The Consolidation Act of 1933 and the problem of brackie (fraternity) insurance

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15584/nsawg.2024.2.7

Keywords:

social insurance, brackie (fraternity) insurance, consolidation act

Abstract

The reborn Polish state undertook the effort of building a modern system of social insurance, guarding the social order and consolidating the statehood. At this point, it should be mentioned that in Upper Silesia, there was a dualism in the field of social insurance, which resulted from the provisions of international law (the Treaty of Versailles and the Upper Silesian Convention) and German regulations in the field of social insurance. The aim of this study is to present the specifics of the insurance of Upper Silesia in the context of attempts to unify the social insurance system. Such a goal necessitated the use of the method of reviewing the literature on the subject, the method of description, and the method of source research. The process of merging insurance contributed to the introduction of universal sickness and accident insurance throughout the country, with the exception of Upper Silesia. This process also contributed to the functioning of compulsory pension insurance for workers and uniform unemployment insurance and universal insurance for white-collar workers.

References

Arnekker, E. (1937). Działalność ubezpieczeń w świetle liczb statystycznych w okresie 1925–1935. Przegląd Ubezpieczeń Społecznych, 1, 33–34.

Aulaytner, J. (2002). Polityka społeczna, czyli ujarzmienie chaosu socjalnego. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.

Chylak, K. (2017). Główne kierunki i możliwości zastosowania alternatywnych rozwiązań w ubezpieczeniach społecznych Drugiej Rzeczypospolitej. W: P. Grata (red.), Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej. Studia z polskiej polityki społecznej XX i XXI wieku, t. V (s. 15–33). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Danowska-Prokop, B. (2012). Sytuacja gospodarcza i społeczna na Górnym Śląsku w latach 1922–1939 i jej wpływ na ubezpieczenia brackie. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Danowska-Prokop, B., Koczur, W. (2022). Ubezpieczenia społeczne na Górnym Śląsku w latach 1922–1939. Uwarunkowania specyfiki ubezpieczeniowej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Duch, K. (1934). Ubezpieczenia społeczne. Warszawa: Wydawnictwo Libris.

Fischlowitz, S. (1935). Reforma ubezpieczenia górników w Zagłębiu Dąbrowskim. Przegląd Ubezpieczeń Społecznych, 10, 637–646.

Grabowski, E. (1923). Ubezpieczenia społeczne w państwach współczesnych. Warszawa: Wydawnictwo E. Wende i S-ka.

Jarosz, A. (2009). Ustawa scaleniowa 1933. Próba ujednolicenia systemu ubezpieczeń społecznych w II RP. W: E. Kościk, T. Głowiński (red.), Między zacofaniem a modernizacją. Społeczno-gospodarcze problemy ziem polskich na przestrzeni wieków (s. 171–176). Wrocław: Wydawnictwo Gajt.

Jarosz-Nojszewska, A. (2013). Ubezpieczenia robotnicze w Polsce w latach 1918–1939. W: P. Grata (red.), Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej: studia z polskiej polityki społecznej XX i XXI wieku (s. 26–40). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Kozłowski, W. (1923). Ubezpieczenia w Polsce. Przegląd Gospodarczy, 2, 8–9.

Kwaśny, Z. (1983). Rozwój przemysłu na Górnym Śląsku w pierwszej połowie XIX wieku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Landau, Z. (1971). Robotnicy przemysłowi w Polsce 1918–1939. Warszawa: Książka i Wiedza.

Łazowski, J. (1991). Ubezpieczenia społeczne w Polsce w pierwszym dziesięcioleciu niepodległości. Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce, 8, 5–6.

Malaka, A. (2013). Ustawa scaleniowa – okoliczności jej uchwalenia i znaczenie dla rozwoju ubezpieczenia społecznego. W: Ł. Kucharczyk-Rok, O. Rawski, A. Żołna (red.), Ubezpieczenie społeczne dawniej i dziś. W 80-lecie uchwalenia ustawy o ubezpieczeniu społecznym (s. 7–24). Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Polskie Stowarzyszenie Ubezpieczenia Społecznego.

Muszalski, W. (1988). Wprowadzenie do nauki ubezpieczenia społecznego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Słabińska, E. (2017). Państwowe formy pomocy dla bezrobotnych pracowników umysłowych w Drugiej Rzeczypospolitej. W: P. Grata (red.), Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej. Studia z polskiej polityki społecznej XX i XXI wieku, t. V (s. 51–74). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Skodlarski, J. (2001). Zarys historii gospodarczej Polski. Warszawa–Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szubert, W. (1987). Ubezpieczenie społeczne. Zarys systemu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Święcicki, M. (1960). Instytucje polskiego prawa pracy w latach 1918–1939. Warszawa: PWN.

Wanatowicz, M. (1973). Ubezpieczenia brackie na Górnym Śląsku w latach 1922–1939. Warszawa–Kraków: PWN.

Dekret Naczelnika Państwa Polskiego z dnia 11 stycznia 1919 roku o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby. Dz. Praw RP z 1919 roku, nr 9, poz. 122.

Ustawa o obowiązkowem ubezpieczeniu na wypadek choroby z dnia 19 maja 1920 roku. Dz.U. 1920, nr 44, poz. 272.

Ustawa Konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z dnia 15 lipca 1920 roku, zawierająca Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Dz.U. z 1920 roku, nr 73, poz. 497.

Ustawa o ubezpieczeniu od wypadków przy pracy z dnia 7 lipca 1921 roku. Dz.U. RP 1921, nr 65, poz. 413.

Ustawa z dnia 24 maja 1922 roku w przedmiocie ratyfikacji konwencji niemiecko-polskiej, dotyczącej Górnego Śląska, podpisanej w Genewie dnia 15 maja 1922 roku. Dz.U. z 1922 roku, nr 114, poz. 370.

Ustawa z dnia 18 lipca 1924 roku o zabezpieczeniu na wypadek bezrobocia. Dz.U. z 1924 roku, nr 67, poz. 650.

Ustawa z dnia 28 października 1925 roku o zmianie niektórych przepisów Ustawy z dnia 18 lipca 1924 roku o zaopatrzeniu na wypadek bezrobocia. Dz.U. z 1925 roku, nr 120, poz. 863.

Ustawa z dnia 30 stycznia 1927 roku w przedmiocie rozciągnięcia obowiązujących na obszarze województw krakowskiego, lwowskiego, stanisławowskiego, tarnopolskiego i cieszyńskiej części województwa śląskiego ustaw o obowiązku ubezpieczenia robotników od wypadków na obszar województw: warszawskiego, łódzkiego, kieleckiego, lubelskiego, białostockiego, wołyńskiego, poleskiego i nowogrodzkiego oraz ziemi wileńskiej. Dz.U. z 1927 roku, nr 16, poz. 148.

Ustawa z 28 marca 1933 roku o ubezpieczeniu społecznym. Dz.U. z 1933 roku, nr 51, poz. 393 z późn. zm.

Published

2024-06-30

How to Cite

Danowska-Prokop, B. (2024). The Consolidation Act of 1933 and the problem of brackie (fraternity) insurance. Social Inequalities and Economic Growth, (78), 121–133. https://doi.org/10.15584/nsawg.2024.2.7

Issue

Section

Articles