Pojęcie i znaczenie adaptacyjnego zarządzania systemami edukacyjnymi

Abstrakt

W artykule poruszono temat metodologicznych podstaw rozwoju teorii adaptacyjnego zarządzania, na który składają się dwa aspekty istnienia: logos i chaos. Ogół istnienia jest znany z procesu samoorganizacji (porządek powstaje z chaosu). Okazuje się, że dwie przeciwstawne siły biorą udział w procesie samoorganizacji i samorozwoju, łącząc destrukcję i tworzenie. Wciąż zachodzący proces Kultura – Przemiany – Edukacja, t. VI (2018) ISSN 2300-9888; ISSN online 2544-1205 http://kpe.ur.edu.pl DOI: 10.15584/kpe.2018.6.8 110 YelnYkova HalYna rozwoju powoduje potrzebę stałej kontroli (monitoringu) i dostosowywania się procesów, aby przeciwdziałać transformacji siły twórczej w destrukcyjną. Opisane procesy wyjaśnione zostały w teorii niestabilności podlegającej nauce synergii. W artykule zaprezentowano cztery stopnie samoorganizacji jako adaptacyjnego działania w procesie edukacyjnym: destabilizację, orientację (składającą się z fazy rozproszonej i kooperacyjnej), organizację i produktywność. Podkreślono, że system rozwoju jest optymalny w procesie samokierowania. Adaptacyjne zarządzanie jest postrzegane jako interakcja przedmiotu i podmiotu, skutkująca interoperacyjnością zachowania na bazie dialogu i połączeniem wysiłków z samodzielnymi działaniami w celu wspólnego zdefiniowania rezultatu. Postuluje się, że adaptacyjne zarządzanie łączy zarządzanie zewnętrzne i samozarządzanie, zapewniając naturalną drogę jego implementacji. Ścisłe zarządzanie można scharakteryzować jako wpływ zewnętrzny, a samozarządzanie opiera się na samokierowaniu. Wobec tego zarządzanie adaptacyjne stanowi samozarządzanie oparte na kooperatywnym działaniu nadzorujących i wykonawców. Wzięto pod uwagę cykl algorytmiczny kontroli adaptacyjnej, typy adaptacji oraz mechanizmy łączące działanie kierowników i wykonawców. Wyróżniono realistyczny cel działalności oraz czteroetapowy proces podejmowania decyzji zarządczej. Zdecydowanie można stwierdzić, że wyznaczone teoretyczne podstawy zarządzania adaptacyjnego ułatwią jego wprowadzenie w aktywność podmiotów zajmujących się zarządzaniem edukacyjnym.