Kohabitacja we współczesnym społeczeństwie polskim – wybór czy konieczność? Analiza socjologiczna

Autor

  • Ewa Markowska Uniwersytet Rzeszowski

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.2020.8.8

Słowa kluczowe:

kohabitacja, kohabitacja aheteroseksualna małżeństwo, rodzina, zmiany społeczno-kulturowe, uwarunkowania ekonomiczne

Abstrakt

Powszechnie m.in. w socjologii, a także w mediach mówi się o intensyfikacji zjawiska kohabitacji w Polsce. Za jego wykładnik uznaje się urodzenia pozamałżeńskie, a za konkretny wskaźnik należy traktować odsetek związków partnerskich w ogólnej liczbie urodzin (Narodowy Spis Powszechny). W literaturze przedmiotu mówi się w związku z tym o zróżnicowanych uwarunkowaniach owego zjawiska m.in. społeczno-kulturowych, ekonomicznych, indywidualnych (chociażby osobowościowych). Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie: czy życie w kohabitacji obecnie w III RP jest wynikiem wolnego wyboru jednostki w zindywidualizowanym, jak nigdy dotąd społeczeństwie, czy też jest koniecznością – stanowi efekt uwarunkowań ekonomicznych, w jakich przyszło jej żyć, z racji tego, iż nie zawsze może być ona kreatorem swojej sytuacji majątkowej, a zdeterminowana jest w tym obszarze wymogami gospodarki wolnorynkowej, stawianymi przez państwo, jako organizację społeczeństwa globalnego?

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Altermatt U., Katolicyzm a nowoczesny świat, Wydawnictwo Znak, Kraków 1995.

Adamski F., Rodzina wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002.

Baudillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2008.

Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2013.

Castells M., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2010.

Bell D., Comming of Post-Industrial Society, AVenture in Social Forecasting, Basic Books,New York 1973.

Gajda J., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Wydawnictwo C.H.BECK, Warszawa1999.

Giza-Poleszczuk A., Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005.

Górska A., Huryn V., Mediacje w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych, Wydawnictwo C.H.BECK, Warszawa 2007.

Harwas-Napierała B., Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2008.

Jabłoński D., Ostasz L., Zarys wiedzy o rodzinie, małżeństwie, kohabitacji i konkubinacie. Perspektywa antropologii kulturowej i ogólnej, Wydawnictwo Adiaphora, Olsztyn 2001.

Kaźmierczak M., Oblicza empatii w relacjach małżeńskich, Wydawnicto Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008.

Kwak A., Współczesne związki heteroseksualne i małżeństwo (dobrowolne, bezdzietne), kohabitacja, LAT, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2014.

Kwak A., Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2005.

Riesman D., Samotny tłum, Wydawnictwo Vis aVis Etiuda, Kraków 2012.

Ritzer G., Klasyczna teoria socjologiczna, Wydawnictwo Zysk i S-Ka, Poznań, 2004.

Slany K., Alternatywne formy życia małżeńsko rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2002.

Slany K. (red.), Zagadnienie małżeństwa i rodziny w perspektywie feministyczno-genderowej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2013.

Szlendak T., Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.

Toffler A., Trzecia fala, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2006.

Tyszka Z., Rodzina we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2002.

Ziemska M., Rodzina a osobowość, Wiedza Powszechna, Warszawa 1975.

Cieślikowska M., Współczesna kohabitacja-charakterystyka zjawiska [w:] Współczesna rodzina. Szanse-zagrożenia-kierunki przemian (red. K.Pujer), Exante, Wrocław2016, s.: 13–25.

Szukalski P., Kohabitacja w Polsce [w:] Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie polskim (red.) W. Warzywoda-Kruszyńska, P. Szukalski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 20004, s. 49–74.

Boguszewski R., „Rodzina – jej znaczenie i rozumienie. Komunikat z badań” BS/33/2013, Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2013, s.: 1–2.

Boguszewski R., „Rodzina – jej znaczenie i rozumienie. Komunikat z badań” 22/2019, Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2019, s. 1, https://cbos.pl/SPISKO M.POL/2019/K_022_19.PDF.

Boguszewski R., Współczesne znaczenie i rozumienie rodziny, Zeszyty Naukowe KUL 59(2015) nr 4 (232), s. 127–148.

Raport Bussines insider, cyt. za: onet.pl, raport: „Alarmujące dane GUS. Polska demografia ma się najgorzej od II wojny światowej, https://www.onet.pl/?utm_source=pl.search.yahoo.com_viasg_businessinsider&utm_mediumal&utm_campaign=leo_automatic&srcc=ucs&pid=8e7c196b-996c-42ea-bedd-0a358682a081&sid=ca0527 https://www.kul.pl/files/102/articles/20=15_4/zn_kul_2015_4_a_boguszewski.pdf

Burkacka I., Monoparentalność, wielorodzina i rodzina zrekonstruowana. Współczesne nazwy modeli życia rodzinnego, Artes Humanae, 2017 r., Vol 2, s. 61–94, https://journals.umcs.pl/arte

Cierniak-Piotrowska M., Franecka A., Stańczak J., Stelmach K., Znajewska A., Raport GUS „Sytuacja demograficzna Polski do 2018 r. Tworzenie i rozpad rodzin”, Analizy Statystyczne GUS, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2019, s. 64.

Kitaj M., Problem przedmałżeńskiej kohabitacji, Kwartalnik Naukowy Fides 2(13), 2013 r., s. 52, Wydawca – fundacja Fides et Ratio, Warszawa 2013; https://docplayer.pl/ 16495537-Problem-przedmalzenskiej-kohabitacji.html.

