Prawica kontra lewica: analiza porównawcza systemów emerytalnych w Paragwaju i Wenezueli w kontekście skrajnych ideologii politycznych
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2025.1.10Słowa kluczowe:
systemy emerytalne, ideologie polityczne, Paragwaj, Wenezuela, analiza porównawczaAbstrakt
Systemy emerytalne w Ameryce Łacińskiej przeszły znaczące transformacje, pod wpływem różnych ideologii politycznych. Przypadki Paragwaju i Wenezueli stanowią kontrastujące przykłady, z odpowiednio prawicowymi i lewicowymi politykami. Niniejszy artykuł analizuje, jak te ideologie wpłynęły na reformy emerytalne w obu krajach, koncentrując się na ich wynikach i zrównoważonym rozwoju.
Celem artykułu jest porównanie systemów emerytalnych Paragwaju i Wenezueli w celu zrozumienia, w jaki sposób skrajne ideologie polityczne wpływają na polityki zabezpieczenia społecznego. Identyfikuje mocne i słabe strony obu systemów oraz ocenia szersze implikacje dla stabilności ekonomicznej i sprawiedliwości społecznej.
Przeprowadzono analizę porównawczą z wykorzystaniem zarówno danych jakościowych, jak i ilościowych pochodzących z raportów rządowych, organizacji międzynarodowych oraz badań naukowych. Analiza obejmuje studia przypadków i dane historyczne, które ukazują różnice w systemach oraz konteksty polityczne, które je kształtowały.
Polityki prawicowe w Paragwaju kładą nacisk na prywatyzację, co prowadzi do nierówności i potencjalnej niestabilności finansowej, podczas gdy lewicowe polityki w Wenezueli koncentrują się na kontroli państwa i redystrybucji, co skutkuje wyzwaniami finansowymi i spadkiem zaufania publicznego. Artykuł wnosi wkład w zrozumienie wpływu ideologii politycznych na systemy zabezpieczenia społecznego, oferując cenne wnioski dla decydentów i badaczy.
Downloads
Bibliografia
Barrientos, A. (2004). Latin America: Towards a liberal-informal welfare regime. In: I. Gough, G. Wood (eds.), Insecurity and welfare regimes in Asia, Africa and Latin America (pp. 121–168). Cambridge: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/ CBO9780511720239.005.
Bloomberg, L. (2024). Inició pago del Bono de Guerra Económica de mayo 2024: este es el nuevo monto. Retrieved from: https://www.bloomberglinea.com (2024.10.15).
Calvo, E., Bertranou, F.M., Bertranou, E. (2010). Are old-age pension system reforms moving away from individual retirement accounts in Latin America? Journal of Social Policy, 39(2), 223–234. DOI: 10.1017/S0047279409990663.
Datz, G. (2012). The pension crisis and the privatization path: The cases of Argentina and Chile. Journal of Latin American Studies, 44(4), 723–752. DOI: 10.1017/ S0022216X12000752.
Díaz, L.E. (2018). The reversal of pension privatization in Venezuela. Genewa: International Labour Office.
Instituto de Previsión Social (IPS). (2024). Portal del Instituto de Previsión Social. Retrieved from: https://portal.ips.gov.py (2024.10.15).
Iwry, J.M., John, D.C., Gale, W.G. (2024). SECURE 2.0 and the past and future of the U.S. retirement system. Brookings Institution. Retrieved from: https://www.brookings.edu/articles/secure-2-0-and-the-past-and-future-of-the-us-retirement-system/ (2025.05.19).
Kay, S. (2011). Political risk and pension privatization: The case of Latin America. New York: Palgrave Macmillan.
La República. (2024). Bono de Guerra y Segundo Bono Especial HOY 16 de julio 2024: MONTOS con AUMENTO, fecha de DEPÓSITO y últimas noticias. Retrieved from: https://www.larepublica.pe (2024.10.15).
LatinAmerican Post. (2023). Rushed reforms: Paraguay’s pension oversight bill raises concerns. Retrieved from: https://latinamericanpost.com (2024.10.15).
Madrid, R.L. (2003). Retiring the state: The politics of pension privatization in Latin America and beyond. Stanford: Stanford University Press.
Mesa-Lago, C. (2008). Social protection in Chile: Reforms to improve equity. International Social Security Review, 61(1), 1–20. DOI: 10.1111/j.1468-246X.2008.00311.x.
Ministerio de Desarrollo Social (MDS). (2024). Poder Ejecutivo transfiere al MDS Programa de Pensión para Adultos Mayores. Retrieved from: https://www.mds.gov.py (2024.10.15).
Müller, K. (2003). The political economy of pension reform in Central-Eastern Europe. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
OECD. (2014). Pensions at a glance: Latin America and the Caribbean. OECD Publishing. DOI: 10.1787/9789264224964-39-en.
Orinoco Tribune. (2024). Venezuela’s minimum comprehensive income announcements. Retrieved from: https://www.orinocotribune.com/venezuela-minimum-comprehensive-income-announcements (2024.10.15).
Social Security Administration. (2020). Social security programs throughout the world: The Americas 2019. Retrieved from: https://www.ssa.gov/policy/docs/progdesc/ssptw/2018-2019/americas/index.html (2024.10.15).
Social Security Administration (SSA). (2024). International update June 2024. Retrieved from: https://www.ssa.gov/policy/docs/progdesc/intl_update/ (2024.10.15).
TimeCamp. (2024). Average salary in Venezuela - Complete guide 2024. Retrieved from: https://www.timecamp.com/average-salary/venezuela/ (2024.10.15).
WageIndicator.org. (2024). Minimum wage – Paraguay. Retrieved from: https://wageindicator.org/salary/minimum-wage/paraguay (2024.10.15).
World Bank Gender Data Portal. (2024). The age at which women and men can retire with full pension benefits is the same. Retrieved from: https://genderdata.worldbank.org/en/indicator/sg-age-fupn-eq (2024.10.15).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Uniwersytet Rzeszowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
