Nierówności w rozwoju cyfrowym w krajach Unii Europejskiej

Autor

  • Paweł Ulman Katedra Statystyki Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
  • Małgorzata Ćwiek Katedra Statystyki Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.2.3

Słowa kluczowe:

rozwój cyfrowy, nierówności, wykluczenie cyfrowe

Abstrakt

Celem artykułu jest ocena stopnia zróżnicowania rozwoju cyfrowego krajów Unii Europejskiej, a także określenie czynników je różnicujących. Podstawą prowadzonych badań są dane pochodzące z baz danych Eurostatu. W analizie uwzględniono 20 wskaźników opisujących poszczególne aspekty rozwoju cyfrowego krajów, tj. korzystanie z technologii cyfrowych przez osoby i gospodarstwa domowe, działania osób fizycznych w zakresie administracji elektronicznej za pośrednictwem witryn internetowych, aktywność w Internecie, korzystanie z technologii cyfrowych w przedsiębiorstwach oraz sektor technologii komunikacyjno-informacyjnych. Badanie przeprowadzono dla wszystkich krajów Unii Europejskiej z wyjątkiem Malty, dla której stwierdzono zbyt duże braki danych.
W celu całościowego ujęcia problemu zróżnicowania w rozwoju cyfrowym badanych państw Unii Europejskiej wykorzystano metody porządkowania liniowego i nieliniowego. Porządkowanie liniowe umożliwiło wskazanie pozycji poszczególnych państw w odniesieniu do innych ze względu na rozwój cyfrowy i jego poszczególne elementy, natomiast porządkowanie nieliniowe pozwoliło na ich pogrupowanie w jednorodne grupy przy wykorzystaniu pełnego zbioru zmiennych diagnostycznych.
Przeprowadzone badania potwierdziły występowanie znacznych dysproporcji w rozwoju cyfrowym krajów Unii Europejskiej i utrzymujące się nadal duże przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju cyfrowego pomiędzy południową i północną częścią Wspólnoty. Analiza nierówności w ramach poszczególnych obszarów wykazała, że dysproporcje w dostępie do Internetu i niezbędnego sprzętu są znacznie mniejsze niż poziom nierówności związany z korzystaniem z technologii cyfrowych w przedsiębiorstwach czy w przestrzeni publicznej. Oznacza to konieczność podejmowania wysiłków w zakresie wzmacniania umiejętności cyfrowych.

Bibliografia

Arendt, Ł. (2009). Wykluczenie cyfrowe w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Bach, A. J., Wolfson, T., Crowell, J. K. (2018). Poverty, Literacy, and Social Transformation: An Interdisciplinary Exploration of the Digital Divide. Journal of Media Literacy Education, 10(1), 22–41. DOI: 10.23860/JMLE-2018-10-1-2.

Betti, G., Verma, V. (1999). Measuring the degree of poverty in a dynamic and comparative context: A multi-dimensional approach using fuzzy set theory. W: Proceedings from ICCS-VI: The Sixth Islamic Countries Conference on Statistical Sciences, 11, 289–301.

Butler-Adam, J. (2018). The Fourth Industrial Revolution and education. South African Journal of Science, 114(5/6), 1–10. DOI: 10.17159/sajs.2018/a0271.

Cruz-Jesus, F., Oliveira, T., Bacao, F. (2012). Digital divide across the European Union. Information & Management, 49(6), 278–291. DOI: 10.1016/j.im.2012.09.003.

Cruz-Jesus, F., Oliveira, T., Bacao, F. (2018). The Global Digital Divide: Evidence and Drivers. Journal of Global Information Management, 26(2), 1–27. DOI: 10.4018/JGIM.2018040101.

Cruz-Jesus, F., Vincente, M. R., Bacao, F., Oliveira, T. (2016). The education-related digital divide: An analysis for the EU-28. Computers in Human Behavior, 56, 72–82. DOI: 10.1016/j.chb.2015.11.027.

Drgas, K. (2019). Przesłanki wdrażania cyfryzacji jednostek samorządu lokalnego finansowanej ze środków unijnych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1, 191–206. DOI: 0000-0001-7531-6833.

European Commission (2018). Digital Public Services. Pobrane z: https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/digital-public-services-scoreboard (2020.08.20).

European Commission (2020). Shaping the digital transformation in Europe, Final report.

Frederick, D. E. (2019). The Fourth industrial revolution and the digital divide. Library Hi Tech News, 36(7), 12–17. DOI: 10.1108/LHTN-07-2019-0048.

Firlej, K. A. (2016). Programowanie rozwoju innowacyjności jako instrument podnoszenia konkurencyjności regionów w Polsce na tle Unii Europejskiej. Kraków: Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Goliński, M. (2018). E-administratio mortuus est, vivat d-administratio! Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, 52, 161–171.

Helbig, N., Gil-García, R. J., Ferro, E. (2009). Understanding the complexity of electronic government: Implications from the digital divide literature. Government Information Quarterly, 26(1), 89–97. DOI: 10.1016/j.giq.2008.05.004.

