Portret Emilii Cyfrowicz 1835–1923 (s. Marii Emilii od Aniołów) na tle pierwszych niepokalańskich Zakładów Naukowo-Wychowawczych (do objęcia przełożeństwa w Jarosławiu w 1885 roku)
DOI:
https://doi.org/10.15584/galisim.2024.10.11Słowa kluczowe:
Emilia Cyfrowicz, historia Kościoła, niepokalanki, szkolnictwo zakonne dla dziewcząt, edukacja w GalicjiAbstrakt
Autorka artykułu prezentuje sylwetkę Emilii Cyfrowicz – niepokalanki, nauczycielki i autorki podręczników historii i języka polskiego, wykorzystywanych w galicyjskich szkołach na przełomie XIX i XX w. Wskazuje na związki niepokalanek ze zmartwychwstańcami. Przybliża środowisko rodzinne Cyfrowicz, jej drogę do zakonu, początki życia konsekrowanego oraz relacje z Darowską w latach 1858–1884. Najwięcej uwagi poświęca edukacji dziewcząt w niepokalańskich szkołach, charakteryzując pracę dydaktyczną oraz twórczość historyczno-dydaktyczną E. Cyfrowicz.
Downloads
Bibliografia
Archiwum Główne Sióstr Niepokalanek: – Teczka personalna Emilii Cyfrowicz, Wspomnienia Siostry Marii Emilii od Aniołów, sygn. C.II. – Teczka personalna Emilii Cyfrowicz, List Jadwigi z Cyfrowiczów Haleninkowej do Sióstr Niepokalanek w Szymanowie z dnia 20 maja 2004 r. – Teczka personalna Emilii Cyfrowicz, Zapiski, sygn. XXXI. f. 4. – Listy M. Darowskiej do Emilii Cyfrowicz z lat 1958–1884 r. sygn. od P. 33.1. I. 1 do P. 33. 1. I. 57. – List M. Darowskiej do W. Kalinki z 17 XII 1875 r., sygn. P. 10. 1. II. 3.
Barnaś-Baran E., Działalność Leona Cyfrowicza (1844–1904) na rzecz sierot w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności, „Studia Pedagogica Ignatiana” 2020, 2, vol. 23.
Bieniarzówna J., Od Wiosny Ludów do postania styczniowego [w:] Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1795–1918, t. 3, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1985.
Bł. Marcelina Darowska. Dar na Trzecie Tysiąclecie, Ogólnopolska sesja naukowa z okazji dziesięciolecia beatyfikacji, Szymanów 23 IX 2006, red. ks. M. Chmielewski i J. Martynuska, Lublin–Szymanów 2007.
Chmielewski M., Doświadczenia mistyczne w życiu i nauce Matki Marceliny Darowskiej 1827–1911, Lublin 1990.
Grodziska-Ożóg K., Cmentarz Rakowicki w Krakowie, Kraków 1987.
Gzela G., Wydawnictwa periodyczne w dorobku księdza Ottona Hołyńskiego, „Nasza Przeszłość” 2012, t. 118.
Jabłońska E., Zarys działalności Matki Marceliny Darowskiej na polu organizacji szkolnictwa żeńskiego 1863–1911, „Nasza Przeszłość” 1958, t. 7.
Jabłońska-Deptuła E., Marcelina Darowska – Niepokalanka 1827–1911, Lublin 1996.
Jabłońska-Deptuła E., Niepokalanki w polskim trwaniu, Niepokalanów 1993.
Jabłońska-Deptuła E., Zakorzenić nadzieję. Sł. B. Marcelina Darowska o rodzinie i dla rodziny, Szymanów 1994.
Jarząbek A., Życie, myśli i dzieło Matki Marceliny Darowskiej współzałożycielki zgromadzenia sióstr niepokalanek, Szymanów 1990.
Kacprzak M.M., Zapomniana historyczka literatury polskiej Emilia Cyfrowiczówna (s. Maria Emilia od Aniołów, niepokalanka, Maryan znad Dniepru) i jej Dzieje literatury ojczystej (w streszczeniu) dla młodzieży polskiej (Kraków 1895–1898) [w:] Historie literatury polskiej 1864–1914, red. nauk. U. Kowalczuk i Ł. Książyk, Warszawa 2015.
