Julian Czupka (1854–1924). Rzeszowski adwokat prekursorem humorystyki polonijnej w Ameryce

Janusz Gerasik

doi:10.15584/galisim.2024.10.23

Authors

Janusz Gerasik badacz niezależny, Warszawa, Polska https://orcid.org/0000-0002-8547-6782

DOI:

https://doi.org/10.15584/galisim.2024.10.23

Keywords:

19th-century Lviv legal profession, Julian Czupka, Polish-American satirical writing, Rzeszów, Polish diaspora in America

Abstract

The aim of the article is to bring attention to the figure of Julian Czupka, a lawyer from Rzeszów who played a significant role in the history of the American Polonia. His early life has been previously unexplored due to lack of sources. The author of the article accessed J. Czupka’s records at the State Archives in Rzeszów. Researching these records and mentions in Galician press allowed for a sketch covering his Galician period. His time in America was described based on mentions in contemporary Polish-American and American press, as well as documents from archives in the USA. This research significantly enriched the knowledge about the Rzeszów lawyer who actively participated in American Polonia life for almost half a century at the turn of the 19th and 20th centuries.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Archiwum Główne Akt Dawnych, „USC Lwów, parafia rzym-kat. św. Andrzeja”, akt ślubu nr 54, k. 411.

Archiwum Państwowe w Rzeszowie, „Archiwum Juliana Czupki”, sygn. 59/3081/0/-/1-6.

State of Pennsylvania: Philadelphia County, Sep 1 1892, numbered 53911.

State of Pennsylvania: Lucerne County, Apr 16 1906, numbered 10356.

Czupka J., Obrazki z Ameryki, Wilkes Barre 1897.

Czupka J., Lwią siłą lotem sokolim, Baltimore 1893.

Estreicher K., Bibliografia polska XIX. stulecia. Lata 1881–1900, t. III, L–Q, Kraków 1911.

Skorowidz adresowy król. Stoł. Miasta Lwowa, Rok 1910, Dział II. Mieszkańcy z wyłączeniem niesamodzielnych, służby i zarobników, s. 158: Czupka Anna, wdowa, Piastów 18.

Prasa amerykańska: 37 numerów z 19 tytułów wymienionych w przypisach.

Prasa krajowa: 28 numerów z 10 tytułów wymienionych w przypisach.

Prasa polonijna: 85 numerów z 21 tytułów wymienionych w przypisach.

Czwojdrak B., Rogowscy herbu Działosza podskarbiowie królewscy, Katowice 2002.

Gerasik J., Pierwsze polonijne „wesołe gazetki” w Ameryce Północnej, cz. I: Od „Osy” do „Kikiera”, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2023, nr 4.

Habdank Dunikowski E., Wśród Polonii w Ameryce, Lwów 1893.

Haiman M, Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie w Ameryce 1873–1948, Chicago 1948.

Kruszka W., Historya polska Ameryce, t. IV i V, Milwaukee 1905.

Majewski K., Traitors and True Poles: Narrating a Polish-American Identity 1880–1939, Ohio 2003.

Mołodyńska K., Czernielów Mazowiecki i okolice – śladami przeszłości, t. I, Legnica 2023.

Mudryj M., Kwestia tożsamości wśród ruskich elit politycznych w Galicji, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 2017, 144, nr 2.

Nagiel H., Dziennikarstwo polskie i jego 30-letnie dzieje, Chicago 1894.

Paczkowski A., Prasa polonijna w latach 1870–1939, Warszawa 1977.

Samborska-Kukuć D., Nie tylko wokół aktu chrztu Stefana Grabińskiego, „Pamiętnik Literacki” 2021, nr 1.

Shell M., Sollors W., The Multilingual anthology of American literature, New York 2000.

Skrzypek J., Czasopiśmiennictwo polskie w Stanach Zjednoczonych Ameryki północnej pod koniec XIX wieku, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1963, nr 3.

Wepsiec J., Polish American Serial Publications 1842–1966 an Annotated Bibliography, Chicago 1968.

Zieliński S., Bibljografja czasopism polskich za granicą 1830–1934, Warszawa 1935.

http://www.oocities.org/mppraetorius/com-rh.htm [dostęp 31.10.2023].

http://www.poles.org/db/C_names/Czupka_J/Czupka_J.html [dostęp 11.11.2023].

https://www.archivinformationssystem.at/detail.aspx?ID=3823490 [dostęp 25.02.2024].

https://digitalhistory-hsp-org.translate.goog/pafrm/doc/unanimous-declaration-men-many-racesunited-states-america-july-4-1918?_x_tr_sch=http&_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc [dostęp 5.02.2024].

https://www.myheritage.pl/research/collection-10720/wnioski-o-paszport-usa-1795-1925?itemI-d=1149630-&action=showRecord&recordTitle=Julian+Czupka#fullscreen [dostęp 11.03.2024].