Kurierzy i kierowcy – czy płeć ma znaczenie? Opinie na temat kobiet i mężczyzn w pracy platformowej w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.15584/nsawg.2025.1.4Słowa kluczowe:
cyfrowe platformy usług pracy, nierówności płci, praca przez aplikację, kurierzy, kierowcyAbstrakt
Przedmiotem badań w artykule uczyniono stereotypy związane z płcią w kontekście pracy kurierów i kierowców świadczących usługi za pośrednictwem platform cyfrowych (DLP), koncentrując się na takich aspektach, jak predyspozycje fizyczne, kwestie bezpieczeństwa, elastyczność pracy oraz anonimowość. Teoretycznym punktem odniesienia dla badań empirycznych była teoria dyskryminacji statystycznej. Głównym celem było przedstawienie opinii mieszkańców Polski na temat kobiet i mężczyzn w kontekście pracy platformowej, tj. jako kurierzy dostarczający posiłki z restauracji lub zakupy oraz jako kierowcy taksówek. Postawiono następującą hipotezę: klienci platform mogą kierować się w swoich ocenach pracowników stereotypami dotyczącymi płci. Zastosowane metody badawcze obejmowały krytyczną analizę dorobku literatury naukowej oraz metodę sondażu diagnostyczny z wykorzystaniem techniki ankietowej. W artykule omówiono pojęcie cyfrowych platform pracy z akcentem na usługi realizowane offline i przedstawiono krótką charakterystykę teorii dyskryminacji statystycznej. Dokonano analizy wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród dorosłych mieszkańców polskich miast. Można stwierdzić, że choć pewne stereotypy płciowe nadal są obecne, postawy respondentów nierzadko bywają neutralne.
Downloads
Bibliografia
Arrow, K. (1971). The Theory of Discrimination. In: O. Ashenfelter, K. Hallock (eds.), Labour Economics (pp. 1–37). Princenton: Princeton University. Industrial Relations Section. Retrieved from: https://dataspace.princeton.edu/handle/88435/dsp014t64gn18f (2025.03.10).
Baumle, A., Fossett, M. (2005). Statistical Discrimination in Employment. American Behavioral Scientist, 48, 1250–1274. DOI: 1177/0002764205274818.
Becker, G.S. (1957). The Economics of Discrimination. Chicago: The University of Chicago Press. Retrieved from: http://bibliotecadigital.econ.uba.ar/download/Pe/187894. pdf (2025.03.10).
Bertrand, M., Duflo, E. (2016). Field Experiments on Discrimination. NBER Working Paper Series 22014, 1–111. Retrieved from: https://www.nber.org/system/files/working_papers/w22014/w22014.pdf (2025.03.10).
di Stefano, Ch. (2019). Feminist Perspectives on Economic Justice. In: R. Madsen, W.M. Sullivan (eds.), Economic Inequality and Morality. Diverse Ethical Perspective (pp. 63–90). Washington: Brookings Institution Press.
Faisal, L. (2024). Short-Term Digital Platform Work’s Long-Term Impact on Livelihoods. The Journal of Community Informatics, 20(1), 88–128. DOI: 10.15353/joci. v20i1.5546.
Farrell, D., Greig, F. (2016). Paychecks, paydays, and the online platform economy: big data on income volatility. Proceedings: Annual Conference on Taxation and Minutes of the Annual Meeting of the National Tax Association, 109, 1–40.
Ghosh, A., Zaidi, M., Ramachandran, R. (2022). Locating women workers in the platform economy in India – old wine in a new bottle?. Gender & Development, 30(3), 765–784. DOI: 10.1080/13552074.2022.2131258.
Greenwood, B., Adjerid, I., Angst, C. (2019). How Unbecoming of You: Gender Biases in Perceptions of Ridesharing Performance. Proceedings of the 52nd Hawaii International Conference on System Sciences, 6581–6591. DOI: 10.24251/HICSS.2019.789.
Hekman, D.R., Aquino, K., Owens, B.P, Mitchell, T.R., Schilpzand, P., Leavitt, K. (2010). An examination of whether and how racial and gender biases influence customer satisfaction. Academy of Management Journal, 53(2), 238–264. DOI: 10.5465/AMJ.2010.49388763.
ILO. (2021). The role of digital labour platforms in transforming the world of work. Retrieved from: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/---publ/documents/publication/wcms_771749.pdf (2024.06.23).
Kwan, H. (2022). Gendered precarious employment in China’s gig economy: exploring women gig drivers’ intersectional vulnerabilities and resistances. Gender & Development, 30(3), 551–573. DOI: 10.1080/13552074.2022.2118464.
Micha, A., Poggi, C., Pereyra, F. (2022). When women enter male-dominated territories in the platform economy: gender inequalities among drivers and riders in Argentina. Gender & Development, 30(3), 575–600. DOI: 10.1080/13552074.2022.2117931.
Orwat, C. (2020). Risks of Discrimination through the Use of Algorithms. Berlin: Federal Anti-Discrimination Agency.
Ostoj, I. (2020). Praca z czasach cyfrowych platform technologicznych. W sieci gig economy. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Ostoj, I. (2021). The logic of gig economy: origins and growth prospects. Studies in Logic, Grammar and Rhetoric, 66(4), 451–462. DOI: 10.2478/slgr-2021-0025.
Pal, P., Kumar, A. (2024). Deciphering the Nature and Dynamics of Gig-Platform Jobs: Workers’ Hidden Precarity. Social Change, 54(3), 367–384. DOI: 10.1177/00490857241257179.
Phelps, E.S. (1972). The Statistical Theory of Racism and Sexism. The American Economic Review, 62(4), 659–661.
Schmidt, F.A. (2017). Digital Labour Markets in the Platform Economy: Mapping the Political Challenges of Crowd Work and Gig Work. Bonn: Friedrich-Ebert-Stiftung.
Sielska, A. (2023). Economic theories of discrimination. In: Explaining the Gender Wage Gap (pp. 4–29). Cheltenham: Edward Elgar Publishing. DOI: 10.4337/9781035312597.00006.
Thijssen, L., Coenders, M., Lancee, B. (2021). Is there evidence for statistical discrimination against ethnic minorities in hiring? Evidence from a cross-national field experiment, Social Science Research, 93, 1–13. DOI: 10.1016/j.ssresearch.2020.102482.
Vallas, S., Schor, J.B. (2020). What do platforms do? Understanding the gig economy. Annual Review of Sociology, 46, 273–294. DOI: 10.1146/annurev-soc-121919-054857.
Verdin, R., O’Reilly, J. (2022). Measuring the size of the digital workforce. Digit Working Papers, 1, 1–27. DOI: 10.20919/WHFQ8202.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Uniwersytet Rzeszowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
