Muzeum pamięci – rzecz o wojnie i pokoju
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2025.4Słowa kluczowe:
muzeum-miejsce pamięci, muzeum martyrologiczne, edukacja muzealna, II wojna światowa, pamięć, pokój, wartości, odpowiedzialność, człowieczeństwoAbstrakt
Artykuł podejmuje refleksję nad edukacyjnym, aksjologicznym i egzystencjalnym wymiarem doświadczenia muzealnego w muzeach-miejscach pamięci, zwłaszcza w muzeach martyrologicznych, powstałych na terenach byłych obozów koncentracyjnych i zagłady. W oparciu o wyniki badań jakościowych z udziałem studentów autor analizuje emocjonalne i moralne reakcje zwiedzających wobec przestrzeni naznaczonej cierpieniem. Ukazuje, że spotkanie z autentycznym miejscem zbrodni prowadzi do refleksji nad naturą zła, utratą człowieczeństwa, odpowiedzialnością i sensem pokoju. W tekście podjęto próbę interpretacji wypowiedzi młodych ludzi w świetle filozofii dialogu, pedagogiki pamięci oraz chrześcijańskiej koncepcji pokoju. Artykuł wskazuje, że edukacja muzealna w miejscach pamięci ma potencjał formacyjny: uczy współodczuwania, wdzięczności i odpowiedzialności za świat, w którym przeszłość pozostaje moralnym zobowiązaniem wobec przyszłości.
Downloads
Bibliografia
Adorno Th.W., Erziehung nach Auschwitz (1966) [w:] Th.W. Adorno, Erziehung zur Mündigkeit, Vorträge und Gespräche mit Hellmuth Becker 1959–1969, red. G. Kadelbach, Frankfurt am Main 1970.
Arendt H., Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, Kraków 1998.
Assmann J., Erinnern, um dazuzugehören. Kulturelles Gedächtnis, Zugehörigkeitsstruktur und normative Vergangenheit [w:] Generation und Gedächtnis, red. K. Platt, M. Dabag, Opladen 1995.
Assmann J., Kultura pamięci, Warszawa 2018.
Buber M., Ja i Ty, Warszawa 1992.
Frankl V.E., Człowiek w poszukiwaniu sensu, Warszawa 2011.
Freire P., Pedagogia do oprimido, Rio de Janeiro 1987.
Fromm E., Anatomia ludzkiej destrukcyjności, Poznań 2021.
Galtung J., Peace by Peaceful Means: Peace and Conflict, Development and Civilization, London 1996.
Jan Paweł II, Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1983. Dialog na rzecz pokoju – obowiązkiem każdego człowieka, Watykan 1982.
Jan Paweł II, Orędzie na XVII Światowy Dzień Pokoju. Pokój rodzi się w sercach, Watykan 1 I 1984.
Jan Paweł II, Orędzie na XV Światowy Dzień Pokoju. Pokój – dar Boży powierzony ludziom, Watykan, 1 stycznia 1982 [w:] Nauczanie papieskie, t. V/2, Poznań 1984.
Jaspers K., Die Schuldfrage, Berlin–Boston 1946.
Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, Kraków 2006.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
