Oświata versus poziom życia w rozważaniach klasyków i współczesnego neoliberała

Abstrakt

Artykuł prezentuje stosunek angielskich klasyków, tj. Adama Smitha i Johna Stuarta Milla, a także neoliberała Miltona Friedmana, do oświaty (edukacji) jako narzędzia wspomagającego proces podziału pracy, a tym samym oddziałującego pozytywnie na bogactwo narodu (dochód narodowy) i poziom życia nie tylko jednostki, ale i całego społeczeństwa. Celem artykułu jest zaprezentowanie spojrzenia klasyków myśli ekonomicznej i Miltona Friedmana na edukację jako narzędzie poprawy warunków bytowych. Przy pisaniu artykułu posłużono się metodą opisu i przeglądu literatury przedmiotu. W realiach gospodarki wolnorynkowej wiedza i umiejętności oraz aktywność, kreatywność i przedsiębiorczość jednostki decydują o indywidualnym sukcesie, a więc przekładają się na poziom życia. Jednak wraz z upowszechnieniem kapitalistycznego systemu produkcji i pogłębieniem procesu podziału pracy (specjalizacji) coraz większą rolę w podwyższaniu poziomu życia jednostki i ogółu społeczeństwa odgrywa powszechny i publiczny system edukacyjny, finansowany równolegle ze środków publicznych, jak i prywatnych. Współcześnie sprawność systemu edukacyjnego (ułatwiony dostęp do odpowiedniego poziomu kształcenia) decyduje o zamożności społeczeństwa i pozycji państwa w globalnej gospodarce.