246.
Drążkowska A. 2008. Odzież grobowa w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Drążkowska A. 2012. Dziecięca odzież grobowa z kościoła św. Jana w Gdańsku – analiza kostiumologiczna. In J. Szczepański (ed.), Kościoł św. Jana w Gdańsku w kręgu kultury sepulkralnej. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury, 173–185.
Drążkowska A. 2020. Odzież osób świeckich i duchownych. In. A. Drążkowska (ed.), Krypty grobowe kościoła pw. Św. Franciszka z Asyżu w Krakowie w świetle badań interdyscyplinarnych, 1: Archeologia – Historia – Kostiumologia. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 351–361.
Drążkowska A. and Grupa M. 2002. Katalog tkanin jedwabnych pochodzących z krypt grobowych Archikatedry w Lublinie: manuscript in the archive of the Provincial Office of Monument Preservation in Lublin.
Drążkowska A., Niedźwiadek R., Matuzevičiūtė S. and Grupa M. 2015. Odzież grobowa z badań archeologicznych z wybranych stanowisk z Polski, Ukrainy i Litwy. In A. Drążkowska (ed.), Kultura funeralna elit Rzeczypospolitej od XVI do XVIII wieku na terenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego: proba analizy interdyscyplinarnej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 129–165.
Dudziński T., Grupa M., Grupa D., Krajewska M., Majorek M., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M. and Wojciechowska. 2015. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 3. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Dudziński T., Grupa M. and Nowosad W. 2017. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 4: Pochowki pijarow. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Dudziński T., Krajewska M. and Grupa M. 2013. Krypty kościoła p.w. Imienia NMP w Szczuczynie źródłem do badań historycznych. In T. Dudziński and M. Grupa (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn – 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 9–20.
Grupa D. 2019. Laying waste in archaeological sites. The problems of damage to historical sacred objects as a result of human activity. Fasciculi Archaeologiae Historicae 32, 189–198.
Grupa M. 2005. Ubior mieszczan i szlachty z XVI–XVIII wieku z kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Grupa M. 2012a. Pochówki w krypcie grobowej kościoła p.w. Imienia NMP w Szczuczynie jako źródło do lokalnych badań kostiumologicznych. In T. Dudziński (ed.), Pozaarchiwalne materiały źrodłowe do dziejow powiatu szczuczyńskiego w XIX wieku. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 109–125.
Grupa M. 2012b. Zespół zabytków tekstylnych z kościoła św. Jana w Gdańsku – analiza technologiczna tkanin. In J. Szczepański (ed.), Kościoł św. Jana w Gdańsku w kręgu kultury sepulkralnej. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury, 181–188.
Grupa M. 2016. Koronki i wstążki – moda czy prestiż? In E. Wółkiewicz, M. Saczyńska and M. Pauk (eds.), Habitus facit hominem. Społeczne funkcje ubioru w średniowieczu i w epoce nowożytnej. Warszawa: Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, 179–190.
Grupa M., Grupa D., Kozłowski T., Krajewska M., Majorek M., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M., Wojciechowska A. and Dudziński T. 2014. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 2. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Grupa M., Wojciechowska A. and Dudziński T. 2013. W czym do trumny – żupany, kontusze, dezabilki i inne ubiory pochowanych w szczuczyńskich kryptach. In T. Dudziński and M. Grupa (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn – 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 99–108.
Kozłowski T. and Krajewska M. 2013. Mumifikacja ciała ludzkiego – wstępne wyniki badań antropologicznych pochówków w kryptach kościoła p.w. Imienia NMP w Szczuczynie. In T. Dudziński and M. Grupa (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn – 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 83–99.
Kulesz A. 2019. Women’s shoes from the crypt of the church of the Name of the Holy Virgin Mary in Szczuczyn, Podlaskie Voivodship. Analecta Archaeologica Ressooviensia 14, 155–168.
Majorek M. 2014. Rekonstrukcja szat grobowych (trumna nr 12) z badań archeologicznych w Białej Rawskiej. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie.
Michalik J. 2020. Badania archeologiczne w kościele pw. Imienia Najświętszej Marii Panny w Szczuczynie – sezon 2020. Raport 15, 219–221.
Możdżyńska-Nawotka M. 2002. O modach i strojach. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
Nowosad W. and Grupa M. 2020. Ubiory kobiece z terenu Prus Królewskich z XVI–XVIII w. – źródła pisane i archeologiczne. In W. Zawadzki (ed.), Kobiety w Prusach Królewskich. Pelplin: Bernardinum, 235–267.
Nowosad W., Grupa M., Kozłowski T., Nalaskowski F., Grupa D., Kulesz A., Openkowski R., Dobek M., Majorek M. and Michalik J. 2021. W źrodłach utrwalone – krypty w Końskowoli. Końskowola, Łódź: Towarzystwo Ochrony Dóbr Kultury Fara Końskowolska, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.
Przymorska-Sztuczka M. 2013. Rękawiczki z badań archeologiczno- inwentaryzacyjnych w kryptach kościoła pw. Imienia NMP w Szczuczynie. Studia Łomżyńskie 24, 211–219.
Przymorska-Sztuczka M. and Majorek M. 2013. Kobiece nakrycia głowy odkryte podczas badań archeologicznych krypt kościoła p.w. Imienia NMP w Szczuczynie (cz. 1). In T. Dudziński and M. Grupa (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn – 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 31–40.
Rawa-Szubert A., Hryszko H. and Kehl L. 1981. Konserwacja ubiorów pochodzących z sarkofagów książąt słupskich. Ochrona Zabytkow 44, 72–81.
Sulkowska-Tuszyńska K. and Wielocha E. 2019. Jedwabna suknia Franciszki Znanieckiej (przed rokiem 1976). In K. Sulkowska-Tuszyńska and W. Dokurno (eds.), Kościoł Podwyższenia Krzyża Świętego w Przecznie, wystroj i wyposażenie. Przeczno: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, 317–330.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Analecta Archaeologica Ressoviensia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
