Preliminary Conclusions Following Archaeological-Anthropological Studies in the Crypts of the Church of Saint John the Baptist and the Five Martyred Brothers in Kazimierz Biskupi, Kazimierz Biskupi Commune, Konin County, Greater Poland Province (2022 Season)
DOI:
https://doi.org/10.15584/anarres.2024.19.10Słowa kluczowe:
archaeology, the cult of the Five Martyred Brothers, crypts, modern era, identification of deceased persons, Kazimierz Biskupi, PolandAbstrakt
The studies conducted in the crypts in the Church of Saint John Baptist and the Five Martyred Brothers in 2022 allowed for the strata that have accumulated in specific features over the course of more than 200 years to be explored. The analysis of archaeological-anthropological and archival materials showed numerous inconsistencies that arose at the time when the crypts were being ordered and have neither been accounted for nor corrected in the Bernardine chronicles. This information along with other data obtained in the course of the conservation procedures provides a different take on the history of the church and the funeral and material culture in the modern era and the period of the Partitions of Poland.
Bibliografia
Bieniak J. 1973. Lubrański Mikołaj o przydomku Gardzina, h. Godziemba (ok. 1460–1524), wojewoda poznański. In Polski słownik biograficzny, 18: Lubomirski Aleksander–Machowski Walenty. Wrocław, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 84–85.
Żywot 1966 = Brunon z Kwerfurtu. Żywot Pięciu Braci Męczenników. In Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, J. Karwasińska (ed.) and K. Abgarowicz (trans.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 87–246.
Chronologia = Chronologia. Archiwum Prowincji oo. Bernardynów, Kraków, sign. S-ka-1.
Dabralet I., Michalik J., Grupa M. and Gałka B. 2022. Double child coffin from the southern crypt of the Holy Trinity church in Radzyń Podlaski (19th century). Analecta Archaeologica Ressoviensia 17, 89–100. DOI: 10.15584/anarres.2022.17.8
Roczniki 2009 = Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego. Księga piąta. Księga szósta. 1140–1240, Z. Kozłowska-Budkowa et al. (eds.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dobek M. 2022. True or False – Difficulties in Interpreting the Funeral Dress from the Burial of the “Bride” in the Szczuczyn Crypt, Poland. Analecta Archaeologica Ressoviensia 17, 61–69. DOI: 10.15584/anarres.2022.17.5
Dudziński T., Grupa D., Grupa M. and Nowak M. 2020. Badania w krypcie pod prezbiterium kościoła pw. Narodzenia Najświętszej. Raport 15, 243–255.
Dudziński T., Grupa M., Grupa D., Krajewska M., Majorek M., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M. and Wojciechowska A. 2015. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 3. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Dudziński T., Grupa M. and Nowosad W. 2017. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 4: Pochówki pijarów. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Dudziński T., Krajewska M. and Grupa M. 2013. Krypty kościoła p.w. Imienia NMP w Szczuczynie źródłem do badań historycznych. In M. Grupa and T. Dudziński (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn, 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 9–20.
Golemski M. 2020. O dziejach kościoła pw. Św. Marcina z Tours w Kazimierzu Biskupim w czasach piastowskich i Jagiellońskich oraz o kilku innych sprawach. In P. Gołdyn (ed.), Kazimierz Biskupi „Sancta Civitas”. Dziewięć wieków kościoła parafialnego pw. św. Marcina z Tours. Kazimierz Biskupi: Gminny Ośrodek Kultury w Kazimierzu Biskupim, 19–33.
Gorczyca K. 2021. Klasztor pobernardyński w Kazimierzu Biskupim jako nekropolia. In R. Jałoszyński (ed.), Kazimierz Biskupi. Pobernardyński zespół klasztorny. Historia, kultura, społeczność. Kazimierz Biskupi: Gminny Ośrodek Kultury w Kazimierzu Biskupim, 15–25.
Grupa M. 2005. Ubiór mieszczan i szlachty z XVI–XVIII wieku z kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Grupa M. 2016. Tkanina wyklęta? Kilka uwag o tkaninach pasiastych. In Anna Nadolska-Styczyńska (ed.), Snuć nić jak opowieść: tkaniny w kulturach świata (= Toruńskie Studia o Sztuce Orientu 5). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 65–76.
Grupa M. 2018. Elementy orientalne w kulturze materialnej we wczesnym średniowieczu na ziemiach polskich. In A. S. Nalborczyk, M. Switat and J. Tyszkiewicz (eds.), Pierwsze kontakty polsko-arabskie (= Transfer Kultury Arabskiej w Dziejach Polski 1). Warszawa: Dialog, 245–266.
Grupa M. 2022. Czas żupanów, czas czechmanów. Strój polski w źródłach archeologicznych, ikonograficznych i pisanych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Grupa M., Grupa D., Kozłowski T., Krajewska M., Majorek M., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M., Wojciechowska A. and Dudziński T. 2014. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 2. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Grupa M., Jasiak K. and Kozłowski T. 2022. Wyniki prac porządkowo-inwentaryzacyjnych w krypcie zewnętrznej – północnej kościoła filialnego pw. św. Anny w Konotopie w gminie Kolsko, pow. nowosolski, woj. Lubuskie. Lubuskie Materiały Konserwatorskie 19, 128–138.
Grupa M., Kozłowski T., Jankauskas R., Grupa D., Krajewska M., Krakowska S., Majorek M., Mosiejczyk J., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M. and Wojciechowska A. 2015. Tajemnice krypty w kaplicy św. Anny [Secrets of the crypt in St. Ann chapel]. Gniew: Centrum Aktywnych Gniew.
Gutkowska-Rychlewska M. 1968. Historia ubiorów. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Kozłowski T. and Grupa M. 2019. Cognitive values of ossuaries from the cemetery and the church of St. Nicolas in Gniew. Fasciculi Archaeologiae Historicae 32, 33–51.
