Around the patronage of the Ossolineum in the 19th century

Authors

  • Grzegorz Bąbiak Uniwersytet Warszawski

DOI:

https://doi.org/10.15584/galisim.2017.3.3

Keywords:

Zakład Narodowy im. Ossolińskich, mecenat, Józef Maksymilian Ossoliński, Henryk Lubomirski, Jerzy Henryk Lubomirski, Maurycy Dzieduszycki

Abstract

The Ossolineum was a result of scientific patronage undertaken by the representatives of the cultural elite since the beginning of the 19th century creating institutions of scientific and artistic life independent from the annexing countries. Those were foundations, to a lesser degree subjects of political pressure, which could be presented by their founders as nationally indifferent. In reality, however, they played a key role in maintaining national identity, educating intelligentsia and gathering and protecting the heritage of “the nation without a country”. Inscribing in the tradition of the activity of Duchess Izabela Czartoryska in Puławy, Józef Maksymilian Ossoliński established one of the first and largest Polish libraries which since the very beginning was open to the scientific world. Along with the libraries of the Zamoyski family in Warsaw and of the Raczyński family and Tytus Działyński in the Poznańskie region they created a network of libraries (mutual contacts and exchanges of doublets) radiating onto Polish annexed territories. And similarly to those the Ossolineum being a result of the patronage generated similar initiatives with their contemporary people who donated there not only family libraries but also gathered for generation works of are and other collections. An integral part of the Ossolineum was Dukes Lubomirskis’ Museum whose owners committed themselves to support this institution thanks to the Przeworsk fee tail set up for this very purpose. The Ossolineum functioned without breaks throughout the 19th century realizing postulates of its founder and consecutive curators, namely Duke Henryk and Jerzy Henryk Lubomirski and Maurycy Dzieduszycki continuing the realization of a sentence inscribed above the Sibyl temple in Puławy: The past for the future.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Dzieduszycki M., Do redakcji Biblioteki Warszawskiej, „Biblioteka Warszawska” 1861, t. I. J.S., Zbrojownia przeworska w Muzeum ks. Lubomirskich we Lwowie, „Tygodnik Ilustrowany” 1922, nr 1.

Pawlikowski M., Muzeum książąt Lubomirskich we Lwowie, „Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 52.

Treter Mieczysław, François Gérard i portret jego pędzla w Muzeum im. X.X. Lubomirskich we Lwowie, „Lamus” 1910, z. VI.

X. Biblioteka Ossolińskich, „Przyjaciel Ludu” 1835, nr 6.

[Zawadzki Władysław], Książę Jerzy Henryk Lubomirski, „Kłosy” 1872, nr 368

Archiwa rodzinno-majątkowe w zbiorach państwowych we Lwowie, oprac. S. Pijaj, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Warszawa 1995.

Korespondencja Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, zebr. i oprac. W. Jabłońska, PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1975.

Krasiński Z., Listy do Cieszkowskiego, Jaroszyńskiego, Trentowskiego, t. I, oprac. i wstęp Z. Sudolski, PIW, Warszawa 1988.

Mańkowski T., Dzieje gmachu Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1927.

Ustawy Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1857.

W promieniu Lwowa, Żukowa i Medyki. Listy Mieczysława Romanowskiego 1853–1863, oprac. i wstęp B. Gawin, Z. Sudolski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1972.

Zawadzki W., Pamiętniki życia literackiego w Galicji, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1961.

Blumówna H., Kolekcja rycin i rysunków Henryka Lubomirskiego w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, „Rocznik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich” 1957, t. V.

Chamerska H., Mecenat biblioteczny w Polsce okresu zaborów [w:] Inteligencja polska XIX i XX wieku, red. R. Czepulis-Rastenis, PWN, Warszawa 1991.

Dybiec J., Z anegdotycznych dziejów bibliofilstwa w Polsce [w:] Między przeszłością a przyszłością. Książka, biblioteka, informacja naukowa. Funkcje społeczne na przestrzeni wieków, red. M. Próchnicka, A. Korycińska-Huras, Kraków 2007.

Gałyga M., Geneza i następstwa tajnego memoriału Maurycego Dzieduszyckiego w sprawie Ossolineum, „Rocznik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich” 1976, t. XI.

Gębarowicz Mieczysław, Zbiory muzealne Zakładu Narodowego im. Ossolińskich [w:] Księga pamiątkowa Ossolineum 1817–1967, red. A. Knot, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1967.

Michalski J., Warunki rozwoju nauki polskiej w latach 1795–1862 [w:] Historia nauki polskiej, red. B. Suchodolski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1977, t. III.

Karolczak K., Lwowski pałac Dzieduszyckich w drugiej połowie XIX wieku [w:] Lwów. Miasto, społeczeństwo, kultura, t. I, red. H.W. Żaliński, K. Karolczak, Wydawnictwo Naukowe WSM, Kraków 1995.

Korzon K., Sprawy Ossolineum z lat 1834–1839 w działalności Aleksandra Fredry, Gwalberta Pawlikowskiego i in. [w:] Z dziejów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Studia i materiały, red. J. Albin, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1978.

Turowicz M., Maurycy Dzieduszycki [w:] Polski słownik biograficzny, t. VI, PAU, Kraków 1948.

Bąbiak G.P., „Sobie, ojczyźnie i potomności”. Wybrane problemy mecenatu kulturalnego elit na ziemiach polskich w XIX wieku, Neriton, Warszawa 2010.

Brückner A., Dzieje kultury polskiej, t. IV, wyd. F. Pieczątkowski i s-ka, Kraków–Warszawa 1946.

Iwaszkiewicz J., Ofiarność ziemian na cele oświatowo-kulturalne 1800–1929, Rada Naczelna Organizacji Ziemiańskich z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, Warszawa 1929.

Jabłońska W., Józef Maksymilian Ossoliński. Szkic biograficzny, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1967.

Kapuściński J., Mecenas i uczony. Józef Maksymilian Ossoliński i jego działalność historyczno-literacka, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1979.

Kosiński J.A., Biblioteka fundacyjna Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1971.

Matelski D., Grabież i restytucja polskich dóbr kultury od czasów nowożytnych do współczesnych, t. I, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków 2006.

Portrety ossolińskie. Publikacja w 175. rocznicę Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1992.

Published

2017-12-15

How to Cite

Bąbiak, G. (2017). Around the patronage of the Ossolineum in the 19th century. Galicja. Studia I materiały, (3), 63–85. https://doi.org/10.15584/galisim.2017.3.3

Issue

Section

DISSERTATIONS AND PAPERS