Siberiada, or the Polish Golgotha in the East. Historical social memory as an element of patriotic education

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.2021.9.4

Keywords:

Soviet aggression, Polish fate, historical memory, Siberia, national education

Abstract

It has been 102 years since Poland regained independence in 1918 and 82 years since the outbreak of World War II. This article, being devoted to the situation of Poles deported deep into the USSR, their martyrdom and even the Holocaust (it was better for the Soviets to destroy them through hard work, not by shooting, saving ammunition), inclines us to reflect on the issues of patriotism, national identity and the issue of security and defense of the country today. The problems discussed here are historically encompassed within the time period of 1939–1943, i.e. the most difficult time for Poles living in the USSR. Let it be a warning to Polish teachers, parents and those who govern the Polish state against a repetition of the described situation. Currently, young people should be educated not only in the spirit of tolerance and respect for other nations, but with the defense of the Polish raison d’état in mind. An important element of education is teaching young generations of Poles to draw conclusions from the past. You cannot live after failures according to the principle that “it’s easy to be wise after the event”. Teaching respect for one’s own freedom, democracy, free elections and opposing any nascent totalitarianism. The article allows to learn about the dramatic fate of Polish exiles in Siberia, evokes them and records their tragedy permanently in the memory of people (generations). It aims at developing the ability to think objectively and assess the causes that led to the martyrdom of Poles in the USSR. It also hopes to influence the adoption of the desired values and attitudes towards current political events in the world.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Aksamit H., Z Woli Lubomirskiej do Leeds przez cudzą ziemię. Wspomnienia tułaczki z pobytu w Indiach, oprac. E. Juśko, Łapczyca 2020.

Albert Z., Kaźń profesorów lwowskich w lipcu 1941 roku. Studia oraz relacje i dokumenty, Wrocław 1998.

Albert Z., Mord profesorów lwowskich w lipcu 1940 roku, Wrocław 1991.

Batowski H., Agonia pokoju i początek wojny, sierpień–wrzesień 1939, Poznań 1984.

Bonusiak W., Kto zabił profesorów lwowskich, Rzeszów 1989.

Brzoza C., Polska w czasach niepodległości i II wojny światowej (1918–1945), Kraków 2003.

Boćkowski D., Deportacje ludności polskiej w głąb ZSRR (1939–1941). Rocznice, s. 151, www.polska1918-89.pl/.../deportacje-ludnosci-polskiej-w-glab-zsrs-1939–1941,2925.

Boćkowski D., Czas nadziei. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej w ZSRR i opieka nad nimi placówek polskich w latach 1940–1943, Warszawa 1999.

Frącki E., Materski W., Katyń. Dokumenty zbrodni, t. 1: Jeńcy niewypowiedzianej wojny, sierpień 1939 – marzec 1940, Warszawa 1995.

Głowacki A., Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939–1941, Łódź 1997.

Grajewski A., Katyńskie pytania, „Gość Niedzielny”, nr 16, R. XCV, 22 kwietnia 2018, s. 40–42.

Korkuć M., Szarek J., Szubarczyk P., Wieliczka-Szarkowa J., W cieniu Czerwonej Gwiazdy. Zbrodnie sowieckie na Polakach (1917–1956), Kraków 2013.

Kucharczyk G., Deportacje Polaków na Syberię w XX wieku, https://nck.pl/upload/deportacje_polakw_na_syberi_w_xx_wieku433.pdf.

Kuklińska L., Przebieg eksterminacji ludności polskiej kresów Wschodnich w latach czterdziestych XX wieku [w:] Zagłada Polaków na kresach II Rzeczypospolitej. Stosunki polsko-ukraińskie w latach 1939–1945. Materiały pomocnicze do nauczania historii Polski XX wieku, red. E. Juśko, Tarnów 2008, s. 17–64.

Lebiediewa N.S., Rozstrzeliwania i deportacje ludności polskiej w ZSRR w latach 1939-1941, „Niepodległość i Pamięć” 1998, 5/2(11), s. 179–193.

Motyka G., Ukraińska partyzantka 1942–1960, Warszawa 2006.

Nadolski M., Komuniści wobec chłopów w Polsce 1941–1956. Mity i rzeczywistość, Warszawa 1993.

Pobóg-Malinowski W., Najnowsza historia polityczna Polski, Londyn 1960.

Radziwiłł A., Roszkowski W., Historia 1871–1945, Warszawa 1995.

Rodacka K., Iran. Niezwykły kraj serdecznych ludzi, w którym Polacy znaleźli schronienie, „Gazeta Krakowska”, 3 stycznia 2019, nr 2(21 521).

Siemaszko E., Od walk i terroru do ludobójstwa [w:] Zagłada Polaków na kresach II Rzeczypospolitej. Stosunki polsko-ukraińskie w latach 1939–1945. Materiały pomocnicze do nauczania historii Polski XX wieku, red. E. Juśko, Tarnów 2008, s. 65–72.

Sławińska-Stepska E., Ballada syberyjska, Skrzyszów 1996.

Sokolnicki M., Dziennik ankarski 1939–1945, Londyn 1965.

Stankiewicz-Januszczak J., Marsz śmierci. Ewakuacja więźniów z Mińska do Czerwieni, 24–27 czerwca 1941 r., Warszawa 1999.

Stepska-Kot E., Okaleczone dzieciństwo, Tarnów 2006.

Stepska-Kot E., Zachować od zapomnienia, Skrzyszów 2010.

Szcześniak L., Katyń, red. A. Godny, L. Pieśniakiewicz, Chicago 1989.

Śniegocki R., Historia. Burzliwy wiek XX, Warszawa 2013.

Turlejska M., Spór o Polskę. Szkice historyczne, Warszawa 1981.

Turski M., Pięć teczek o Sikorskim, „Polityka” 1973, nr 27.

Wapiński R., Władysław Sikorski, Warszawa 1978.

Wieś polska1939–1948. Materiały konkursowe, opr. K. Kersten, T. Szarota, Warszawa 1967.

Zmowa. Czwarty rozbiór Polski, wstęp i oprac. A.L. Szcześniak, Warszawa 1990.

Published

2021-12-15

How to Cite

Niedojadło, A. (2021). Siberiada, or the Polish Golgotha in the East. Historical social memory as an element of patriotic education. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 9, 75–100. https://doi.org/10.15584/kpe.2021.9.4

Issue

Section

Historical continuity and change in educational thought