Porównanie wybranych etapów procesu cyfryzacji rachunkowości w dobie COVID-19

Abstrakt

Celem artykułu jest porównanie i charakterystyka wybranych zagadnień dotyczących cyfryzacji procesów księgowych, z którymi mierzą się na co dzień zarówno główni księgowi, jak i pozostali pracownicy działów księgowych w firmach i w biurach rachunkowych, jako wyraz konieczności płynnego zdefiniowania zjawisk nowych w tym zakresie oraz próba cząstkowej analizy najistotniejszych następstw obecnego stanu prawnego w Polsce na tej płaszczyźnie. Ze względu na dynamiczne zmiany, jakie zachodzą obecnie w prawie bilansowym i w prawie podatkowym w Polsce, szczególnie uwzględniono tematykę przygotowania, składania e-sprawozdań finansowych oraz ich badania w dobie pandemii COVID-19. Weryfikacji poddano hipotezę badawczą, która zakłada występowanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wyborem sposobu identyfikacji danych księgowych i metodyką ich prezentacji w sprawozdaniu finansowym. Do realizacji celu niezbędne było zastosowanie następujących metod badawczych: szczegółowa analiza materiałów źródłowych o charakterze bilansowym i podatkowym oraz metody dedukcyjna i indukcyjna.

Postępująca cyfryzacja wywiera ogromny wpływ na kształt systemu rachunkowości. Z cyfryzacją rachunkowości mamy styczność już od ponad dwóch dekad, ale jej istotne walory uwidoczniły się szczególnie w okresie pandemii COVID-19. Mamy bowiem do czynienia z rachunkowością internetową w postaci e-faktur, e-przelewów, e-deklaracji podatkowych i e-sprawozdań finansowych i pozostałej dokumentacji księgowej w wersji elektronicznej. Obecnie proces cyfryzacji dokumentacji księgowej jest nieodzownym elementem systemu rachunkowości, gdyż tworzenie informacji o podmiocie gospodarczym odbywa się w pełni z wykorzystaniem systemów informatycznych, niejednokrotnie bardzo zaawansowanych technologicznie.

Wdrażanie cyfrowych rozwiązań w ramach sprawozdawczości finansowej jest korzystne dla środowiska księgowych i przedsiębiorców oraz administracji publicznej. Jest to kolejny krok w umocnieniu postrzegania rachunkowości jako języka informacyjnego zarządzania firmą, dzięki powszechnemu dostępowi do nieodpłatnych informacji na temat sprawozdań finansowych w wersji elektronicznej. Zatem dbałość o sprawny i przejrzysty rodzimy system rachunkowości jest kluczowa z punktu widzenia rozwoju gospodarczego na bazie innowacji, które w dużej mierze finansowane są właśnie przez ten system.