Buczacz – miasto na styku odmiennych narracji narodowych

Abstrakt

Artykuł prezentuje trzy różne narracje narodowe na temat historii miasta Buczacz w byłej Galicji wschodniej, polską, żydowską i ukraińską, odpowiednio do trzech grup etnicznych, z których składało się społeczeństwo miasta. Reprezentatywne dla narracji polskiej są „Pamiątki buczackie” Sadoka Barącza, dla ukraińskiej szkice historyczne i wspomnienia w tomie „Bučač i Bučaččyna”, które zostały zebrane przez autorów emigracji, dla żydowskiej fikcyjna historia miasta „A City in its Fulness” Y. S. Agnona. W tych interpretacjach znajdują się różne sposoby postrzegania, które częściowo się pokrywają, częściowo również są ze sobą sprzeczne. Pozwala to ukazać opis określonych wydarzeń historycznych: oblężenie miasta przez wojska Bohdana Chmielnickiego 1648, jego rolę w polsko-tureckiej wojnie z 1672, znaczenie czasu austriackiego dla miasta i losów miasta w czasie I wojny światowej oraz bezpośrednio potem. To porównanie zostaje zakończone oceną postaci historycznej, magnata Mikołaja Potockiego, który jako budowniczy miasta Buczacz i jako mecenas wielkich artystów jest postrzegany dzisiaj, szczególnie przez stronę ukraińską, jako swoisty łącznik narodowych tradycji.