Przeciążenie informacyjne we współczesnym procesie edukacyjnym człowieka
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2024.7Słowa kluczowe:
edukacja, przeciążenie informacyjne, uczeń, profilaktyka, wiedzaAbstrakt
Przeciążenie informacyjne może zakłócać proces kształtowania osobowości człowieka. W tej niekorzystnej dla jednostki przestrzeni występuje nadmierna absorbcja uwagi danymi często zaśmiecającymi jej magazyn mentalny. Przepełnienie magazynu „infośmieciami” może uniemożliwiać gromadzenie w nim potrzebnych, rzeczowych i wiarygodnych treści. Wówczas efektywność i skuteczność oddziaływań edukacyjnych może stać się ograniczona ze względu na powierzchowne i bezkrytyczne podejście tej osoby do źródeł informacji.
Niniejsza eksploracja jest próbą analizy wpływu nadmiaru informacji na proces edukacyjny człowieka. Na podstawie literatury przedmiotu została dokonana eksploracja wybranych aspektów edukacyjnych w przestrzeni „infomasy”. Ujęte zostało zjawisko przeciążenia pod względem historycznych, nakreślając terminologiczny kontekst interpretacyjny. Bez wątpienia istotne staje się odszukanie takich strategii, które ograniczą wpływ niekorzystnych bodźców na proces kształtowania osobowości człowieka. Profilaktyka stać się może jedynym skutecznym sposobem zabezpieczenia jednostki przed takimi ubocznymi skutkami przemian cywilizacyjnych.
Bibliografia
Allen B., Youth Suicide, ,,Adolescence” 1987, 22, s. 271–89.
Babik W., Ekologia informacji katalizatorem równoważenia rozwoju społeczeństwa informacji i wiedzy, ,,Zagadnienie Informacji Naukowej” 2012, nr 2(100), s. 48–65.
Babik W., O natłoku informacji i związanym z nim przeciążeniu informacyjnym [w:] Człowiek. Media. Edukacja, red. J. Morbitzer, Kraków 2010, s. 21–27, http://www.up.krakow.pl/ktime/ref2010/babik.pdf.
Batorowska H., Kultura informacyjna w perspektywie zmian w edukacji, Warszawa 2009.
Bergstrom F., Information Input Overload, Does it Exist? Research at Organism Level and Group Level, ,,Behavioral Science” 1995, 40, s. 56–75.
Biggs M., Information Overload and Information Seekers: What Do We Know about Them, What to Do about Them, ,,Reference Librarian” 1989, 25/25, s. 411–429.
Blair A., Information overload, then and now, ,,The Chronicle Review” 2010, November 28.
Blair A., Information overload’s 2300-year-old history, ,,Harvard Business Review” 2011, March 14.
Boyce P., Sinus Arrhythmia as a Measure of Mental Load, ,,Ergonomics” 1974, 17, s. 177–183.
Brian T., Twórcy psychoterapii. Carl Rogers, Gdańsk 2005.
Cybal-Michalska A., Dylematy tożsamościowe młodzieży w sytuacji zmiany kulturowej [w:] Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, red. R. Leppert, Z. Melosik, B. Wojtasik, Wrocław 2005.
Decko-Pikiewicz Z., Szczepańska-Waszczyna K., Absolwenci wyższych uczelni ekonomicznych na rynku pracy Unii Europejskiej, Dąbrowa Górnicza 2007.
Del J., Information Gridlock, USA Today, 2 July 1996, Section B, s. 1–2.
Ettema J., Zielhuis R., Physiological Parameters of Mental Load, ,,Ergonomics” 1971, 14, s. 137–144.
Fazlagić J.A., Zjawisko ,,nadmiaru informacji” a współczesna edukacja, ,,E-mentor” 2010, nr 4(36), http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/36/id/773.
Fedorowicz A., Jak wpływają na nas gigabajty danych, które pochłaniamy każdego dnia, ,,Focus”, http://www.focus.pl/artykul/mozg-przeladowany-jak-wplywaja-na-nas-gigabajty-danych-ktore-pochlaniamy-kazdego-dnia.
Frania M., Wybrane dylematy współczesnej edukacji w kontekście zmediatyzowanej rzeczywistości, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych. Kwartalnik”, 3/2012, s. 81–94.
Gajda J., Media w edukacji, Kraków 2010.
Gutfeld G., 6 Reasons Why Your Mind May Be Mushy, ,,Prevention” 1993, 45, s. 62–72.
Górski S., Psychoterapia w wychowaniu, Warszawa 1986.
Harker W.J., Implications from Psycholinguistics for Secondary Reading, ,,Reading Horizons” 1979, 19, s. 217–221.