Kajsiewicz H., Żywot Matki Józefy Karskiej ze Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP, Kraków 1916.
Kosyra-Cieślak H., Krzyżami zdobyłeś serce moje. Matka Józefa Karska niepokalanka 1823–1860, Szymanów 2002.
Kosyra-Cieślak H., Szymczak R., Poszłam siać do Polski... i wzeszło. 150 lat pracy Zgromadzenia Sióstr Niepokalanek, t. 1, Szymanów 2004.
Leon Cyfrowicz. „Ilustracja Polska”, nr 19 z 20 maja 1904.
Marcelina Darowska. Niepokalański charyzmat wychowania, red. M. Chmielewski, Lublin 1996.
Maternicki J., Walerian Kalinka (1826–1886) i jego badania nad epoką porozbiorową, Rzeszów 2013.
Matka Maria Józefa od Jezusa Ukrzyżowanego (Józefa Karska) i Matka Maria Marcelina od Niepokalanego Poczęcia NMP (Marcelina Darowska). Krótkie życiorysy, Jazłowiec 1929.
Młynarczuk A., Emilia Cyfrowicz (1835–1923) siostra Maria Emilia od Aniołów. Szkic do portretu niepokalanki, nauczycielki i autorki podręczników, „Studia Polonijne” 2017, t. 38.
Możdżeń S.I., Historia wychowania 1795–1918, Kielce 2000.
Mrówczyński J., ks. Walerian Kalinka, Życie działalność, Poznań 1972.
O Zgromadzeniu Zmartwychwstania Pańskiego [w:] Sługa Boży o Piotr Semenenko Cr i zmartwychwstańcza szkoła duchowości, red. ks. W. Misztal i ks. W. Mleczko, Kraków 2011.
Obertyński Z., Zmartwychwstańcy a Niepokalanki. Próba dokumentacji wzajemnej zależności, Warszawa 1949.
Pelczar R., Polskie i ruskie (ukraińskie) szkoły gminne w systemie oświaty ludowej w Galicji (do 1875 r.), seria wydawnicza „Galicja i Jej Dziedzictwo”, t. 25, Rzeszów 2019.
Rokoszny J., System wychowawczy Marceliny Darowskiej, Radom 1928.
s. Anuncjata od Trójcy Świętej, O wychowaniu w oparciu o zasady Matki Marceliny Darowskiej, Szymanów 1958.
s. Ewa od Miłosierdzia Bożego, Nauczycielka życia. W hołdzie wdzięczności bł. Matce Marcelinie Darowskiej, Szymanów 2009.
s. Grażyna od Wszechpośrednictwa NMP, Wychowanie to dzieło miłości. System pedagogiczny bł. Marceliny Darowskiej, Szymanów 1997.
Sołtan M.A., Człowiek wielkich pragnień. Matka Marcelina Darowska, Szymanów 1977.
Sołtan M.A., Matka. Życie i działalność Matki Marceliny Darowskiej 1827–1911, Szymanów 1982.
Szembek K., Jazłowiec, Jazłowiec 1938.
Ś. P. Leon Cyfrowicz, „Nowa Reforma”, nr 118 z 25 maja 1904.
Św. Aureliusza Augustyna biskupa Hippony, Księga rozmów duszy z Bogiem i Księga podręczna, przekład z łacińskiego, Lwów 1928.
Urbański S., Działalność wychowawcza bł. Marceliny Darowskiej na tle epoki, „Saeculum Christianum” 2001, 8/2.
Wielichowska S., „Feministyczny” rykoszet? Charakterystyka polskiego pisarstwa poświęconego historii żeńskich zgromadzeń zakonnych oraz kobiet świętych i błogosławionych [w:] Historia i pamięć, red. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Łódź 2016.
Wierzbicki A., Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014.
Żaliński H., W przededniu powstania. Styczeń–luty 1846 [w:] Rok 1846 w Galicji. Ludzie, wydarzenia, tradycje, zbiór studiów, red. M. Śliwa, Kraków 1997.
Encyklopedia katolicka, t. 3, Lublin 1985.
Słownik historyków polskich, Warszawa 1994.
Słownik polskich teologów katolickich, t. IV, Warszawa 1983.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Galicja. Studia i materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
