Bezpieczeństwo ekologiczne i zjawisko ekoterroryzmu – ewolucja poglądów w warunkach przemian społeczno-ekonomicznych na świecie

Abstrakt

Bezpieczeństwo ekologiczne stanowi integralny obszar badań w ramach eksploracji nad bezpieczeństwem, zarówno w wymiarze narodowym, jak i międzynarodowym. Nie rezygnując z paradygmatu realistycznego (neorealistycznego), w którym państwo odgrywa wiodącą rolę w kształtowaniu bezpieczeństwa, poszerzenie kontekstu o wątki ekologiczne sprawia, że w sposób bardziej adekwatny do aktualnych wyzwań tworzyć się będzie rozwiązania odpowiadające oczekiwaniom głównych aktorów społecznych. Powszechnie obserwowane zmiany klimatyczne oraz cała gama zagrożeń dla środowiska naturalnego, generowanych przez działalność człowieka, skutkowały podjęciem szeregu działań politycznych oraz stworzeniem bogatego instrumentarium prawnego w obszarze miękkiego prawa międzynarodowego oraz regulacji krajowych. Również można zaobserwować, że w literaturze ekonomicznej pojawiły się koncepcje, mające źródło w ekonomii radykalnej, które akcentują konieczność rezygnacji z paradygmatu neoliberalnego – koncepcja dewzrostu. Obserwujemy swoistą dychotomię między deklarowanymi działaniami a oczekiwaniami ruchów radykalnych. Postulaty tych grup przyjmują postać m.in. działań ekoterrorystycznych. Głównym celem opracowania jest wskazanie na rosnące znaczenie bezpieczeństwa ekologicznego w analizach i studiach nad bezpieczeństwem narodowym, w kontekście narastających zagrożeń ekologicznych oraz występowania zjawiska ekoterroryzmu. W artykule zwrócono uwagę na konieczność aktywnej polityki ekologicznej państwa, odwołując się do niektórych działań podejmowanych w ramach propozycji ze strony Unii Europejskiej, oraz na potrzebę zmiany podejścia do procesu gospodarowania. Sprzeczność celów biznesowych i środowiskowych może w najbliższej przyszłości powodować eskalowanie organizacji radykalnych zarówno w krajach Zachodu, jak też w państwach wkraczających na ścieżkę intensywnej industrializacji. Ważne jest promowanie skutecznych rządów państwa i praktyk, które są wspierane przez służby bezpieczeństwa, respektujące prawa człowieka.