The cultural travels of Cracow “Stańczycy” faction with special consideration of the account provided by Stanisław Koźmian
DOI:
https://doi.org/10.15584/galisim.2020.6.11Keywords:
podróże kulturowe, stańczycy, Kraków, Stanisław Tarnowski,, Stanisław KoźmianAbstract
The 19th century brought a rapid development of tourism, which caused an enormous development of descriptions of journeys, i.e. travel literature. Travels the aim of which was to visit important cultural places (e.g. Greece, Italy, the Holy Land) were an essential element of the upbringing of sons of aristocracy and rich nobility. Such travels could be called cultural ones. The article describes selected accounts from the travels of two members of the “Stańczycy” faction from Cracow, i.e. Stanisław Tarnowski and Stanisław Koźmian in their early lives. The first part presents the journey of twenty-year-old Tarnowski to the Holy Land, together with another subsequent “Stańczycy” member, Ludwik Wodzicki. The journey lasted five months – from November 1857 to April of the following year. The second part of the article is dedicated to the accounts of Koźmian, where he describes his student journey to the Tatra Mountains in 1853 (he was 17 at that time) and another three journeys to the Netherlands, Pest and Prague (in the years 1869–1871). Koźmian’s last accounts conform to the Austro-Polish idea promoted by himself and other “Stańczycy” members.Downloads
References
Hoesick F., Stanisław Tarnowski. Rys życia i prac, t. 1–2, Kraków 1906.
Koźmian S., Autobiografia, do druku przygotował, wstępem i przypisami opatrzył M. Menz, „Galicja. Studia i materiały” 2015, t. 1, s. 397–438.
Koźmian S., Podróże i polityka, cz. 1–4, Kraków 1905.
Listy Andrzeja Edwarda Koźmiana (1829–1864), t. 1–4, Lwów 1894–1896.
Mann T., Podróż na Wschód, t. 1–3, Kraków 1854–1855.
Opis podróży do Tatrów Galicyjskich odbytej w 1853 roku, „Pokłosie. Zbieranka literacka na korzyść sierot” [Poznań] 1862, R. 6, s. 65–132.
Tarnowski S., Z Dzikowa do Ziemi Świętej. Podróż do Hiszpanii, Egiptu, Ziemi Świętej, Syrii i Konstantynopola. Wspomnienia oraz korespondencja z matką Gabrielą z Małachowskich Tarnowską i rodzeństwem, wstęp i oprac. G. Nieć, Kraków–Rudnik 2008.
Z pielgrzymki słowiańskiej do Rzymu / przez Stanisława Tarnowskiego, Kraków 1881: Red. „Przeglądu Polskiego”.
Bujnicki T., Oczyma Galicjanina. Mickiewiczowskie i realne Wilno Stanisława Tarnowskiego (rekonesans) [w:] Wilno i ziemia Mickiewiczowskiej pamięci, t. 1: W kręgu spraw historycznych, red. E Feliksiak, E. Komońska, Białystok 2000, s. 237–263.
Dutka W., Podróże kulinarne Stanisława Koźmiana (1836–1922), „Kultura i Historia” 2012, nr 22, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/4187 [dostęp: 1.06.2020].
Kijak-Sawska A., Turystyka, patriotyzm i dziedzictwo kulturowe. Na podstawie relacji z podróży na Pomorze hrabiego Stanisława Tarnowskiego, „Turystyka Kulturowa” 2016, nr 4, s. 70–79.
Majerek R., Pamięć – mit – tożsamość: Słowackie procesy autoidentyfikacyjne w okresie odrodzenia narodowego, Kraków 2011.
Malinowska E., Wobec stereotypów: Stanisława Tarnowskiego relacja z podróży do Rosji, „Napis. Tom poświęcony literaturze okolicznościowej i użytkowej” 2015, seria 11, s. 193–202.
Markiewicz H., Stanisława Tarnowskiego podróże na Kresy [w:] W poszukiwaniu realności. Literatura – dokument – Kresy. Prace ofiarowane Tadeuszowi Bujnickiemu, red. S. Gawliński, W. Ligęza, Kraków 2003, s. 67–74.
Menz M., Rzecz o roku 1863 – argument z historii w myśli politycznej krakowskiego stańczyka Stanisława Koźmiana, „Klio Polska. Studia i materiały z dziejów historiografii polskiej” 2019, t. 11, s. 7–28.
Mikos von Rohrscheidt A., Historia w turystyce kulturowej, Warszawa 2018.
Mikos von Rohrscheidt A., Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, Gniezno 2008.
Nieć G., Stanisława Tarnowskiego romantyczna podróż do Hiszpanii i na Bliski Wschód [w:] Z Dzikowa do Ziemi Świętej. Podróż do Hiszpanii, Egiptu, Ziemi Świętej, Syrii i Konstantynopola. Wspomnienia oraz korespondencja z matką Gabrielą z Małachowskich Tarnowską i rodzeństwem, wstęp i oprac. G. Nieć, Kraków–Rudnik 2008.
Płatek M., Z listów Stanisława Tarnowskiego z podróży do Ziemi Świętej [w:] Stanisław Tarnowski 1837–1917. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 14 listopada 1997 r., Kraków 1999, s. 51–61.
Polski Grand Tour w XVIII i początkach XIX wieku, red. A. Roćko, Warszawa 2014.
Stachura-Lupa R., Stanisław Tarnowski – relacje z podróży [w:] T. Budrewicz, R. Stachura-Lupa, Kraków literacki w XIX wieku. Szkice, Kraków 2019, s. 251–275.
Współczesne formy turystyki kulturowej, red. K. Buczkowska i A. Mikos von Rohrscheidt, Poznań 2009.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2020 Galicja. Studia i materiały
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