Kukuła, K. (1999). Metoda untaryzacji zerowanej na tle wybranych metoda normowania cech diagnostycznych. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis, 4, 5–31.

Lucendo-Monedero, A. L., Ruiz-Rodríguez, G., González-Relańo, R. (2019). Measuring the digital divide at regional level. A spatial analysis of the inequalities in digital development of households and individuals in Europe. Telematics and Informatics, 41, 197–217. DOI: 10.1016/j.tele.2019.05.002.

Machuga, R. (2020). Czynniki determinujące wykorzystanie chmur obliczeniowych w zarządzaniu przedsiębiorstwami – wyniki badań w państwach członkowskich UE. Przegląd Organizacji, 2(961), 27–34. DOI: 10.33141/po.2020.02.04.

Malina, A. (2004). Wielowymiarowa analiza przestrzennego zróżnicowania struktury gospodarki Polski według województw. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

McDonough, C. C. (2020). Determinants of a Digital Divide Among Able-Bodied Older Adults: Does “Feeling Too Old” Play a Role?”. International Journal of Aging Research, 13(2), 60. DOI: 10.28933/ijoar-2020-02-2305.

Negreiro, M. (2015). Bridging the digital divide in the EU. Parliamentary Research Service, PE 573.884.

Nielsen, J. (2006). Digital Divide: The 3 Stages. Pobrane z: https://www.nngroup.com/articles/digital-divide-the-three-stages/ (2020.09.10).

OECD. (2001). Understanding the digital divide, No. 49, Paris. DOI: 10.1787/236405667766.

Olszewska, K. (2020). Nierówność cyfrowa w gospodarce UE – zarys problematyki. Ekonomia, 26(1), 35–54. DOI: 10.19195/2658-1310.26.1.3.

Panek, T., Zwierzchowski, J. (2013). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Teoria i zastosowania. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.

Piątkowski, M. J. (2020). Expectations and Challenges in the Labour Market in the Context of Industrial Revolution 4.0. The Agglomeration Method-Based Analysis for Poland and Other EU Member States. Sustainability, 12(13), 5437. DOI: 10.3390/su12135437.

Ruiz-Rodríguez, F., Lucendo-Monedero, A. L., González-Relańo, R. (2018). Measurement and characterisation of the Digital Divide of Spanish regions at enterprise level. A comparative analysis with the European context. Telecommunications Policy, 42(3), 187–211. DOI: 10.1016/j.telpol.2017.11.007.

Rückert, D., Veugelers, R., Weiss, C. (2020). The growing digital divide in Europe and the United States. EIB Working Paper, 7,1–31. DOI: 10.2867/222528.

Scheerder, A., van Deursen, A., Dijk, J. (2017), Determinants of Internet skills, uses and outcomes. A systematic review of the second- and third-level digital divide. Telematics and Informatics, 34(8), 1607–1624. DOI: 10.1016/j.tele.2017.07.007.

Schwab, K. (2016). The Fourth Industrial Revolution. Cologny: World Economic Forum.

Seljan, S., Miloloža, I., Pejić Bach, M. (2020). E-Government In European Countries: Gender And Ageing Digital Divide. Interdisciplinary Management Research, XVI, 1563–1584.

Skilton, M., Hovsepian, F. (2018). The 4th Industrial Revolution: Responding to the Im pact of Artificial Intelligence on Business. Cham: Palgrave Macmillan.

Suhardi, Aziz, B., Doss, R., Yustianto, P. (2020). Digital security reference model: a survey and proposal. International Conference on Information Technology Systems and Innovation (ICITSI), Bandung, Indonesia, 323–328. DOI: 10.1109/ICITSI50517.2020.9264912.

Ślusarczyk, B. (2019). Potencjalne rezultaty wprowadzania koncepcji Przemysłu 4.0 w przedsiębiorstwach. Przegląd Organizacji, 1, 4–10. DOI: 10.33141/po.2019.01.01.

Tarkowski, A., Majdecka, E., Penza-Gabler, Z., Sienkiewicz, M., Stunża, G. D. (2018). Analiza strategii i działań mających na celu rozwój kompetencji cyfrowych w państwach Unii Europejskiej. Warszawa: Centrum Cyfrowe.

Torraco, R. (2018). Economic Inequality, Educational Inequity, and Reduced Career Opportunity: A Self-perpetuating Cycle?. New horizons in adult education and human resource development, 30(1), 19–29. DOI: 10.1002/nha3.20206.

Wojniak, J. (2013). Od podziału do nierówności – nowy wymiar cyfrowego wykluczenia. Aequalitas, 1(2), 1–12.

Pobrania

Opublikowane

2021-06-30

Jak cytować

Ulman, P., & Ćwiek, M. (2021). Nierówności w rozwoju cyfrowym w krajach Unii Europejskiej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (66), 33–51. https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.2.3

Numer

Dział

Artykuły