Stańczak J., Stelmach K., Urbanowicz M., Raport GUS: Małżeństwa i dzietność w Polsce, (J. Stańczak, K. Stelmach, M. Urbanowicz), Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy, Warszawa 2016.

Szukalski P., Charakterystyka związków nieformalnych w Polsce. Badania i analiza, „Wiadomości Statystyczne” 2014 r. Nr 8, s. 64, https://bazekon.uek. krakow.pl/ gospodarka/171283977.

Jankowiak B., Problematyka jakości i trwałości relacji partnerskich w teorii i badaniach, „Przegląd Terapeutyczny”, 2007, Nr. 3, s.: 1–25, http://www.pttterapia.pl/wpcontent/uploads/2011/06/Jankowiak.pdf

Juszczyk-Frelkiewicz K., Kohabitacja w świadomości studentów polskich i słowackich na tle przemian życia rodzinnego. Socjologiczne studium porównawcze opinii wybranych środowisk uniwersyteckich (rozprawa doktorska, promotor – W. Świątkiewicz), Uniwersytet Śląski, Katowice 2013, s.62, http://www.sbc.org.pl/Content/100707/doktorat3387.pdf.

Feijfer K., Bezrobocie w Polsce: Dlaczego jest tak kiepsko, skoro(rzekomo) jest tak dobrze, „Newsweek” 14.VIII.2018 r., https://www.newsweek.pl/biznes/gospodarka/bezrobocie-w-polsce-nie-jest-tak-dobrze-jak-sie-wydaje/jjm4ek9.

Informacje Infor kadry: „Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w III kwartale 2020”, https://kadry.infor.pl/wiadomosci/4723795,Przecietne-wynagrodzenie-w-III-kwartale-2020-r.html.

Informacje ZUS – Minimalne i przeciętne wynagrodzenie, https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/wskazniki/minimalne-i-przecietne-wynagrodzenie.

Kwak A., Współczesny świat zmian – alternatywy dla małżeństwa, Acta Universitatis Lodziennsis, Folia Sociologica 2014, s.: 5–19, cejsh.icm. edu.pl/ cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_8695/c/005_019_kwak.pdf

Kwak A., Kierunki przemian rodziny-alternatywy dla małżeństwa, Rodzina w Czasach Szybkich Przemian, Roczniki Socjologii Rodziny XIII, UAM, Poznań 2001, s.: 19–27, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/4382/1/02_Anna_Kwak_Kierunki_przemian_rodziny_alternatywy_19-27.pdf.

Sawka N., Polki są lepiej wykształcone, wcześniej wyprowadzają się z domu i żyją dłużej, „Gazeta Wyborcza”, 12 marzec 2018 r., https://sonar.wyborcza.pl/sonar/7,156422,23123452,polki-sa-lepiej-wyksztalcone-wczesniej-wyprowadzaja-sie-z-domu.html, ttps://aleo.com/pl/ blog/ kobiety-w-biznesie raport: Rynek pracy w UE z kobiecej perspektywy, 2019 r., https://aleo.com/pl/blog/kobiety-w-biznesie.

Raport z badań: Druga fala koronawirusa: Najbardziej utraty pracy boją się osoby w wieku 35–44 lat, (N = 1010 osób, metoda CAWI) https://forsal.pl/praca/bezrobocie/artykuly/800 2482polacy-najbardziej-niepewni-utrzymania-pracy-w-najblizszym-polroczu.html.

Raport: Rynek pracy w UE z kobiecej perspektywy, 2019 r., https://aleo.com/pl/blog/kobiety-w-biznesie.

Raport: Ubóstwo w Polsce coraz mniejsze, Zadłużenia com (red. D. Sobieraj), https:// www. zadluzenia.com/ubostwo-w-polsce/.

Rocznik Statystyczny Pracy GUS 2019 (red. D. Rozkrut), s. 169–170, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-pracy-2019, 7,6.html.

Sporniak A., Kościół, seks, moralność, http://sporniak.blog.tygodnikpowszechny.pl/page/4/

Statystyki GUS: Stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w latach 1990–2020, https://stat.gov.pl/ obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejes trowanego-w-latach-1990-2020,4,1.htm.

Steuden S., Psychologiczne aspekty powodzenia i niepowodzenia w małżeństwie, „Sympozjum”, 2000 r., 4/2 (7), s.: 49–70, Wydawca: Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów, Warszawa 2000, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Sympozjum/Sympozjum-r2000-t4-n2(7)/Sympozjum-r2000-t4-n2(7)-s49-70/Sympozjum-r2000-t4-n2(7)-s49-70.pdf.

Woźniak M., Ile jest katolika w katoliku?, 12 luty 2012, https://www.onet.pl/?utm_source=pl.search.yahoo.com_viasg_wiadomosci&utm_medium=referal&utm_campaign=leo_automatic&srcc=ucs&pid=69f4242b-1d9b-4ab9-abf6-ad8b4a68a0fd&sid=b177a2c9-166f-4113.

Ustawa kodeks rodzinny i opiekuńczy z 25 lutego 1964 r., tekst ujednolicony – Dz.U. 2019, poz. 1461, https://www.arslege.pl/kodeks-rodzinny-i-opiekunczy/k2/

Pobrania

Opublikowane

2020-12-15

Jak cytować

Markowska, E. (2020). Kohabitacja we współczesnym społeczeństwie polskim – wybór czy konieczność? Analiza socjologiczna. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 8, 106–132. https://doi.org/10.15584/kpe.2020.8.8

Numer

Dział

Rodzina i szkoła - wspólne obszary kształcenia, wychowania i opieki