Kozłowski T. and Krajewska M. 2013. Mumifikacja ciała ludzkiego – wstępne wyniki badań antropologicznych pochówków w kryptach kościoła p. w. Imienia NMPw Szczuczynie. In M. Grupa and T. Dudziński (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn, 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 83–98.
Kulesz A. and Grupa M. 2020. Open-back shoes from the southern Crypt in Piaseczno, Pomerania Province. Folia Archaeologica 35, 137–149.
Kwiatkowski J. 2005. Szkaplerz, kaplerz, karawaka… In B. Marcinkowska-Majewska and R. Uziembło (eds.), Non omnis moriar. Zwyczaje pogrzebowe z XVII i XVIII-wiecznym Toruniu. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 31–33.
Majewski M. 2021. Wyniki prac porządkowych i inwentaryzacyjnych krypty rodu von Glasenapp w Białowąsie, powiat szczeciniecki. Zachodniopomorskie Wiadomości Konserwatorskie 10 (2020), 109–126.
Majorek M. 2014. Rekonstrukcja szat grobowych (trumna nr 12) z badań archeologicznych w białej Rawskiej. Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie.
Majorek M. and Grupa M. 2014. Kościół p.w. św. Konstancji i św. Mikołaja w Gniewkowie: w świetle badań archeologicznych. In T. Łaszkiewicz (ed.), Pamięć, tradycja, trwanie: szkice z dziejów Gniewkowa i okolic. Inowrocław: Polskie Towarzystwo Historyczne. Oddział w Inowrocławiu, 91–105.
Moisan K. S. and Szafraniec B. 1987. Maryja orędowniczka wiernych. Warszawa: Akademia Teologji Katolickiej.
Nowak M. and Przymorska-Sztuczka M. 2013. Szkaplerze szczuczyńskie. In M. Grupa and T. Dudziński (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn, 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 53–67.
Nowak M. and Wojciechowska A. 2013. Architektura krypt w Szczuczynie. In M. Grupa and T. Dudziński (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn, 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 24–28.
Nowosad W. and Grupa M. 2020. Ubiory kobiece z terenu Prus Królewskich z XVI–XVIII w. – źródła pisane i archeologiczne. In W. Zawadzki (ed.), Kobiety w Prusach Królewskich. Pelplin: Bernardinum, 235–267.
Nowosad W., Grupa M., Jarzęcki K., Kozłowski T., Michalik J., Grupa D., Nalaskowski F. and Majorek M. 2024. Katedra Bydgoska. Nowe odkrycia archeologiczne. Łódź, Bydgoszcz: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Diecezja Bydgoska.
Nowosad W., Grupa M., Kozłowski T., Nalaskowski F., Grupa D., Kulesz A., R. Openkowski R., Dobek M., Majorek M. and Michalik J. 2021. W źródłach utrwalone – krypty w Końskowoli. Końskowola, Łódź: Towarzystwo Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Fara Końskowola, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.
Pawlak P. 2022a. Sprawozdanie z realizacji zadania: Prace konserwatorskie w podziemiach kościoła pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela i Pięciu Braci Męczenników w Kazimierzu Biskupi, gm. Kazimierz Biskupi, pow. koniński, woj. wielkopolskie. Etap I, unpublished manuscript in the author’s archive in Poznań.
Pawlak P. 2022b. Sprawozdanie z realizacji zadania: Prace konserwatorskie w podziemiach kościoła pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela i Pięciu Braci Męczenników w Kazimierzu Biskupi, gm. Kazimierz Biskupi, pow. koniński, woj. wielkopolskie. Etap II, unpublished manuscript in the author’s archive in Poznań.
Piombino-Mascali P., Gill-Frerking H. and Beckett B. R. 2017. The Taphonomy of Natural Mummies. In E. M. J. Schotsmans, N. Marquez-Grant and S. L. Forbes (eds.), Taphonomy of Human Remains: Forensic Analysis of the Dead and the Depositional Environment. Chichester: John Wiley & Sons Ltd., 101–119.
Raszeja S., Nasiłowski W. and Markiewicz J. 1990. Medycyna sądowa. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Soćko A. 2024. Architektura kościoła św. Marcina w Kazimierzu Biskupim. Biuletyn Historii Sztuki. Kwartalnik Instytutu Sztuki PAN 86(1), 5–30.
Sosnowski M. 2005. Co wiadomo o lokalizacji pustelni tzw. Pięciu Braci? Roczniki Historyczne 71, 7–29.
Sterczewska L. and Praśkiewicz S. T. 2011. Skarb karmelitański. Poznań: Wydawnictwo Warszawskiej Prowincji Karmelitów Bosych.
Szkopek T. 2005. Szaty zbawienia. Gdańsk: Wydawnictwo Exter.
Szyszka M. 2017. Ossuaria w kontekście badań archeologicznych Kępy Dominikańskiej. In A. Pudło and M. Henneberg (eds.), Nowożytne ossuaria z klasztoru dominikańskiego w Gdańsku. Wyniki badań interdyscyplinarnych (= Fontes Commentationesque Ad Res Gestas Gedani Et Pomeraniae 6). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, 47–65.
Turnau I. 1991. Ubiór narodowy w dawnej Rzeczypospolitej. Warszawa: Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk.
Wysocki J. 2008. Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przeprowadzonych na terenie klasztoru pobernardyńskiego, aktualnie klasztoru Ojców Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim, stanowisko 9, loco, pow. koniński, woj. wielkopolskie w 2008 roku, Barczewo, unpublished manuscript in the archive of the Konin Delegation of the Provincial Office of Monment Preservation.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Analecta Archaeologica Ressoviensia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
