Zespoły szkół średnich w Galicji w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2025.2Słowa kluczowe:
szkoły średnie w Galicji, zespoły szkół, szkoły zespoloneAbstrakt
Celem artykułu jest sprowokowanie dyskusji, a może i badań, nad zespołami szkół, nazywanymi też szkołami zespolonymi, w różnych typach szkół w XIX i na początku XX w. W publikacji autor przedstawił zespoły szkół funkcjonujące w szkolnictwie średnim w Galicji w latach 1850–1914. Zwrócił uwagę na rolę tych rozwiązań organizacyjnych w procesie powstawania nowych gimnazjów i szkół realnych. Wykazał, że ułatwiały one rozwiązywanie problemów narodowościowych w szkolnictwie średnim. Wyeksponował także znaczenie zespołów szkół w okresach przejściowych, kiedy to szkoły realne przekształcały się w gimnazja. Podkreślił, że zespoły szkół funkcjonowały dzięki pracy 73 zarządców placówek, tj. dyrektorów i kierowników, ponad 400 nauczycieli oraz wielu przedstawicieli władz szkolnych i samorządowych, a także osób sprzyjających rozwojowi edukacji.
Downloads
Bibliografia
Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych da Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księ-stwem Krakowskim, r. 1872, cz. XXXV, nr 66.
Galizisches Provinzial-handbuch für das Jahr 1868, Lwów 1868.
Goliński S., Historia gimnazjum przemyskiego [w:] Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum w Przemy-ślu za rok szkolny 1894, Przemyśl 1894, s. 5 – 170.
Handbücher der Staathalterei-gebiete in Galizien für die Jahre 1851 – 1869.
Kramarz H., Stan ilościowy gimnazjów galicyjskich w latach 1867 – 1914, „Studia historyczne”, rok. XXIX , 1986, z 3 (114), s. 359 – 378.
Moklak J., Hałyczyna contra Galicja. Ukraińskie szkolnictwo średnie i wyższe w debatach Sejmu Krajowego galicyjskiego 1907 – 1914, Kraków 2013.
Możdżeń S., Ustrój szkoły średniej w Galicji i próby jego modernizacji w latach 1848 – 1884¸ Wrocław 1974.
Ochenduszko T., Egzaminy dojrzałości w galicyjskich szkołach realnych w latach 1872/73 – 1917/18,
„Prace Historyczno-archiwalne”, t. XXXIII, 2021, s. 113 – 134.
Ochenduszko T., Leksykon kadry kierowniczej gimnazjów galicyjskich w okresie autonomii, Rze-szów 2015.
Ochenduszko T., Rada Szkolna Krajowa we Lwowie [w:] Sprawozdanie Dyrekcji I Liceum Ogólno-kształcącego w Rzeszowie za rok szkolny 2013/14, Rzeszów 2014, s. 5 – 26.
Pelczar R., Niższe szkoły realne w Galicji w latach 1842 – 1873, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace historyczne”, 149, z. 1(2022), s. 97 – 122.
Sprawozdanie c.k Rady Szkolnej Krajowej o stanie szkół średnich galicyjskich w latach szkolnych 1875 – 1883, cz. II, Lwów 1885.
Sprawozdanie c.k. Rady Szkolnej Krajowej o stanie szkół średnich galicyjskich w roku szkolnym 1911/12, Lwów 1913.
Sprawozdanie c.k Dyrekcji Gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie za rok szkolny 1876, Lwów 1876, rubryka: Ważniejsze rozporządzenia władz szkolnych.
Szematyzmy Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim za lata 1870 – 1914, rubryki: Gimnazja i Szkoły realne.
Ustawy i rozporządzenia obowiązujące w galicyjskich szkołach średnich, zestawił H. Kopia profe-sor c.k. II Gimnazjum we Lwowie, Lwów 1900.
Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych, oprac. J. Piwocki em. szef sekcji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, wyd. II, t. VI, Lwów 1913.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
