Psychologiczne i neurorozwojowe następstwa pandemii COVID-19 u dzieci i młodzieży – przegląd badań i doniesień

Autor

  • Paulina Frączek Kliniczny Szpital Wojewódzki nr 2 w Rzeszowie

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.2022.10.6

Słowa kluczowe:

zdrowie psychiczne, opóźnienie neurorozwojowe, pandemia COVID-19, dziecko, izolacja

Abstrakt

Pandemia COVID-19 wpłynęła na życie ludzi na całym świecie, w tym dzieci i młodzieży. Oprócz różnych obrazów klinicznych zakażenia i jego potencjalnych skutków długoterminowych, istnieje szeroki wachlarz następstw psychologicznych wynikających ze stresu, niepokoju i poczucia bezradności, będących efektem stosowania środków ograniczających rozprzestrzenianie się zakażenia i lockdownu. Dzieci i młodzież, jako grupa szczególna, potrzebują określonych warunków do prawidłowego rozwoju. Zależy on od kontaktów z rówieśnikami, regularnego rozkładu dnia, stawiania sobie nowych wyzwań, a przede wszystkim poczucia bezpieczeństwa, które powinni zapewnić im dorośli. W dobie globalnej pandemii wymagania te są bardzo trudne do spełnienia. W związku z tym, obserwujemy wzrost częstotliwości pojawiania się zaburzeń psychicznych w grupach najmłodszych. W artykule przedstawiono aktualne dane dotyczące liczby i rodzaju zaburzeń opisywanych u dzieci i młodzieży w związku z pandemią COVID-19, proponowane narzędzia diagnostyczne służące ich rozpoznawaniu oraz zalecenia dotyczące postępowania z dzieckiem wymagającym interwencji psychologicznej. Przedstawiono również problematykę zaburzeń neurorozwojowych u dzieci urodzonych w czasie pandemii. W artykule wykorzystano dostępne, wybrane opracowania naukowe oraz danych z raportów krajowych i międzynarodowych.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Chawla N., Tom A., Sen M.S., Sagar R., Psychological Impact of COVID-19 on Children and Adolescents: A Systematic Review, “Indian J Psychol Med” 2021, 43(4). doi: 10.1177/02537176211021789.

Chung H.W., Apio C., Goo T. et al., Effects of government policies on the spread of COVID-19 worldwide, “Sci Rep” 2021, 11(1). Published 2021 Oct 14. doi: 10.1038/s41598-021-99368-9.

Dąbrowska P., Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w roku 2020 na podstawie rozmów w 116 111 – telefonie zaufania, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka” 2021, 20(2).

Das J.M., Saadabadi A., Abulia [In:] StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; November 21, 2021.

Deoni C.L.S., Beauchemin J., Volpe A., D’Sa V., The RESONANCE Consortium. Impact of the COVID-19 Pandemic on Early Child Cognitive Development: Initial Findings in a Longitudinal Observational Study of Child Health, “medRxiv” 2021.08.10.21261846. doi: 10.1101/2021.08.10.21261846.

Fegert J.M., Vitiello B., Plener P.L., Clemens V., Challenges and burden of the Coronavirus 2019 (COVID-19) pandemic for child and adolescent mental health: a narrative review to highlight clinical and research needs in the acute phase and the long return to normality, “Child Adolesc Psychiatry Ment Health” 2020, 14. Published 2020 May 12. doi:10.1186/s13034-020-00329-3.

Ghosh R., Dubey M.J., Chatterjee S., Dubey S., Impact of COVID -19 on children: special focus on the psychosocial aspect, “Minerva Pediatr” 2020, 72(3). doi: 10.23736/S0026-4946.20.05887-9.

Hill R.M., Rufino K., Kurian S., Saxena J., Saxena K., Williams L., Suicide Ideation and Attempts in a Pediatric Emergency Department Before and During COVID-19, “Pediatrics” 2021, 147(3). doi:10.1542/peds.2020-029280.

Holmes E.A., O’Connor R.C., Perry V.H. et al., Multidisciplinary research priorities for the COVID-19 pandemic: a call for action for mental health science, “Lancet Psychiatry” 2020, 7(6). doi:10.1016/S2215-0366(20)30168-1.

Kazak, A.E., Pediatric Psychosocial Preventative Health Model (PPPHM): Research, practice, and collaboration in pediatric family systems medicine, “Families, Systems, & Health” 2006, 24(4). DOI: 10.1037/1091-7527.24.4.381.

Parent N., Dadgar K., Xiao B., Hesse C., Shapka J.D., Social Disconnection During COVID-19: The Role of Attachment, Fear of Missing Out, and Smartphone Use, “J Res Adolesc” 2021, 31(3). doi: 10.1111/jora.12658.

Pedrosa A.L., Bitencourt L., Fróes A.C.F. et al., Emotional, Behavioral, and Psychological Impact of the COVID-19 Pandemic, “Front Psychol” 2020, 11. Published 2020 Oct 2. doi: 10.3389/fpsyg.2020.566212.

