Pragmatyka nauczycielska w świetle ustaw i rozporządzeń ministerialnych z lat 1918–1939

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie praw i obowiązków nauczycieli różnych typów szkół funkcjonujących w II Rzeczypospolitej. Pragmatyka nauczycielska została zapisana w dokumentach normatywnych – ustawach i rozporządzeniach ministerialnych z okresu dwudziestolecia międzywojennego. W celu zgromadzenia informacji posłużono się metodą historyczno-krytycznej analizy źródeł i pomocniczo metodą analizy zawartości treści czasopism pedagogicznych skierowanych do nauczycieli. Uzyskany materiał poddano analizie jakościowej. Aby nauczyciele odpowiednio wypełniali swoje obowiązki, powinni być właściwie do nich przygotowani, ale też mieć poczucie stabilizacji w zawodzie. Po odzyskaniu niepodległości sytuacja społeczno-gospodarcza państwa była trudna. W celu jej poprawy należało ujednolicić system szkolnictwa i podnieść poziom nauczania we wszystkich typach szkół. Władze oświatowe stanęły więc przed zadaniem doboru odpowiednio przygotowanych nauczycieli i określenia stawianych im wymagań. W dwudziestoleciu międzywojennym wymagania te ulegały pewnym zmianom. Przeanalizowano je w artykule.