Hendee, Information Overload and Management in Radiology, ,,American Journal of Roentgenology” 1991, 156, s. 1283–1285.
Jaccard J.J., Currim I., Kuss A., Ansari A., Troutman T., Tracing the Impact of Item-by-Item Information Accessing on Reduction, ,,Journal of Consumer Research” 1994, 4, s. 119–128.
Kaczmarek L., Biologia molekularna przetwarzania informacji przez komórki nerwowe [w:] Mózg a zachowanie, red. T. Górska, A. Grabowska, J. Zagrodzka, Warszawa 2012.
Khalid S., Saeed M., Syed S., Impact of Information Overload on Students Learning: An Emirical Approach, ,,FWU Journal of Social Sciences”, Summer 2016, vol. 10, no. 1, s. 58–66.
Klichowski M., Między linearnością a klikaniem. O społecznych konstrukcjach podejść do uczenia się, Kraków 2012.
Klonowicz T., Zmęczenie [w:] Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1997.
Ledzińska M., Stres informacyjny jako zagrożenie dla rozwoju, „Roczniki Psychologiczne” 2002, t. 5.
Machung A., Managing the Information Overload: The Case for a Standard Survey Response, ,,New Direction for Institutional Research” 1995, 88, s. 61–72.
Malewska-Peyre H., Badanie wartości u młodzieży [w:] Prawne i pedagogiczne aspekty resocjalizacji nieletnich, red. B. Kowalska-Ehrlich, S. Walczak, Warszawa 1992.
Marczuk S., Pojęcie wartości w socjologii polskiej [w:] Człowiek i świat wartości, red. J. Lipiec, Kraków 1982.
Melosik Z., Młodzież w kulturze współczesnej. Paradoksy pop-tożsamości [w:] Pedagogika u progu trzeciego tysiąclecia. Materiały pokonferencyjne, red. K. Rubacha, A. Nalaskowski, Toruń 2001, s. 59–60.
Melosik Z., Teoria i wiedza we współczesnych naukach społecznych – walka dyskursów [w:] O racjonalności w nauce i życiu społecznym, red. Z. Drozdowicz, Z. Melosik, S. Sztajer, Poznań 2009.
Miller J.C., Information Input Overload and Psychopathology, ,,American Journal of Psychiatry” 1960, vol. 116, Issue 8, February, s. 695–704.
Orrin K., Meaning lag in the Information society, ,,Journal of Communication” 1982, 32, no. 2, s. 56–66.
Podleśny R., Kształtowanie wartości współczesnego człowieka. Pedagogia ojcostwa, „Katolicki Przegląd Społeczno-Prawno-Pedagogiczny”, Szczecin, nr 5(1/2012), s. 183–191.
Pokorna-Ignatowicz K., Bierówka J., „Stare” media w obliczu ,,nowych”, ,,nowe” w obliczu ,,starych”, Kraków 2011.
Saunders R., A Modified Impress Method for Beginning Readers, ,,ERIC CD-ROM, ERIC 227457”, 1983.
Stephen S., Organizational Role as a Risk Factor in Coronary Disease, ,,Administrative Science Quarterly” 1969, 14, s. 325–36.
Szmyd J., Odczytywanie współczesności. Perspektywa antropologiczna, etyczna i edukacyjna, Kraków 2011.
Tafiłowski P., Szybkość informacji, ,,Folia Bibliologica” 2009, vol. LI.
Tidline T., Information overload [w:] ,,Encyclopedia of Library and Information Science”, ed. A. Kent, C.M. Hall, vol. 72, Supplement 35, Marcel Dekker, Inc., New York, Basel 2002, s. 217–234.
Tyszkowa M., Uczeń zdolny [w:] Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1997, s. 864–867.
Urban B., Zachowania dewiacyjne młodzieży, Kraków 2000.
Whita M., Doman S.M., De-Densify Information Overloand, ,,Journal of School Health 2000”, s. 27–30.
Wiener D., Jak przegrzewa się mózg, czyli homo sapiens na zakręcie, http://wyborcza.pl/1,76842,6925549,Jak_przegrzewa_sie_mozg__czyli_Homo _sapiens_ na_zakrecie.html?as=3&startsz=x (dostęp: 24.10.2009).
Wilkinson R., El-Beheri S., Giseking Ch., Performance and Arousal as a Function of Incentive, Information Load, and Task Novelty, ,,Psychophysiology” 1972, 9, no. 6, s. 589–599.
Zwaga H., Psychophysiological reactions to mental tasks: effort or stress, ,,Ergonomics” 1973, 16, s. 61–70.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
