Attention difficulties occurring in children in educational theory and practice
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2025.14Keywords:
child, attention deficit disorder, developing concentration of attentionAbstract
The text briefly discusses psychological and pedagogical definitions of attention. Based on the literature on the subject, it gives an overview of how it functions in preschool and early school-aged children. Typical symptoms of attention deficit disorders and their causes are presented, which may prove useful in recognizing them. The data cited confirm that not all causes will be preventable, as some are genetically inherited. An attempt has been made that when children have attention difficulties, it is not only the parents’ efforts that are important, but also the actions of teachers and specialists. In educational practice, the teacher’s therapeutic competencies are highly beneficial, so the final part of the article proposes examples of good practice to develop children’s attention span.
Downloads
References
Alzamzami A.A., Alfadhel A.F., Alsuhayib M.A., Alshibli M.A., Abdullah S.A., Muharraq A.M., Alkhaldi A.S., Alrumman S.N., Alshawi M.E., Nagadi K.K., Alsalhat S.A., An overview of attention-deficit hyperactivity disorder in the pediatrics, „International Journal of Community Medicine and Public Health” 2023, no. 11, DOI: 10.18203/2394-6040.ijcmph20233846.
Ayano G., Tsegay L., Gizachew Y., Demelash S., Alati R., The Prevalence of Attention Deficit Hyperactivity Disorder in Children and Adolescents: An Umbrella Review of Global Evidence, „European Psychiatry” 2024, no. 67, DOI: 10.1192/j.eurpsy.2024.203.
Biermann I., Kot zdejmuje buty. Propozycje zabaw wspierających spokój i koncentrację, Kielce 2006.
Borkowska A., Czy zaburzenia uwagi to naprawdę zaburzenia uwagi?, https://cwro.edu.pl/public/content/File/dorobek/Zeszyt%202/Dr-Aneta-Borkowska-link-15.docx (17.10.2025).
Dudek M., Nieprzystosowanie społeczne dzieci z ADHD, Warszawa 2009.
Francuz P., Mechanizm uwagi. Przegląd zagadnień w perspektywie psychologicznej i neurofizjologicznej [w:] O różnych sposobach uprawiania psychologii, red. J. Brzeziński, S. Kowalik, Poznań 2000.
Gajda-Wyrębek J., Jarecka J., Kuźma K., Beresińska M., Zawartość barwników mających szkodliwy wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci w wybranych środkach spożywczych, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2011, nr 3.
Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Wspomaganie dzieci w rozwoju zdolności do skupiania uwagi i zapamiętywania, Warszawa 2005.
Herok K., Mitas A.W., Lipowicz A., Wpływ urządzeń elektronicznych na rozwój psychofizyczny dzieci w wieku przedszkolnym, „Edukacja – Technika – Informatyka” 2019, nr 3.
Hetmańczyk H., Kawiak E., Rychlik J., Symptoms of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) in Young School-Age Students Diagnosed Using the Moxo Test in the Context of the COVID-19 Pandemic, „The New Educational Review” 2024, no. 78, DOI: 10.15804/tner.2024.78.4.13.
Hinz M., Karty pracy na koncentrację. Edukacja wczesnoszkolna, Gdańsk 2018.
Jastrząb J., Nauczyciel współczesnej szkoły jako dydaktyk, wychowawca, diagnosta, terapeuta, „Wychowanie na co Dzień” 2008, nr 9.
Kolanowska E., Charakterystyka rozwoju dziecka sześcioletniego, „Dyskursy o Kulturze” 2018, nr 10.
Krempińska I., Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) w ujęciu neurokognitywistycznym i pedagogicznym, „Neurokognitywistyka w Patologii i Zdrowiu 2009–2011. Sympozja” 2011, nr 1.
Kurowska B., Stanowska A., Dzieci siedzą w kole i… zabawy doskonalące pamięć i koncentrację uwagi przedszkolaków, Kraków 2013.
Mechło P., Karpińska M., Trening superkoncentracji dla dzieci, Gliwice 2021, 2022.
Meslin A., Wspomaganie koncentracji u dziecka, https://www.zycieszkoly.com.pl/artykul/wspomaganie-koncentracji-u-dziecka (6.10.2022).
Munden A., Arcelus J., ADHD. Nadpobudliwość ruchowa. Poradnik dla rodziców, nauczycieli, lekarzy i terapeutów, Warszawa 2008.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B., Psychologia poznawcza, Warszawa 2008.
Nowotnik A., Funkcjonowanie uwagi u dzieci w wieku wczesnoszkolnym: grupy ryzyka, „Edukacja” 2012, nr 1.
Ober P., Poulain T., Meigen C., Spielau U., Sobek C., Kiess W., Igel U., Lipek T., Vogel M., Modifiable factors influencing attention performance in healthy children: insights from a comprehensive school nutrition study, „BMC Public Health” 2024, https://doi.org/10.1186/s12889-024-19059-8.
Oszwa U., Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania w klasie szkolnej, Kraków 2007.
Ośrodek Rozwoju Edukacji, https://bezpiecznaszkola.men.gov.pl/projekty/Cechy%20rozwoju%20dziecka%20w%20wieku%20wczesnoszkolnym.pdf (12.10.2022).
Piątek T., Analogowo-cyfrowe spotkania edukacyjne w przestrzeni wczesnoszkolnej, „Edukacja – Technika – Informatyka” 2017, nr 1.
Serfontein G., Twoje nadpobudliwe dziecko. Poradnik dla rodziców, Warszawa 1999.
Skałbania B., Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne, Kraków 2011.
Skibska J., Dziecko z nadpobudliwością psychoruchową i deficytem uwagi – najważniejsze problemy oraz sposoby postępowania [w:] Edukacja małego dziecka, t. 4: Konteksty rozwojowe i wychowawcze, red. E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik, J. Oleksy, Kraków 2013.
Skrzetuska E., Pomoc dziecku z trudnościami w uczeniu się a jego samodzielność, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2020, nr 4.
Small G., Vorgan G., iMózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współczesnej umysłowości, Poznań 2011.
Strykowski W., Kompetencje współczesnego nauczyciela, „Neodidagmata” 2005, nr 27/28.
Śliwa S., Kompetencje profilaktyczne nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, Opole 2017.
Święcicka M., Objawy zaburzeń uwagi u dzieci jako wyraz współzależności między procesami poznawczymi, kontrolnymi i emocjonalnymi, „Polskie Forum Psychologiczne” 2005, nr 1.
Tabak I., Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Wsparcie dzieci i młodzieży w pokonywaniu problemów, „Studia BAS” 2014, nr 2.
Wasilewska E., Rozwój dziecka w perspektywie poglądów Marii Montessori, „Dyskursy o Kulturze” 2018, nr 10.
Zamboni D., Snyder V., Behind the thinking of attention disorder, „Frontiers in Psychology” 2025, no. 16, https://doi.org/10.3389/fpsyg.2025.1358405.
Zińczuk M., Kompetencje terapeutyczne nauczyciela w zmieniającej się przestrzeni edukacyjnej [w:] Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej, red. A. Karpińska, M. Zińczuk, K. Kowalczuk, Białystok 2021.
Wawrzyniak S., Tutoring, mentoring i coaching w edukacji osób z trudnościami w uczeniu się, „Studia Edukacyjne” 2020, nr 56.
Zielińska E., O koncentracji uwagi u dzieci, https://blizejprzedszkola.pl/o-koncentracji-uwagi-u-dzieci,2,9526.html#adv (12.10.2022).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