Provenzi L., Grumi S., Altieri L. et al., Prenatal maternal stress during the COVID-19 pandemic and infant regulatory capacity at 3 months: A longitudinal study, “Development and Psychopathology” 2021:1-9. doi:10.1017/S0954579421000766

Rider EA, Ansari E, Varrin PH, Sparrow J., Mental health and wellbeing of children and adolescents during the covid-19 pandemic, “BMJ” 2021;374:n1730. Published 2021 Aug 24. doi:10.1136/bmj.n1730.

Shah K., Mann S., Singh R., Bangar R., Kulkarni R., Impact of COVID-19 on the Mental Health of Children and Adolescents, “Cureus” 2020;12(8). Published 2020 Aug 26. doi: 10.7759/cureus.10051.

Shuffrey L.C., Firestein M.R., Kyle M.H. et al., Association of Birth During the COVID-19 Pandemic With Neurodevelopmental Status at 6 Months in Infants With and Without In Utero Exposure to Maternal SARS-CoV-2 Infection, “JAMA Pediatr”, Published online January 04, 2022. doi: 10.1001/jamapediatrics.2021.5563.

Singh S., Roy D., Sinha K., Parveen S., Sharma G., Joshi G., Impact of COVID-19 and lockdown on the mental health of children and adolescents: A narrative review with recommendations, “Psychiatry Res” 2020, 293. doi: 10.1016/j.psychres.2020.113429.

Tronick E., Als H., Adamson L., Wise S., Brazelton T.B., The infant’s response to entrapment between contradictory messages in face-to-face interaction, “J Am Acad Child Psychiatry” 1978 Winter, 17(1). doi: 10.1016/s0002-7138(09)62273-1. PMID: 632477.

Wenner Moyer M., The COVID generation: how is the pandemic affecting kids’ brains?. “Nature” 2022, 601(7892). doi: 10.1038/d41586-022-00027-4.

Yard E., Radhakrishnan L., Ballesteros M.F. et al., Emergency Department Visits for Suspected Suicide Attempts Among Persons Aged 12–25 Years Before and During the COVID-19 Pandemic – United States, January 2019 – May 2021, “MMWR Morb Mortal Wkly Rep” 2021, 70. DOI: 10.15585/mmwr.mm7024e1external icon.

https://covid19.who.int/

https://fdds.pl/co-robimy/raporty-z-badan/2020/negatywne-doswiadczenia-mlodziezy-w-trakcie-pandemii-2020.html

https://programyrekomendowane.pl/strony/zdrowie-psychiczne-mlodziezy-w-czasie-pandemii-covid-19,422

https://fdds.pl/co-robimy/raporty-z-badan/2020/negatywne-doswiadczenia-mlodziezy-w-trakcie-pandemii-2020.html

https://unicef.pl/co-robimy/aktualnosci/dla-mediow/problemy-zdrowia-psychicznego-u-dzieci-w-czasie-pandemii-covid-19-to-wierzcholek-gory-lodowej

https://www.apa.org/monitor/2022/01/special-childrens-mental-health

https://www.luriechildrens.org/en/blog/childrens-mental-health-pandemic-statistics/

https://eric.ed.gov/?id=ED606305mhcyp_2020_rep.pdf (digital.nhs.uk)

https://missionhealth.org/wp-content/uploads/2018/04/Adolescent-Depression-Screening-PHQ-A-Form.pdf

https://www.nimh.nih.gov/research/research-conducted-at-nimh/asq-toolkit-materials

https://www.gov.pl/web/koronawirus/gdzie-znajdziesz-pomoc-w-przypadku-pogorszenia-stanu-psychicznego

https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/lecznictwo-psychiatryczne-dzieci-i-mlodziezy.html

https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04713150?term=pandemic&cond=Development%2C+Child&draw=3&rank=1

https://www.gov.pl/web/koronawirus/ochrona-zdrowia-psychicznego-dzieci-i-mlodziezyhttps://emergingminds.org.uk/wp-content/uploads/2020/04/COVID19_porady-dla-rodzico%CC%81w-i-opiekuno%CC%81w-002.pdf

https://www.anagomez.org/wp-content/uploads/dlm_uploads/2020/06/OysterandButterfly-Polish.pdf

https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/wytyczne-dotyczace-dzialan-skierowanych-do-uczniow-i-rodzicow-oraz-kadry-pedagogicznej-po-powrocie-do-szkol-i-placowek

https://www.unicef.org/rosa/stories/supporting-your-children-return-school-during-covid-19

https://www2.ed.gov/documents/coronavirus/reopening-2.pdf

https://www.apa.org/monitor/2022/01/special-childrens-mental-health

Opublikowane

2022-12-15

Jak cytować

Frączek, P. (2022). Psychologiczne i neurorozwojowe następstwa pandemii COVID-19 u dzieci i młodzieży – przegląd badań i doniesień. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 10, 103–119. https://doi.org/10.15584/kpe.2022.10.6

Numer

Dział

Psychologia wobec współczesnych problemów edukacyjnych i wychowawczych