Krytyczne spojrzenie na promowanie demokracji

Abstrakt

Za jedno z najbardziej znaczących przemian w polityce światowej w XX wieku uznaje się globalne rozprzestrzenianie się demokracji. Ze względu na (jak się wydawało) silne zależności pomiędzy ustrojem demokratycznym i wolnym rynkiem promowanie demokracji zaczęło być coraz częstszym zjawiskiem, realizowanym przez coraz większą liczbę międzynarodowych aktorów. Celem niniejszego artykułu jest krytyczne spojrzenie na promowanie demokracji. Ważne jest przy tym pokazanie, jakie podmioty promują demokrację, jak również przedstawienie głównych celów im przyświecających i narzędzi wykorzystywanych, aby finalnie skupić się na krytycznej analizie zjawiska promowania demokracji, z przytoczeniem najważniejszych argumentów pojawiających się na ten temat zarówno w dyskursie naukowym, jak i politycznym. W artykule wyodrębniono kluczowe czynniki wpływające na osłabienie promowania demokracji za granicą, wskazując na: ograniczoną zdolność wpływania podmiotów międzynarodowych na proces demokratyzacji poszczególnych państw, który uzależniony jest od wielu czynników wewnętrznych; spadek wiarygodności, zaufania do promotorów demokracji (zwłaszcza do USA) oraz konflikt celów i interesów pomiędzy nadawcami i odbiorcami.