Mowy pochwalne, czyli: przyjaciele nauk piewcami (nie zawsze takiej samej) wolności

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2023.2

Słowa kluczowe:

wolność, retoryka, mowa pochwalna, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk, Jan Albertrandi, Julian Ursyn Niemcewicz, Stanisław Kostka Potocki

Abstrakt

The author of the article analyses the texts of selected eulogies delivered by the most eminent members of the Warsaw Society of Friends of Sciences: Jan Albertrandi, Stanisław Kostka Potocki, Julian Ursyn Niemcewicz and Stanisław Staszic. The subject of his interest is the way each of them approached the problem of freedom, giving laudations (usually in honour of particularly distinguished compatriots) at various moments of the Society’s history – from its beginning, through the period of the Duchy of Warsaw, to the years preceding the outbreak of the November Uprising. However, this is not only about freedom considered in connection with the collapse of the Polish state and the threat to the Polish community, but also about personal freedom,  regarded as something that can be achieved in other spheres of a person’s life than that primarily related to the political situation of the nation they belong to (e.g. in their involvement in the development of science).

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Aleksandrowicz A., Różne drogi do wolności. Puławy Czartoryskich na przełomie XVIII i XIX wieku, Puławy 2011.

Deszczyńska M., Józef Kalasanty Szaniawski (hasło), w: Polski słownik biograficzny, t. 47, red. A. Romanowski, Warszawa–Kraków 2010–2011.

Grabski A. F., Myśl historyczna polskiego oświecenia, Warszawa 1976.

Kant I., Co to jest oświecenie?, w: T. Kroński, Kant, Warszawa 1966.

Kraushar A., Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800–1832. Monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych, Kraków–Warszawa 1900–1906, ks. 1–4.

Potocki S. K., O wymowie i stylu, Warszawa 1815–1816, t. 1–4.

Ptaszyk M., Liceum Warszawskie 1804–1831, Toruń 2020.

Skwara M., O dowodzeniu retorycznym w polskich drukowanych oracjach pogrzebowych XVII wieku, Szczecin 1999.

Staszic S., Przestrogi dla Polski, oprac. S. Czarnowski, Wrocław 2003.

Staszic S., Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego, oprac. S. Czarnowski, Wrocław 2005.

Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław 1990.

Żbikowski P., Klasycyzm postanisławowski. Doktryna estetycznoliteracka, Warszawa 1984.

Pobrania

Opublikowane

2023-12-28

Jak cytować

Zając, G. (2023). Mowy pochwalne, czyli: przyjaciele nauk piewcami (nie zawsze takiej samej) wolności. Tematy I Konteksty, 18(13), 24–40. https://doi.org/10.15584/tik.2023.2