Czy są nam potrzebni „marni” poeci?
DOI:
https://doi.org/10.15584/tik.2019.33Słowa kluczowe:
poeta, popularność, wartość literatury, masowość, piosenkaAbstrakt
The paper contains reflections on the historical circumstances of the evaluation of artistic work, which guarantee immortality to one author, and condemn others to oblivion. The author takes into account the popularity of poetry which is not of the highest quality, and which is present in mass culture. Poems by less known, mediocre poets appear as lyrics of national or religious songs . Examples of the 19th and 20th century literature have been provided, including works of Michał Bałucki, Jan Czeczot, Maria Konopnicka, Franciszek Karpiński, Teofil Lenartowicz, Władysław Syrokomla, Stefan Witwicki and others. The study emphasizes the unconsciousness of readers and users as to the authorship, circumstances of the creation, as well as the original purpose of the texts that are read and sung to this day. As a result of the analysis, it turns out that popular culture can store valuable content and is an important reservoir of national culture.
Downloads
Bibliografia
Baczyński K. K., Wybór poezji, oprac. J. Święch, Wrocław 1989.
Bełza I., Mickiewicz i muzyka, w: tegoż, Portrety romantyków, przeł. E. i J. Sułkowskie, Warszawa 1974.
Brzezińska-Szymanowska F., Pieśni narodowe, Paryż 1886.
Hertz P., Zbiór poetów polskich XIX wieku, t. I–VII, PIW, Warszawa 1959–1979.
Carlyle Th., Bohaterowie. Cześć dla bohaterów i pierwiastek bohaterstwa w historii, Kraków 1892.
Chopin F., Śpiewy polskie, Paryż 1843.
German F., Chopin i literaci warszawscy, Warszawa 1960.
Głosy o Lenartowiczu 1852–1940, wybrał, notami, przypisami i wstępem opatrzył P. Hertz, Kraków 1976.
Gomulicki W., Wspomnienia niebieskiego mundurka, Warszawa 1987.
Hertz P., Gospodarstwo Lenartowicza. Sesja naukowa w 150-lecie urodzin Teofila Lenartowicza, Kraków 13–14 kwietnia 1972 r.
Hertz P., Obrona Pola, w: tegoż, Świat i dom, Warszawa 1977.
Hertz P., Zbiór poetów polskich XIX wieku, t. I–VII, PIW, Warszawa 1959–1979.
Janion M., Edmund Wasilewski, w: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831–1863, t. I, zespół redakcyjny M. Janion, B. Zakrzewski, M. Dernałowicz, Kraków 1975, s. 753.
Janion M., Reduta. Romantyczna poezja niepodległościowa, Kraków 1979.
Janion M., Romantyzm „zapomniany” i „niezapomniany”, w: tejże, Gorączka romantyczna, Warszawa 1975.
Kacnelson D., Poezja Mickiewicza wśród powstańców. Wiek XIX. Z archiwów Wilna, Lwowa i Czyty, przeł. L. Puszak, Kraków 1999.
Kacnelson D., Z dziejów polskiej pieśni powstańczej XIX wieku. Folklor powstania styczniowego, Wrocław 1974.
Karpiński F., Dziesięć pieśni nabożnych z nutami, oprac. M. Służewski, Lwów 1894.
Mickiewicz A., Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, wyd. ósme, oprac. S. Pigoń, Wrocław 1980.
Mickiewicz A., Wykład XX, w: tegoż, Dzieła, t. X: Literatura słowiańska. Kurs drugi, przeł. L. Płoszewski, Warszawa 1955.
Mioduszewski M. M., Śpiewnik kościelny czyli Pieśni nabożne z melodyjami w kościele katolickim używane a dla wygody kościołów parafialnych, Kraków 1838.
Modlitwy i śpiewy nabożne do dni dzisiejszych zastósowane: zarówno dla włościan i dla panów wydane, 1861.
Nowakowski J., „a ślad po mnie – pieśń złota…” Teofil Lenartowicz, Warszawa 1973.
Panek W., Polski śpiewnik narodowy, Poznań 1996.
Poezja Powstania Listopadowego, wybrał i oprac. A. Zieliński, Wrocław 1971.
Pol W., Pieśni Janusza, Warszawa 1924.
„Rocznik Emigracji Polskiej. Pismo polityce i literaturze narodowej poświęcone”, Paryż 1836, w Księgarni Polskiej, wyd. A. Jełowickiego i Spółki. Skłodowska-Curie M., Listy, wybór A. Albrecht, Drzewo Babel 2012.
Szymborska W., Platon, czyli dlaczego, w: tejże, Wybór poezji, wstęp i oprac. W. Ligęza, Wrocław 2016.
Śnieżko D., Dawni autorzy o grafomanii [Old Polish authors on graphomania], „Przestrzenie Teorii” [Poznań] 2008, 8, Adam Mickiewicz University Press, s. 143–160. ISBN 978-83-232187-5-3, ISSN 1644-6763.
Świrko S., Z kręgu filomackiego preromantyzmu, Warszawa 1972.
Wacholc M., Śpiewnik polski, Kraków 2002.
Wawrzykowska-Wierciochowa D., Polska pieśń rewolucyjna. Monografia historyczna, Warszawa 1970.
Wawrzykowska-Wierciochowa D., Podsiad A., „Boże, coś Polskę”. Monografia historyczno-literacka i muzyczna, aneksami opatrzył A. Podsiad, Warszawa 1999.
Witwicki S., Piosnki sielskie, poezje biblijne i inne wiersze, wstęp: „Żyw dotąd w młodej Chopina piosence”, wybór, układ i oprac. tekstu W. J. Podgórski, Warszawa 1986.
Wojaczek R., Prośba, w: tegoż, Sezon, Warszawa 1969.
Zakrzewski B., Boże, coś Polskę Alojzego Felińskiego, w: tegoż, Arka przymierza, Wrocław 1995.
Zamoyska J., Jenerał Zamoyski 1803–1868, t. VI: 1853–1868, Poznań 1930.
Zbiór pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, J. N. Roman, Pelplin 1871.
Zgorzelski C., Jak doszło do kariery piosenki w poezji romantycznej?, w: tegoż, Zarysy i szkice literackie, Warszawa 1988.
Zięba M., Liryka Teofila Lenartowicza wobec pieśni ludowej (Z zagadnień stylizacji ludowej), Wrocław 1983.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Tematy i Konteksty
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
