Odkrywanie przez dociekanie jako strategia dynamizowania rozwoju umiejętności projektowania rozwiązania u uczniów edukacji wczesnoszkolnej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.spec.crae.2024.11

Słowa kluczowe:

problem, projektowanie rozwiązania, uczeń edukacji wczesnoszkolnej, metody pracy rozwijające myślenie uczniów, metoda odkrywanie przez dociekanie (IBSE)

Abstrakt

Celem podjętych badań było ukazanie zmian zachodzących w obrębie umiejętności projektowania rozwiązania u uczniów pierwszego etapu edukacji (co uznano za zmienną zależną) pod wpływem wprowadzenia nowej metody pracy z dziećmi. Jedenastu nauczycieli, którzy zgłosili swoje klasy do projektu „Dziecko jako badacz”, w trakcie warsztatów nabyło wiedzę i umiejętności realizowania dydaktyki przy użyciu IBSE. Wdrożenie jej do codziennej praktyki edukacyjnej uznano za zmienną niezależną. Dwukrotnym pomiarem zmiennej zależnej objęto prowadzone przez nich klasy, czyli 200 uczniów klas drugich ze szkół podstawowych z województwa świętokrzyskiego. Analiza ilościowa ujawniła istotny statystycznie wzrost umiejętności projektowania rozwiązań u badanych uczniów. Analiza jakościowa zebranego materiału empirycznego wykazała, że w pomiarze końcowym uczniowie częściej podejmowali próby rozwiązania problemu według własnego pomysłu, proponowali wiele różnorodnych, oryginalnych i kreatywnych pomysłów, wskazujących na postawę badawczą, dodatkowo w ich języku pojawiły się pojęcia związane z metodą odkrywania przez dociekanie.

Bibliografia

Adamek I., Rozwiązywanie problemów przez dzieci, Kraków 1998.

Bidziński K. (red.), Dziecko jako badacz – nauczanie oparte na metodzie odkrywania przez dociekanie, Kielce 2020.

Bruner J., Proces kształcenia, Warszawa 1964.

Bruner J., Poza dostarczone informacje, Warszawa 1978.

Dewey J., Demokracja i wychowanie, Wrocław 1972.

Dewey J., Jak myślimy?, Warszawa 1988.

Galant J., Dostrzeganie i rozwiązywanie problemów w klasach początkowych, Warszawa 1987.

Gołębniak B.D., Teusz G., Edukacja poprzez język – o całościowym uczeniu się, Warszawa 1999.

Jankowska H., Rozwój czynności poznawczych u dzieci, Warszawa 1992.

Kielar-Turska M., Rozwój w okresie dzieciństwa [w:] Psychologia rozwoju człowieka, red. A. Brzezińska, K. Appelt, B. Ziółkowska, Sopot 2016.

Kim K.H., Project Clarion: Three Years of Science Instruction in Title I Schools among K-Third Grade Students, “Research in Science Education” 2012, vol. 42.

Klus-Stańska D., Konstruowanie wiedzy w szkole, Olsztyn 2002.

Kozielecki J., Myślenie i rozwiązywanie problemów [w:] Psychologia ogólna, red. T. Tomaszewski, Warszawa 1995.

Michalak R., Aktywizowanie ucznia w edukacji wczesnoszkolnej, Poznań 2004.

Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2004.

Pietrasiński Z., Atakowanie problemów, Warszawa 1983.

Rocard M., Csermely P., Jorde D., Lenzen D., Science Education NOW. A Renewed Pedagogy for the Future Europe, https://www.eesc.europa.eu/sites/default/files/resources/docs/ rapportrocardfinal.pdf (dostęp: 15.12.2023).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017, poz. 356).

Sokołowska D., Charakterystyka cyklu kształcenia metodą odkrywania przez dociekanie [w:] Dziecko jako badacz – nauczanie oparte na metodzie odkrywania przez dociekanie, red. K. Bidziński, Kielce 2020.

Sokołowska D., Implementacja metody odkrywania przez dociekanie w praktykę szkolną [w:] Dziecko jako badacz – nauczanie oparte na metodzie odkrywania przez dociekanie, red. K. Bidziński, Kielce 2020.

Wiśniewska-Kin M., Zdolności poznawcze dzieci w wieku 7–10 lat, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2008, nr 1(7).

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2018/C 189/01).

http://www.kmo.org.pl/pl/ (dostęp: 15.12.2023).

http://www.fibonacci-project.eu/ (dostęp: 15.12.2023).

https://swietlik.edu.pl/opis-projektu/ (dostęp: 15.12.2023).

http://www.establish-fp7.eu/project.html (dostęp: 15.12.2023).

http://www.ack.fais.uj.edu.pl/ (dostęp: 15.12.2023).

Pobrania

Opublikowane

2024-10-13

Jak cytować

Ozga, A. (2024). Odkrywanie przez dociekanie jako strategia dynamizowania rozwoju umiejętności projektowania rozwiązania u uczniów edukacji wczesnoszkolnej. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 139–155. https://doi.org/10.15584/kpe.spec.crae.2024.11

Numer

Dział

EDUKACJA ALTERNATYWNA I INNOWACJE: NOWE PODEJŚCIA I CYFROWA TRANSFORMACJA